Rapport over Ventilus bevestigt dat ondergronds tracé geen optie is: ‘Alleen de bovengrondse optie is haalbaar en realistisch’

Met de technologie van vandaag is het op korte en middellange termijn niet mogelijk om Ventilus ondergronds te brengen. Een bovengrondse lijn is dan ook de enige optie. Dat staat in het langverwachte rapport van Dirk Westermann, de Duitse professor die door Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) werd aangesteld om de mogelijke pistes te onderzoeken.

Eigenlijk was het eerste rapport van intendant Guy Vloebergh al helder: de hoogspanningslijn om elektriciteit van de windparken op zee aan land te brengen zou het best bovengronds worden gebouwd. Het ondergrondse tracé zou veel meer tijd in beslag nemen en een pak meer kosten. Ook stroomnetbeheerder Elia verkoos een luchtlijn. Ze becijferde dat het alternatief 5 miljard euro duurder zou uitvallen.

Maar het protest van de omwonenden was zodanig fors dat de betrokken West-Vlaamse burgemeesters al maanden op de rem staan. Hun kritiek verlamde de Vlaamse regering, die de beslissing keer op keer voor zich uit schoof. In een ultieme poging om het lokale verzet te sussen mochten de burgemeesters in september zelf een expert aanstellen om een ‘dubbelcheck’ uit te voeren op het rapport van Vloebergh.

Gezondheidseffecten

Die bevestigt nu wat iedereen al wist: een ondergrondse hoogspanningslijn is te duur en te omslachtig. Al voegt hij er ook wel aan toe dat hij niet geplaatst is om de gezondheidseffecten van de hoogspanningslijn te beoordelen, terwijl dat net de grote bezorgdheid is van vele omwonenden en burgemeesters.

Zo ligt de bal terug in het kamp van de Vlaamse regering, waar N-VA en Open Vld zich achter de bovengrondse lijn scharen. “Het nieuwe rapport sterkt ons in de overtuiging dat alleen de bovengrondse optie haalbaar en realistisch is”, zegt viceminister-president Bart Somers (Open Vld). Binnen N-VA valt te horen dat het rapport inderdaad duidelijk is: “Puur technisch is een ondergrondse lijn vandaag gewoon niet mogelijk.”

De grote vraag is nu wat cd&v zal doen. Acht van de tien gemeenten waar de nieuwe luchtlijn komt worden geleid door cd&v-burgemeesters. Zij hebben het al hard te verduren nu hun boeren ook het slachtoffer dreigen te worden van de nieuwe Vlaamse regels rond stikstof en mest. De partijtop van cd&v was maandagavond bij het ter perse gaan niet meer bereikbaar voor officieel commentaar. Zij wilden het rapport eerst grondig bestuderen.

Uit een rondvraag blijkt dat die partijtop stilaan wel bereid is om zich achter een bovengrondse oplossing te scharen, zolang de getroffen omwonenden een riante uitkoopregeling krijgen. Alleen wil niemand op het partijhoofdkwartier dat zo openlijk gezegd hebben. Uit vrees voor een opstand bij de West-Vlaamse achterban. Maar ook uit tactische overwegingen, want de partij wil zoveel mogelijk uit de brand te slepen.

Minister Demir moet nu maar met een voorstel komen, zo was maandag de teneur op het partijbestuur. Een boodschap die eerder op de dag ook te horen viel bij partijvoorzitter Sammy Mahdi: “Het initiatief ligt in eerste instantie bij minister Demir. Zij moet met een voorstel tot beslissing naar de Vlaamse regering komen.”

Maandagavond zaten de kabinetschefs van de viceminister-presidenten samen met Westermann om zijn rapport te bespreken. Woensdag volgt er een overleg met de burgemeesters.