LEES OOK. LIVE. Volg hier alles over de nationale staking: grote hinder verwacht in het hele land

- Slechts kwart treinen rijdt uit

Zoals steeds is de actiebereidheid groot bij het treinpersoneel. Vanaf dinsdagavond om 22 uur zal het treinverkeer zwaar verstoord zijn. Op basis van het personeel dat aangegeven heeft te zullen werken, heeft de NMBS een alternatieve dienstregeling uitgewerkt. Concreet zal slechts een kwart van de treinen uitrijden. Van de IC-treinen, de treinen tussen de grote steden, is dat één op drie. De P-treinen, die normaal enkel tijdens de spits rijden, zijn quasi allemaal afgeschaft.

De hinder verschilt sterk van regio tot regio. Zo rijden er in het grootste deel van de provincies Namen en Luxemburg, en in een deel van Waals-Brabant, geen treinen omdat er onvoldoende personeel is voor het seinhuis van Infrabel in Namen. Ook in een aantal andere stations in het land zullen er weinig tot geen treinen stoppen. De NMBS raadt reizigers aan om eerst goed te checken op de website of de app welke treinen wel rijden.

LEES OOK. Daarom staken zij vandaag: “Extra flexi-jobs of weekendshifts doen om toch maar rond te komen. Dat is toch niet oké?”

- Tot 60 procent van vluchten geannuleerd op Zaventem, Charleroi Airport gesloten

Op Brussels Airport is bij het ter perse gaan 55 procent van de vluchten - een tweehonderdtal - geannuleerd. Reisoperator TUI heeft zelfs al haar vluchten verkast naar de luchthavens van Keulen en Maastricht. De luchthaven had aan de vliegmaatschappijen gevraagd om tot 60 procent van de vluchten te annuleren, dus mogelijk komen er nog een aantal bij. “We moeten vluchten annuleren omdat we weten dat we minder capaciteit zullen hebben bij de check-in, de bagageafhandeling en de veiligheidsdiensten”, zegt woordvoerster Nathalie Pierard. “We willen er zeker van zijn dat de vluchten die wel gepland staan, veilig kunnen plaatsvinden.”

Getroffen passagiers krijgen in principe een seintje van hun vliegmaatschappij. “Ze kunnen hun geld terugkrijgen of voor een andere vlucht kiezen”, zegt Pierard. “Voor de vluchten die wel doorgaan vragen we aan de passagiers om licht te reizen, indien mogelijk enkel met handbagage. Te laat komen is uiteraard nooit goed, maar het heeft ook geen zin om te vroeg te komen. Voor vluchten binnen Europa volstaat 2 uur op voorhand, daarbuiten is dat 3 uur.”

Alle vluchten die woensdag waren gepland van en naar de luchthaven van Charleroi, zijn geannuleerd. De terminal zal gesloten zijn, zo heeft Brussels South Charleroi Airport (BSCA) aangekondigd. Het gaat om in totaal 120 vluchten, goed voor zowat 20.000 passagiers.

De luchthaven van Luik, met voornamelijk vrachtvluchten, zal officieel niet gesloten zijn, zegt een woordvoerder. Maar mogelijk zal ze door de acties wel geblokkeerd zijn. De luchtvaartmaatschappijen hebben hun voorzorgen genomen en hun vliegtuigen op andere luchthavens gepositioneerd, klinkt het.

- Bus- en tramvervoer gehalveerd

Ook bij De Lijn is de impact groot. In heel Vlaanderen zal gemiddeld 55 procent van de bussen en trams rijden. In Antwerpen is het aanbod het meest geslonken, naar 50 procent. In West-Vlaanderen rijdt 60 procent van de bussen en trams. De alternatieve dienstverlening is sinds maandagavond beschikbaar op de routeplanner van De Lijn.

In Brussel rijdt door de nationale actie- en stakingsdag om 6.30 uur alleen metrolijn 1, de lijn is verlengd tot aan de halte Erasmus. Dat heeft openbaarvervoersmaatschappij MIVB gemeld op Twitter. Bij de trams rijden alleen lijnen 3, 4, 7, 8, 9, 51 en 92, bij de bussen rijden de lijnen 2, 36, 46, 50, 53, 56, 59, 71, 87 (verlengd tot Zwarte Vijvers), 95 en t-bus 92.

- Tragere post

Bij Bpost kunnen ze moeilijk inschatten hoe groot de hinder zal zijn, maar het staat buiten kijf dat brieven met vertraging in de bus zullen vallen. “We zetten maximaal in op pakjes, aangetekende brieven en kranten”, zegt woordvoerster Veerle Van Mierlo. “Dat zijn dingen die tijdsgevoelig zijn en waar we afspraken over hebben gemaakt met onze klanten. Alles wat non-prior is, zoals gewone brieven, kunnen vertraging oplopen, zeker omdat het sowieso al een korte week is met een feestdag op vrijdag.” De kans is ook reëel dat sommige postkantoren moeten sluiten omdat er onvoldoende personeel opdaagt.

- Ziekenhuizen: stakingsposten

Ook in de Belgische ziekenhuizen vinden acties plaats. Volgens ACLVB-woordvoerder Dirk Mertens zal er aan het AZ Sint-Maarten in Mechelen en het AZ Delta in Roeselare een stakingspost staan. In Wallonië en Brussel zullen volgens ACV twee derde van de privéziekenhuizen hinder ondervinden.

Bij een tiental ziekenhuizen willen de bonden een stakingspiket oprichten. Volgens de bonden is de situatie voor het zorgpersoneel in veel ziekenhuizen “catastrofaal”. “Door het personeelstekort verslechteren de arbeidsomstandigheden. Er is vaak sprake van burn-outs, werkoverlast en ziekteverzuim”, aldus een vakbondsbron.

De vakbonden benadrukken wel dat er woensdag een minimumdienst zal zijn in de ziekenhuizen. De zorg wordt aangepast en de spoeddiensten blijven wel altijd bemand. Ook essentiële behandelingen worden uitgevoerd, luidt het.

- Hinder in scholen

ACOD Onderwijs kan dinsdagnamiddag geen cijfers plakken op de actiebereidheid. “Zoals gewoonlijk zijn er plaatsen waar de stakingsbereidheid groot is en andere plaatsen waar het miniem is”, zegt Nancy Libert van ACOD Onderwijs. “Traditioneel horen we een grotere bereidheid bij het GO! en bij de steden en gemeenten en dan vooral in de grootsteden.” De meeste bereidheid is te vinden in Antwerpen en in Oost-Vlaanderen, waar er verschillende piketten aan scholen zullen zijn.

- Vuilnisophaling, gemeenteloketten en kinderopvang

Wellicht valt het aantal actievoerders bij de lokale besturen nog mee. Dat heeft alles te maken met de andere katjes die de vakbonden op dat niveau te geselen hebben. De Vlaamse regering werkt aan nieuwe regels voor de ambtenaren van lokale besturen die de vakbonden niet zinnen. De vuilnisophaling zal hier en daar wel verstoord zijn en mogelijk stoot u op gesloten loketten bij de gemeente. “Maar we willen ons kruit nog niet allemaal verschieten”, zegt Christoph Vandenbulcke van ACV Lokale en Regionale Besturen. “We zullen wellicht nog een zwaar robbertje moeten vechten met de Vlaamse regering over die andere dossiers.”

Bij de gewestelijke instelling Net Brussel zal er mogelijk wel sterke hinder te merken zijn. In de gemeenten Elsene, Etterbeek, Evere, Oudergem, Schaarbeek, Sint-Joost-ten-Node, Sint-Pieters-Woluwe, Watermaal-Bosvoorde en Brussel-stad is de kans groot dat de vuilnisophaling niet of slechts gedeeltelijk zal gebeuren. Net Brussel verwacht namelijk dat heel wat personeelsleden zullen deelnemen aan de nationale actie- en stakingsdag. De recyclageparken van Net Brussel gaan daardoor mogelijk ook toe woensdag.

In de stedelijke crèches en buitenschoolse opvang, een felgeplaagde sector de voorbije tijd, is er duidelijk wel een impact. In Gent alleen gaan 20 van de 32 stedelijke crèches dicht. De andere zijn volledig of beperkt open. De buitenschoolse opvang gaat op 22 van de 44 plaatsen dicht.

- VRT

Ook bij de VRT zal er impact zijn door de stakingsdag. Op televisie zal er geen extra ochtendjournaal zijn naar aanleiding van de Amerikaanse midterms. Ook Villa Politica en De Afspraak zullen niet uitgezonden worden. Om 13 uur en 19 uur zal er wel een standaardjournaal zijn. Ook Journaal Laat staat nog steeds op de planning.

Bij de radio zal op Radio 1 het programma De Wereld Vandaag niet doorgaan en bij Radio 2 gaat Django niet door, dat zal vervangen worden door Klara Continuo.

Er zullen regelmatig vakbondsboodschappen in beeld en op radio gegeven worden. ACV VRT en ACOD-VRT verwachten een groot stakerspiket met collega’s en acteurs van Thuis en de rest van de VRT.

LEES OOK. Antwerpse haven verwacht zware impact nationale actiedag: terminals sluiten, piketten bij chemiebedrijven

- Bedrijven

Onder havenarbeiders is de actiebereidheid groot. North Sea Port sluit het Gentse deel van het havenbedrijf voor alle zeeschepen. Ook de haven van Antwerpen-Brugge dreigt woensdag volledig plat te liggen.

Volgens werkgeversorganisatie Voka zal de hinder bij de meeste andere bedrijven beperkt blijven, al is dat volgens het ACV nog koffiedik kijken. “Er is in elk geval veel woede over de energiefactuur en het verlies aan koopkracht”, zegt Van Bellinghen. “Op sommige plaatsen gaat alles plat, maar in veel bedrijven nemen de acties andere vormen aan, zoals korte werkonderbrekingen of een personeelsvergadering om het ongenoegen te uiten. Veel mensen zien het ook niet zitten om te staken omdat ze een dag loonverlies lijden. De stakingsvergoeding van 40 euro is onvoldoende om die te compenseren, zeker wanneer mensen al moeten bijklussen met flexijobs om de facturen te betalen.”