Je staat er misschien niet altijd bij stil, maar wat je achterlaat in het toilet is belangrijker dan je denkt. Je ontlasting vertelt je namelijk heel wat over je gezondheid. Door je stoelgang te bestuderen, krijg je meer inzicht in je spijsvertering en leer je hoe jouw levensstijl beter kan. Kijk eens wat vaker achterom en ontdek wat jouw grote boodschap je te vertellen heeft.
In onze westerse wereld zijn we geobsedeerd door wat we in ons lichaam stoppen. Maar als we gezondheidsconsulentes Julie Blohberger en Roos Neeter mogen geloven, besteden we beter wat meer aandacht aan wat we uit ons lichaam duwen. ‘Je stoelgang kan veel zeggen over je gezondheid’, klinkt het in hun boek Good shit. ‘Het probleem is dat de meesten van ons opgevoed zijn met het idee dat stoelgang vies is en zo snel mogelijk doorgespoeld moet worden. Dat is net zoiets als een bericht deleten voordat je het gelezen hebt. Onze darmen sturen ons met regelmaat signalen over onze gezondheid, maar als we die niet opmerken omdat we ons schamen – of omdat we niet weten waar we naar moeten kijken – is dat zonde.’ Met een vleugje humor en tal van praktische tips nemen de Nederlandse auteurs je mee in de wondere wereld van je verteringsstelsel en tonen ze je de weg naar ‘de beste poep van je leven’. En daar pluk jij de vruchten van, want met een verteringssysteem in balans geniet jij van meer energie en een sterkere weerstand én zul je je gelukkiger voelen. Zo’n 95 procent van het feel- goodhormoon serotonine wordt namelijk in je darmen geproduceerd.
Doe de stoelgang check
In de Ayurvedische gezondheidsleer is een stoelgangcheck al duizenden jaren lang een doodnormale methode om belangrijke informatie over je gezondheid in te winnen. Hoe je eraan begint? Zet je schroom opzij en observeer een week lang je grote boodschap. Bekijk de frequentie, vorm, consistentie, geur en kleur van je nummer twee en houd je vaststellingen bij in een notitieschrift.
Welke kleur heeft je stoelgang?
In een ideale wereld heeft je grote boodschap een bruingele kleur. Bij een groene kleur passeert je voeding te snel door je dikke darm en heeft de gal niet genoeg tijd om het eten volledig af te breken. Een kalkachtige kleur kan op een gebrek aan gal in de ontlasting wijzen, terwijl een gele kleur vaak voorkomt bij lactose- of glutenintoleranties of een teveel aan olie in je voeding. Zwarte en felrode ontlasting is vaak het gevolg van felgekleurde voeding (denk aan drop, bieten, tomatensap …), maar kan ook een bloeding in het darmstelsel signaleren. Neem je geen ijzersupplementen of heb je niets speciaals gegeten? Vraag dan raad aan je arts.
Hoe ruikt je stoelgang?
Hoewel een drol nooit naar bloemetjes ruikt, heeft een gezonde stoelgang een redelijke neutrale geur. Verspreidt je ontlasting keer op keer een erg penetrante geur? Dan is het slim om je voedingsgewoontes onder de loep te nemen. Onder die slechte geur kan namelijk een gluten- of lactose-intolerantie, malabsorptie of prikkelbaredarmsyndroom schuilgaan. Enkele snelle tips om mee aan de slag te gaan:
- Eet kleinere porties
- Vermijd bewerkt voedsel
- Drink meer water
- Is je ontlasting olieachtig? Gebruik dan minder vetten in je voeding.
- Houd bij wat je eet en ga op zoek naar patronen.
Merk je ondanks deze tips geen verbetering? Vraag dan raad aan je huisarts.
Hoe vaak maak je stoelgang?
Hoe vaak je naar het grote toilet gaat hangt af van de sterkte van je verteringsstelsel én van wat je in je mond stopt. Vegetariërs, veganisten en mensen die vooral licht verteerbare voeding eten, kunnen doorgaans vlotjes één à twee keer per dag naar het grote toilet. Eet je zuivel en vlees? Dan moet je verteringssysteem harder werken, maar ook dan zou je zeker één keer per dag een nummer twee moeten afwerken.
Welke vorm heeft je stoelgang?
Een gezonde grote boodschap lijkt qua vorm en structuur op een rijpe banaan. De drol komt vrij moeiteloos naar buiten en valt met een zachte landing in de wc-pot. Heb je last van vastere stoelgang? Eet dan elke dag een paar (geweekte) pruimen om je ontlasting zachter te maken. Ook abrikozen, vijgen, selderij en wortelen doen wonderen.
In zeven stappen naar een gezonde stoelgangsroutine
Nu jij een beter inzicht in je stoelgang hebt, is het tijd om jezelf een gezonde poeproutine aan te leren. Deze eenvoudige stappen helpen je op weg.
1. Start de dag met een ochtendreiniging
In plaats van ’s ochtends meteen naar de koffiemachine te rennen, start je de dag beter met een glas warm water. Warm water hydrateert je lichaam, reinigt je weefsels, stimuleert je stofwisseling en verbetert de stoelgang. In de herfst en winter kan een schijfje citroen lekker zijn, maar ook zonder geniet je van bovenstaande voordelen. Om problemen met je spijsvertering te voorkomen, vermijd je het best ijskoud water. Koude dranken (én voeding) verstoren je verbranding. Je kunt het verteringsproces met een brandend vuurtje vergelijken. Koude doet de kracht van het vuur verlagen. Voeding en dranken op kamertemperatuur zijn minder storend, warme voedingsmiddelen wakkeren het verbrandingsvuur aan.
2. Eet bewust
Slechts weinigen hebben het geluk om te kunnen eten en drinken wat ze willen zonder er consequenties van te ondervinden. Bewuster met voeding omgaan is essentieel voor een gezonde stoelgang. Om het eten gesmeerd uit je lichaam te drijven, is het belangrijk dat het er even rustig en vredig ingaat.
- Geef je lichaam de tijd om je voeding te verwerken en laat tussen elk eetmoment minstens twee à drie uur pauze.
- Eet enkel zittend, in een rustig omgeving.
- Kauw goed en blijf ademen.
- Eet niet te veel. Vul je buik met ½ voeding, ¼ vloeistoffen en ¼ ruimte. Zo geef je je maag de ruimte om de voedselbrij te verwerken.
3. Hou rekening met voedingscombinaties
Niet alleen hoe je eet, maar ook wat je eet speelt een rol bij je vertering. Bepaalde voedingscombinaties kunnen het hele proces in de war sturen en tot fermentatie in de maag leiden, met vervelende lucht en scheetjes tot gevolg. Enkele tips:
- Combineer fruit nooit met andere voedingsmiddelen (nee, ook niet met kaas!)
- Vermijd meerdere proteïnebronnen in één maaltijd. Een vleesschotel bestrooien met flink wat geraspte kaas? Liever niet!
- Wees voorzichtig met yoghurt en combineer het niet met vlees, vis, fruit of eieren.
4. Ga voor goede oliën
Het is belangrijk om de binnenkant van je lichaam goed gesmeerd te houden. Gezonde vetten komen de verwerking, opslag en vertering van je voedsel ten goede en leveren cruciale bouwstenen voor je hormonen, zenuwstelsel en hersenen. De kampioenen onder de goede vetten? Ghee (ook wel vloeibaar goud genoemd), kokosolie en extra vièrge olijfolie. Geef ze een prominente plek in de keuken!
5. Opgelet met alcohol
Je hebt misschien al gemerkt dat na een avondje stevig doorzakken je toiletbezoekjes anders verlopen dan je gewend bent. Alcohol kan je ontlasting flink ontregelen en voor constipatie of net een gigantische darmexplosie zorgen. Alcohol verhoogt namelijk de darmmotiliteit, waardoor alles wat zich in je darmen bevindt sneller naar buiten wil komen. Hoe verleidelijk het ook is om met een licht hoofd naar een vette hap te grijpen, met avocado’s, zoete aardappel, boekweitnoedels en bananen doe je je lichaam én stoelgang meer plezier!
6. Stel niet uit
Heb jij er een hekel aan om op een openbaar toilet je ding te doen? Je bent niet alleen. Al op jonge leeftijd worden we ons bewust van de schaamte die rond stoelgang hangt, met alle gevolgen van dien. Laat je angst los en onthoud: iedereen poept. Jij, je vrienden, je collega’s, Beyoncé en de koning. Je ontlasting ophouden is slecht voor je gezondheid én werkt ook verstorend op mentaal vlak.
7. Omarm de ochtend
De ochtend vormt de basis van de rest van de dag. Begin je gehaast en onrustig aan de dag? Dan is de kans groot dat dat opgejaagde gevoel niet meer verdwijnt. Dé basis van een gezond stoelgangpatroon? Laat gisteren los vooraleer je aan een nieuwe dag begint. Dat mag je best letterlijk nemen, want volgens Julia Blohberger en Roos Neeter start je de dag best met een uitgebreid bezoekje aan het toilet. Stop niets in je lichaam voordat je het oude elimineert en maak van je toilet een telefoonvrije zone. Wanneer je je telefoon of tablet meeneemt naar de wc, zal jouw energie via je ogen naar boven en naar buiten gaan, terwijl je net wil dat de energieflow naar beneden stroomt en via de onderkant je lichaam verlaat. Probeer je aandacht erbij te houden. Zoals alles in het leven lukt ook poepen het best met volle bewustzijn. Beschouw je moment op je keramische troon als tijd voor jezelf. Laat de rest voor wat het is, adem, en laat het los
Meer lezen? Good Shit van Julia Blohberger en Roos Neeter (Kosmos Uitgevers, € 15)
