Seizoen 5 van ‘The Crown’ rekt de koninklijke scheiding tot vervelens toe op ★★★☆☆

Helaas, het moet maar meteen gezegd: seizoen 5 van The Crown is het minste tot dusver. Natuurlijk resteert bij dit rijk opgetuigde historische drama over het Britse koningshuis nog altijd veel aanbevelenswaardigs, zoals het visuele spektakel en de lange optocht van topacteurs die de leden van de koninklijke familie vertolken. Maar op het gebied van karakterontwikkeling en plot stelt dit seizoen teleur.

Eén van de oorzaken is dat de familie zich in dit seizoen, dat zich afspeelt in de jaren negentig, steeds verder terugtrekt achter de paleismuren, om crises binnenshuis en dreigende pr-drama’s te bezweren. Met drie koninklijke echtscheidingen in het verschiet, waarvan vooral het einde van het ‘sprookjeshuwelijk’ van Charles en Diana de natie beroert, raken de Windsors volkomen verstrikt in hun eigen sores. Met als gevolg dat de sociaal-maatschappelijke realiteit van dit decennium wordt gereduceerd tot een krantenkop of een flard van een nieuwsbericht. Eerder zagen we de Windsors steeds als onderdeel van een veranderende wereld, hier blijft die wereld grotendeels buiten beeld.

Wellicht wil schrijver Peter Morgan daarmee de toenemende wereldvreemdheid van de koninklijke clan benadrukken, maar deze kijker dacht met weemoed terug aan seizoen 3, toen in elke aflevering even werd uitgezoomd naar een ingrijpende wereldgebeurtenis – de maanlanding, de mijnramp in Aberfan. Hier wordt vooral ingezoomd: op de betraande ogen van Diana (Elizabeth Debicki) en de verbeten mond van Charles (Dominic West). Dit seizoen is The Crown definitief een chique paleissoap geworden.

Verwende vete

De voornaamste kwestie is dus die veelbesproken koninklijke scheiding. Een plotlijn van één alinea die wordt opgerekt tot tien afleveringen paleisintrige, omdat Morgan het échte drama (de dood van Diana in een Parijse verkeerstunnel) wil bewaren tot het laatste seizoen. De scènes over Charles en Di worden aldus tot vervelens toe uitgesponnen. Het zegt genoeg dat een reeks korte impressies van alledaagse scheidingen in aflevering 9 meer ontroert dan hun slepende, verwende vete.

Dat ligt helaas ook aan de acteurs. De charmante West is verkeerd gecast als prins Charles, die nu te glad is om nog te fascineren, en Debicki is zo druk met het imiteren van de gekwetste Lady Di – het droeve timbre, de verslagen houding, de red-mij-blik – dat ze vergeet om verder nog iets te spelen.

De fantastische Imelda Staunton als nieuwe Queen krijgt daarentegen te weinig te doen. Deze koningin is nog slechts de bekende postzegelomtrek, niet langer een vrouw van vlees en bloed. Overigens is dat natuurlijk precies haar tragiek, waar Morgan wel naar hint – ze heeft zichzelf in het belang van ‘de Kroon’ inmiddels volledig uitgewist. Maar veel interessants blijft er dan niet over.

Verder kent dit seizoen vooral veel herhaling. Eindeloos wordt de houdbaarheid van de monarchie besproken, via krantenartikelen of een tv-quiz, en in een reeks opzichtige metaforen over het koninklijke jacht dat rijp is voor de sloop. Ook wordt simpelweg het drama uit eerdere seizoenen gerecycled: leden van de koninklijke familie kunnen meestal niet trouwen met wie ze willen, klopt. Vorig seizoen vroeg een verbitterde prinses Margaret al: hoe vaak kan deze familie dezelfde fout maken? Heel vaak, blijkt.

Desalniettemin is dit ook het seizoen van het beruchte BBC-interview met Lady Di, de opkomst van Tony Blair en natuurlijk ‘tampongate’, hier niet zomaar wat geile praat maar een hartverwarmend taalspelletje tussen Charles en Camilla. In de coulissen loopt intussen een charmante Dodi Al-Fayed warm. Toch maar weer kijken dus.