LEES OOK. Antwerpse stadsdichters over hun ontslag: “Het werkklimaat is te toxisch geworden, de inhoud een lachertje”

Zaterdagmorgen maakten de vier resterende leden uit de stadsdichterspoule bekend dat ze hun functie teruggeven. Yannick Dangre, Lotte Dodion, Lies Van Gasse en het duo Proza-K volgen daarmee het voorbeeld van Ruth Lasters. Die diende in september haar ontslag in nadat haar gedicht Losgeld was geweigerd.

"We betreuren dit sterk", zegt Tatjana Scheck, Antwerps voorzitter van Vooruit, en dus een coalitiepartner van N-VA-schepen Nabilla Ait Daoud. "Er was ongerustheid toen het Antwerps stadsdichterschap een nieuwe invulling kreeg. De aanstelling van een dichterscollectief heeft het ware stadsdichterschap uitgehold. Een stadsdichter zou een belangrijke, autonome stem moeten kunnen zijn. Antwerpen heeft een mooie en een unieke traditie – begin 2023 zouden we twintig jaar stadsdichter vieren. Het is jammer dat de functie nu vervalt."

Op Radio 1 legde Nabilla Ait Daoud de verantwoordelijkheid bij de stadsdichters. "Er liepen gesprekken met PEN-Vlaanderen en een externe juridische expert om een helderder kader op te stellen voor de licentie-overeenkomst, maar daar hebben de stadsdichters niet op gewacht", zei ze. "Het was niet onze beslissing om de samenwerking stop te zetten. Zij hebben de stekker eruit getrokken."

Ait Daoud gaf geen bijkomende reactie aan De Standaard. Wel een schriftelijke mededeling die uit drie regels bestond. Daarin stond dat de schepen er akte van nam dat de stadsdichters hun engagement stopzetten en dat er een traject liep voor een betere omkadering van de werking. "We zullen ons nu beraden over het stadsdichterschap", was de conclusie.

"Poulesysteem zat helemaal fout in elkaar"

Caroline Bastiaens (CD&V), de vorige Antwerpse cultuurschepen, begrijpt niet waarom de licentie-overeenkomst moest herzien worden. Het gaat om een contract tussen de stad en de stadsdichter, waarin gezegd wordt dat de dichter zes gedichten aanlevert en artistieke vrijheid heeft en dat de stad deze gedichten mag exploiteren of ze mag opnemen in haar communicatie. "De overeenkomst ging al twintig jaar mee, en ze was goed", zegt Bastiaens. "Kunst is altijd voor een stuk politiek. Ze getuigt van betrokkenheid bij de samenleving. Wat was er dan zo fout aan de overeenkomst? En waarom was er een externe juridisch adviseur nodig om een nieuw kader af te spreken met de dichters?"

LEES OOK. Nabilla Ait Daoud: “Stadsdichters hebben overleg niet voldoende tijd gegeven”

Voor Niel Staes, gemeenteraadslid voor Groen, oogst Ait Daoud wat ze gezaaid heeft. "Het poulesysteem was de dood van het stadsdichterschap", zegt hij. "Die constructie zat helemaal fout in mekaar. De dichters wilden opnieuw een licentie-overeenkomst, maar de schepen heeft hen hun artistieke vrijheid niet willen garanderen. Na twee maanden lag er nog altijd niets op tafel. Dat getuigt ofwel van desinteresse ofwel van onvermogen. Waarom was er niet gewoon een gesprek met de dichters? Het is toch ver gekomen als je PEN Vlaanderen als extern bemiddelaar moet inschakelen om met elkaar te spreken?"

De Antwerpse politici zijn vernietigend voor het cultuurbeleid van de stad. "Er is een algeheel gebrek aan interesse van de schepen en haar kabinet voor cultuur", zegt Bastiaens. "Dit is geen eenmalige uitschuiver. De verworvenheden voor cultuur, zoals het stadsdichterschap en de projectsubsidies, vallen één voor één weg. De bevoegdheid voor cultuur past de schepen niet. Ik had nooit gedacht dat het zo"n proporties zou aannemen."

Kan Ait Daoud voor hen de komende twee jaar van haar legislatuur nog volmaken? "Er is een immense vertrouwensbreuk tussen enerzijds de stad en anderzijds het kunstenveld, de adviesorganen en de administratie", zegt Staes. "Ik zie niet goed in hoe de schepen dat nog kan herstellen."

"Ze moet!", zegt Bastiaens. "De schepen heeft een engagement voor zes jaar en dat ze potverdorie haar job eens doet. Ze moet in gesprek gaan met de kunstenaars. Ofwel herpakt ze zich, ofwel staan we op het eind van haar legislatuur voor een trieste eindbalans."

LEES OOK. Schepen Nabilla Ait Daoud (N-VA) zoekt geld om beginnende kunstenaars te steunen: “Dit komt niet door het protest tegen schrappen projectsubsidies”