Direct naar artikelinhoud
Voor u uitgelegdSpaargeld

Hoe zorg je ervoor dat je spaargeld nog iets oplevert? ‘Veel economen noemen cryptomunten grootste zeepbel uit de geschiedenis’

Hoe levert uw spaargeld wél nog iets op? ‘Hou je vol, dan heb je 95 procent kans dat je kapitaal verdrievoudigt.’Beeld Sven Franzen

Stilaan wordt het leven peperduur en de energiefactuur onbetaalbaar, we moeten dan ook massaal onze zuurverdiende spaarcenten aanspreken. En wat er nog in ons spaarvarken overblijft, wordt door de inflatie steeds minder waard. Wat nu gezongen, valse noten incluis, met de nietige spaarrente, de kelderende beurs en de onbetrouwbare bitcoin? En hoe zouden Warren Buffett of Elon Musk hun reserves veiligstellen? We schoven aan bij een kransje geldexperts en kwamen thuis met een handzaam klavertjevijf, dat u in deze onzekere tijden toch een appeltje voor de dorst garandeert. ‘Mensen kunnen niet meer tegen schommelingen, ze willen dat het elk jaar feest is.’

DE SPAARREKENING: ‘EEN VERLIESBOEKJE’

Zijn we collectief aan het verarmen? Sommige politici krijgen het nog altijd niet over de lippen, maar de cijfers van de Nationale Bank zijn duidelijk: in het tweede kwartaal van dit jaar daalde het vermogen van de Belgen met 53 miljard euro door de stijgende prijzen en het bloedbad op de beurs. Toch dikten onze spaarrekeningen nog aan met 4,5 miljard euro. Sinds de bankencrisis steeg de berg spaargeld van de Belgen zelfs van 142 miljard euro naar 300 miljard euro: een royale verdubbeling in amper twaalf jaar tijd.

Waarom blijven wij onze geldreserves blindelings op een spaarboekje zetten?

Michaël Van Droogenbroeck (VRT-journalist en coauteur van het boek Investeren in de derde helft van je leven): “Omdat we dat als een veilige haven beschouwen. Hele generaties zijn opgevoed met het mantra dat een spaarboekje een extraatje oplevert. Maar in een periode van hoge inflatie en lage spaarrentes wordt dat extraatje weggespoeld door een tsunami van stijgende prijzen. In oktober was het leven ruim 12 procent duurder dan een jaar eerder, terwijl spaargeld maar 0,11 procent rente oplevert. Dan boet je 12 procent aan koopkracht in. Als je van 2003 tot 2022 een bedrag van 10.000 euro op je spaarrekening hebt laten staan, is dat nu door de inflatie nog 7.500 euro waard.”

Michaël Van Droogenbroeck: ‘Deze salamicrash op de beurs moet je uitzweten. Zodra de inflatie afneemt, zal de beurs weer klimmen. Daarom heb ik al aandelen bijgekocht.’Beeld © VRT - Charlie De Keersmaecker

Wat moeten mensen dan doen?

Van Droogenbroeck: “Voor wie het geluk heeft een spaarbuffer te hebben, is dit het moment om na te denken over alternatieven. De Belgische beurs is het voorbije jaar met 20 procent gezakt: als je nu in Belgische aandelen belegt, heb je op lange termijn een grote kans op een mooi rendement. Ik stoor me aan het beeld dat we over beleggers ophangen, alsof het allemaal casinospelers, aasgieren en grote kapitalisten zijn. Veel gewone mensen investeren hun spaarcenten op een verstandige manier in bedrijven en steunen zo de economie.”

Cedric Proost (economiestudent en auteur van Je bent jong en je wilt beleggen): “Ik heb mijn spaarrekening eind 2018 stopgezet, nadat mijn bank me een brief had gestuurd waarin stond dat ik welgeteld 1,5 euro interest kreeg. Om me dat te laten weten rekende ze 2,5 euro kosten aan. Mijn spaarboekje was een verliesboekje geworden! Ik heb een onlineaccount geopend bij een broker en ben gestart met beleggen. Dit jaar doe ik het daardoor slechter dan mensen die vasthouden aan hun spaarrekening, maar op lange termijn doet de beurs het altijd beter. Met een spaarboekje heb je één zekerheid: je geld wordt elk jaar minder waard.”

Maar het is toch verstandig om een deel van je geld opzij te houden als buffer voor onvoorziene kosten?

Proost: “Ja, zes maandlonen is meer dan voldoende. Wie een afkeer van risico heeft, kan voor een jaarloon gaan. Maar bedragen van meer dan 50.000 euro op een boekje laten staan is zonde, tenzij je een nieuwe wagen wilt kopen.”

Pascal Paepen (docent bank & beurs aan de KUL en Thomas More Hogeschool, ex-zakenbankier en stichtend lid van beleggersclub Spaarvarkens.be): “Ik beschouw beleggen als een noodzaak. Een pensioen volstaat niet om zonder geldzorgen te kunnen leven. Je moet een reserve aanleggen, maar dat gaat niet door te sparen. Je moet naar de beurs, ook al ontstaan er soms zeepbellen. De mensen zijn daar veel te bang voor. Pensioensparen durven ze nog net, dankzij het fiscale voordeel van 30 procent. Pensioenspaarfondsen staan op de beurs, daardoor stijgen ze tenminste mee met de welvaart. Behalve in een slecht beurs- en obligatiejaar brengen ze elk jaar geld op. Dat is de éérste investering die mensen moeten doen.”

VASTGOED: ‘WAANZINNIGE PRIJZEN’

Bakstenen blijven de favoriete belegging van de Belg, maar de gemiddelde prijs voor een huis bedraagt in Vlaanderen 346.169 euro. Dat is 7,6 procent meer dan vorig jaar, terwijl de huizenprijzen in de coronajaren 2020 en 2021 al fors zijn gestegen. Rekening houdend met de inflatie van 8,8 procent werd een huis relatief wel 1,2 procent goedkoper. Een appartement kost in Vlaanderen gemiddeld 266.695 euro – voor een nieuwbouwflat zit je snel boven de 300.000 euro. Dat is 3,1 procent meer dan vorig jaar, maar 5,7 procent mínder tegenover de stijgende levensduurte.

Van Droogenbroeck: “Veel jongeren kunnen die waanzinnige prijzen niet meer betalen, maar toch proberen ze het. Een Belg schuwt elk financieel risico, behalve voor vastgoed: daarvoor steekt hij zich tot over z’n oren in de schulden. Mensen die investeren in een woning om ze te verhuren, doen dat voor een dubbel rendement: ze hebben huurinkomsten en de waarde van het vastgoed stijgt. Maar dat rendement wordt steeds onzekerder. De oplopende rente maakt hypothecaire leningen duurder, wat tot een daling van de vastgoedprijzen kan leiden. De Vlaamse regering heeft de registratierechten voor een tweede verblijf verhoogd en de federale overheid overweegt om de huurinkomsten te belasten. Europa verplicht ons daartoe, dus vroeg of laat is het zover.”

Paepen: “De aankoop van een eigen woning is altijd een goed idee, maar huurinkomsten worden vaak overschat. Er zijn veel probleemhuurders die niet betalen of die schade aanrichten. Bovendien heeft de Vlaamse regering beslist dat een verhuurder de huurprijs niet mag indexeren als de woning niet energiezuinig is. Dat zijn zware investeringen.”

Hoeveel procent van het aankoopbedrag moet je meteen kunnen betalen als je vastgoed koopt?

Paepen: “Je mag maar 80 à 85 procent van het aankoopbedrag lenen. Door de stijgende rente is het raadzaam dat je de registratierechten van 3 procent (of 12 procent voor een tweede verblijf, red.) plus 20 procent van het aankoopbedrag zelf kunt betalen.”

Van Droogenbroeck: “Een mooi alternatief voor die zware investering zijn de achttien gereglementeerde vastgoedvennootschappen op de Belgische beurs. Xior investeert in studentenkoten, Aedifica in rusthuizen, WDP en VGP in kantoren en opslagruimtes voor de industrie. Met die aandelen koop je een stukje vastgoed voor een paar duizend euro en heb je een betere spreiding dan wanneer je 300.000 euro neertelt voor één flat. De vastgoedaandelen zijn dit jaar flink gedaald, misschien is dat een opportuniteit om in te stappen. De winstverwachtingen blijven intact, omdat die bedrijven de inflatie kunnen doorrrekenen in de verkoop- en verhuurprijzen. Bovendien krijg je een mooi dividend.”

Cédric Proost: ‘Om me te laten weten dat ik 1,5 euro interest kreeg, rekende de bank me 2,5 euro kosten aan.'Beeld Jan De Meuleneir / Photo News

FONDSEN EN HOLDINGS: ‘EEN MARATHON’

Dan toch maar naar de beurs? Tijdens de coronaperiode stapten mensen die nog nooit hadden belegd massaal naar de beurs, omdat veel specialisten riepen dat de plotse crash van 30 procent in maart 2020 een unieke kans op hoge winsten bood. Maar wie te laat instapte en te roekeloos belegde, ziet vandaag vooral rode cijfers op zijn effectenrekening.

Pascal Paepen: “Jonge beleggers raken nu in paniek omdat de koersen zijn gezakt, maar ik beleg al 35 jaar op de beurs en zo’n correctie doet mij niks. Het is zelfs gezond, het haalt de lucht uit het systeem. Helaas kunnen mensen niet meer tegen schommelingen. Ze willen dat het elk jaar feest is. Het domste wat je kunt doen, is verkopen en nooit meer terugkomen. Je moet geduld hebben.”

Proost: “Zoals beursgoeroe Warren Buffett, de zesde rijkste mens ter wereld, zegt: de beurs is een middel om het geld van ongeduldige mensen te verschuiven naar geduldige mensen.”

Paepen: “Voilà! Sommigen verkopen hun aandelen met verlies en kopen ze later weer om dat verlies goed te maken, maar als ze zien dat de koers nog verder zakt, worden ze bang en verkopen ze wéér. Pas als de beurs fors is gestegen, durven ze weer in te stappen, maar dan zijn ze te laat. Als je dat een paar keer doet, word je gegarandeerd arm. Je kunt de markt nu eenmaal niet timen.”

Hoe moet het dan wel?

Paepen: “Ik beleg elke maand wat geld en ik spreid dat over verschillende bedrijven, sectoren en landen. Soms koop je te duur, soms goedkoop, maar op lange termijn bouw je vermogen op. Ik investeer in bedrijven die waarde creëren, en daar wil ik jarenlang van meegenieten. Mensen hebben de keuze: ofwel laten ze hun geld op een spaarboekje verkommeren en klagen ze over de obscene rijkdom van Elon Musk of de overwinsten van de energiebedrijven, ofwel beleggen ze in succesvolle bedrijven, waardoor ze er zelf een graantje van meepikken.”

Proost: “Beleggen is een marathon, geen sprint. Als je vandaag een aandeel koopt, heb je 50 procent kans dat je de volgende maand op verlies staat. Maar hoe langer je belegt, hoe kleiner die kans wordt. Na twintig of dertig jaar is de kans op verlies bijna onbestaande. Op een termijn van veertig jaar heb je 95 procent kans dat je kapitaal verdrievoudigt.”

Veel mensen kunnen geen grote bedragen opzijzetten. Heeft het dan wel zin, als je ook nog transactiekosten moet betalen?

Proost: “Ja, want banken bieden formules aan waarbij je elke maand 25 euro in een fonds stort. De transactiekosten zijn procentueel, waardoor het ook voor kleine bedragen interessant is.”

Wat raden jullie een starter aan?

Van Droogenbroeck: “De meeste Belgen kiezen voor een fonds van hun bankier. Dat is een veilige keuze, want je geld wordt gespreid over verschillende aandelen en obligaties. Maar de bank rekent wel vrij hoge kosten aan voor het beheer van die fondsen, en voor de in- en uitstap. Ik vind dat zo’n fonds dan de markt moet kloppen, maar de meeste doen dat niet. Als je voor zo’n fonds kiest, kun je best kijken hoe het de voorbije jaren heeft gepresteerd ten opzichte van de markt. Een goedkoper alternatief is een belegging in beursgenoteerde holdings zoals Ackermans & Van Haaren, GBL of Bois Sauvage. Zij investeren in een korf van bedrijven, waardoor je risico ook wordt gespreid. En je krijgt elk jaar een dividend.”

Proost: “Ik ben ook een fan van holdings. Eind 2019 hebben wij met onze beleggingsclub Sofina gekocht, een holding die investeert in beloftevolle groeibedrijven. De koers is verdubbeld, maar dit jaar werd het aandeel zwaar afgestraft, onder meer door slecht nieuws van een bedrijf uit India waarin het investeert. We staan nu weer break-even, en op lange termijn blijven de vooruitzichten goed.

“Ook trackers of ETF’s (exchange traded funds, red.) zijn een prima start: dat zijn beleggingsfondsen die een bestaande beursindex, zoals de Bel-20 of de Amerikaanse S&P 500 op de voet volgen. Uit onderzoek blijkt dat ETF’s op lange termijn bijna niet te kloppen zijn door investeerders die zelf in aandelen beleggen. Je kunt ook investeren in ETF’s die bepaalde sectoren volgen, zoals digitalisering of groene energie. Zelfs heb ik er eentje in videogaming en e-sports in mijn portefeuille. Het nadeel is dat de koers dan schommelt volgens het wel en wee van die ene sector. Maar als je zo’n tracker bijhoudt tot aan je pensioen, heb je veel meer opbrengst dan een gewone spaarder.”

Pascal Paepen: ‘Je kunt nu al aandelen kopen tegen braderieprijzen. Zo heb ik Sofina gekocht, na de recente klap van 50 procent.’Beeld Sofie Silbermann

AANDELEN: ‘DE SALAMICRASH’

Is het aan te raden om in individuele aandelen te beleggen?

Van Droogenbroeck: “Alleen met geld dat je lang kunt missen. En je moet je huiswerk maken: lees artikels en rapporten over het bedrijf, check de balansen.”

Proost: “Veel beleggers baseren zich enkel op koersdoelen van analisten om een aandeel te kopen, maar die zijn niet zo betrouwbaar. Door die doelen te verhogen of te verlagen hopen banken hun klanten te stimuleren om transacties te doen, want daar verdienen zij geld aan. Soms geven ze een verkoopadvies waardoor de koers daalt, en dan kan de bank of een grote klant dat aandeel goedkoper aankopen. Maar als je een langetermijnstrategie hanteert, hoef je je daar niets van aan te trekken. Veel beleggers staren ook te veel naar de koersgrafiek. Maar het is niet omdat een aandeel laag staat, dat het goedkoop is. Misschien zit de klad erin en is het over zes maanden nog veel minder waard. Een goeie tip: als je op basis van de koersgrafiek en de koersdoelen enthousiast wordt over een aandeel, zoek dan artikels op die afraden om dat aandeel te kopen.”

Ik heb na de coronacrash ook in aandelen belegd, maar het laatste halfjaar durf ik mijn bankapp nog amper te bekijken.

Van Droogenbroeck: “Dat is zeer herkenbaar! (lacht) Dit is een periode die je moet uitzweten. De geopolitieke en monetaire context is onzeker en daar houden de beurzen niet van. Bovendien stevenen we af op een economische recessie, maar die zal normaal ook de inflatie afremmen waardoor de rente weer kan dalen. Een hoge rente is rampzalig voor aandelen, omdat investeringen dan duurder worden en mensen meer geneigd zijn om hun geld op hun spaarrekening te laten staan. Daarom hebben we de voorbije maanden een salamicrash gezien, een langdurige val in schijfjes. Zodra de inflatie afneemt, zal de beurs weer klimmen. Daarom heb ik al aandelen bijgekocht. Ik wil die revival niet missen.”

Proost: “In mijn omgeving probeert iedereen nu vooral zijn rekeningen te betalen, terwijl we in de coronaperiode dagelijks bezig waren met beleggen. Het gevaar is dat mensen die hun broek hebben gescheurd, nooit meer terugkeren naar de beurs. Je eerste ervaring als belegger is heel bepalend. Daarom is het zo belangrijk dat je niet in de val van de hebzucht en het kortetermijngewin trapt. Ik baseer mijn strategie op die van Warren Buffett: buy and hold. Zijn investeringsfonds stopt geld in stevige, gezonde bedrijven en houdt die aandelen minstens tien jaar bij. Zo boek je de grote winsten. Vroeger kocht en verkocht ik te veel. Die transactiekosten vraten te veel rendement op, omdat ik met kleine bedragen werkte. Nu verkoop ik niet meer en ik begin ook voorzichtig bij te kopen. Je voelt dat veel mensen zitten te wachten op een beetje goed nieuws. Als je wacht tot dat komt, ben je te laat. Dan mis je het eerste herstel, dat vaak veel rendement oplevert.”

Paepen: “Op korte termijn vrees ik dat de beurs nog een stuk lager kan. Er komt nog meer slecht nieuws aan: lagere winsten, ontslagen, onverkochte voorraden. Toch kun je ook nu al aandelen kopen voor braderieprijzen. Zo heb ik Sofina gekocht, na de recente klap van 50 procent. Kijk ook naar de goede resultaten van AB InBev. Wereldwijd worden er elke minuut 475.000 pintjes van die gigant gedronken. En de inflatie rekenen ze gewoon door in hun prijzen.”

Hoelang duurt een dalende markt op de beurs meestal?

Paepen: “Mensen denken vaak in termen van zeven vette en zeven magere jaren, maar zo werkt het niet. Een berenmarkt op de beurs duurt gemiddeld negen maanden. Over een periode van tien jaar zijn er doorgaans zeven à acht goede beursjaren en twee slechte. Maar in een slecht jaar kan de beer wel lelijk bijten.”

Welke sectoren zullen de komende jaren opveren?

Paepen: “Microchips worden de nieuwe olie genoemd. Ze zitten in auto’s, smartphones, laptops, betaalkaarten, wasmachines, enzovoort. Door de aankomende crisis en de problemen in de aanvoerketens zullen mensen de aankoop van een nieuwe auto of smartphone misschien uitstellen, maar we kunnen niet zonder. De aandelen van chipmakers als Melexis, X-FAB en ASML zijn het voorbije jaar bijna de helft goedkoper geworden. Daar zit muziek in, ook al omdat het Westen minder afhankelijk wil worden van chips uit Azië. Europa wil weer investeren in de eigen industrie en dat schept kansen. De grootste chipleverancier ter wereld, Taiwan Semi Conductor, lijkt me dan weer een risicobelegging. Als China daar binnenvalt…

“Belgische bedrijven als Recticel, dat isolatiemateriaal vervaardigt, en Deceuninck, een producent van ramen en deuren, zullen mee profiteren van de energietransitie, al krijgt de bouwsector wellicht eerst nog een tik door de nakende recessie. Ook een bedrijf als Tessenderlo Chemie verdient een plaats in je portefeuille, omdat het onmisbare basismaterialen levert, zoals gelatine, meststoffen, buizen en machines.”

De voorbije jaren zeiden analisten dat je in Azië moest beleggen, omdat de economie daar harder groeit dan in het Westen.

Van Droogenbroeck: “Door de geopolitieke spanningen en de harde lockdowns heeft China het slecht gedaan. De exponent daarvan is Alibaba, dat vaak het Chinese Amazon wordt genoemd. In 2020 steeg de koers naar 300 dollar, nu kost een aandeel 63 dollar. De strakke houding van de Chinese overheid tegenover de grote techbedrijven zaait twijfel. Alibaba kreeg vorig jaar een miljardenboete wegens oneerlijke concurrentie en de topman verdween enkele maanden van de radar. Veel beleggers hebben het aandeel bijgekocht volgens het principe ‘Buy the dip’, maar de val lijkt nog niet gestopt.”

Paepen: “Een zeer mooie beurswijsheid luidt: je mag nooit een vallend mes proberen te vangen. Ik zou nog even wachten om te kopen, maar de Chinese aandelen zijn overdreven afgestraft. Als China binnenkort Taiwan aanvalt of opnieuw kiest voor een rabiaat communisme waarbij privébezit verboden is, zal ik ongelijk krijgen, maar de soep zal niet zo heet gegeten worden. Op lange termijn zal de Chinese economie sterker groeien dan in het Westen, dus moet je daar een deel van je geld beleggen.”

Proost: “China blijft toch een risico, door de beperkingen die de overheid oplegt. Ik zie wel interessante ETF’s in andere Aziatische landen, waar je nog groeivooruitzichten van 6 à 7 procent hebt.”

De banken verdienen nu veel geld aan de hogere rente, terwijl ze wachten om de rente op spaarboekjes te verhogen. Maar econoom Ivan Van de Cloot waarschuwt voor een nieuwe financiële crisis, die bankaandelen kan doen crashen.

Paepen: “Van risicobanken als Credit Suisse en Deutsche Bank moet je wegblijven, die zitten al jaren in de miserie. Maar de meeste banken hebben sinds de bankencrisis grote kapitaalbuffers aangelegd en boeken nu hogere winsten. Stop er gerust eentje in je portefeuille. Bij een nieuwe financiële crisis zullen de centrale banken er alles aan doen om de brand te blussen. Als je voortdurend denkt dat de wereld om zeep gaat, kun je niks meer doen. Met die houding heb je de voorbije decennia al veel rendement gemist. Wachten tot het beter gaat met de wereld, is wachten op Godot.”

Waar moeten mensen ver van wegblijven?

Paepen: “De kledingindustrie. Tijdens een economische crisis blijven Nike en co. met hun voorraden zitten.”

Proost: “Ik vermijd de farma- en biotechbedrijven: dat zijn risicovolle sectoren waar ik te weinig van ken. Ik investeer ook niet meer in fossiele brandstoffen. Die doen het dit jaar fantastisch, maar op lange termijn is dat een heel onzekere belegging.”

Paepen: “Alle foute beleggingen doen het dit jaar goed: gas, olie, steenkool, kernenergie en wapens. Het is te laat om nu nog op die trein te springen. De komende jaren zullen er miljarden aan subsidies naar hernieuwbare energie vloeien. Tegelijk raakt de wereld ervan overtuigd dat we ook meer kernenergie nodig zullen hebben. Dan kan een tracker in uranium interessant zijn.”

Proost: “Tijdens de coronacrisis speculeerden beleggers massaal met aandelen van bedrijven die elektrische auto’s, batterijen of waterstof produceren. Ze gokten op de toekomstige winsten, waardoor de waarde kunstmatig werd opgeblazen. Die zeepbel is uit elkaar gespat. Een goed voorbeeld is Nio, een Chinese producent van elektrische wagens die het nieuwe Tesla werd genoemd. In maart 2020 was het aandeel 2,5 dollar waard, negen maanden later noteerde het boven de 60 dollar. In die periode overwoog onze beleggingsclub ook om het te kopen. Gelukkig hebben we het niet gedaan, want nu kost het minder dan 10 euro. Door de Chinese lockdowns en het chiptekort kon Nio minder wagens produceren. Bovendien maakt de hoge rente hun leningen duurder. Het is goed mogelijk dat het bedrijf de komende jaren weer zal groeien, maar het blijft een risicobelegging.”

Gwen Busseniers: ‘De huidige impasse bij de cryptomunten kan evengoed nog één à twee jaar duren. De oorlog in Oekraïne, de hoge rente en het tekort aan chips blijven spelbrekers.’Beeld BELGAIMAGE

CRYPTOMUNTEN: ‘AANDELEN OP STEROÏDEN’

De bitcoin was aanvankelijk het speeltje van anarchisten die zich afkeerden van het financiële systeem, maar sinds drie jaar investeren ook grote bedrijven en vermogensbeheerders in cryptomunten. Dat schudde veel kleine beleggers wakker, waardoor de bitcoin tussen maart 2020 en maart 2021 van 4.600 dollar naar 51.000 dollar racete.

Van Droogenbroeck: “Ik blijf daarvan weg. Veel gerespecteerde economen noemen cryptomunten de grootste zeepbel uit de geschiedenis. Een bitcoin is niet tastbaar, je koopt enkel bits en bytes.”

Paepen: “In bitcoin investeren is als gokken op de paardenkoers. Veel beleggers hebben er al flink hun broek aan gescheurd. Sinds de piek van november vorig jaar, toen één bitcoin 66.000 dollar waard was, is de koers met meer dan twee derde gedaald. En dan zwijg ik nog over de crash van de kleinere cryptomunten.”

Is dat geen koopkans?

Paepen: “Er moet een goede reden zijn om iets te kopen en die zie ik niet. Recent werd op een cryptobeurs gevraagd wie in bitcoin als betaalmiddel geloofde. Niemand stak zijn hand op. Als belegging geloofden ze er allemaal in, maar er staat geen waarde tegenover. Je koopt gebakken lucht.”

Proost: “Bij studenten zijn cryptomunten heel populair. Zelf heb ik in 2017 geprobeerd om bitcoin te kopen, toen hij 2.000 dollar waard was. Maar omdat ik nog geen 18 was, werd mijn geld teruggestort. Wat later vond ik het niet meer de moeite, omdat de koers in een week tijd was verdubbeld naar 4.000 dollar. Had ik het toch maar gedaan!

“Nu durf ik niet meer. Of een bitcoin 10 dollar of 100.000 dollar waard is, hangt af van het vertrouwen van de beleggers. Ik ben bang dat de koersen van de cryptomunten als een pudding in elkaar zullen stuiken als ze strenger worden gereglementeerd. Sommige banken weigeren nu al om crypto-inkomsten op hun rekeningen te zetten, uit vrees dat dat geld uit het criminele circuit komt. Het is ook onzeker hoe zwaar crypto-inkomsten belast zullen worden. En er zijn al drie à vier miljoen bitcoins verloren gegaan door accounts die zijn gehackt of mensen die hun wachtwoord zijn vergeten.”

Gwen Busseniers (oprichter van de CryptoSchool, docent in cryptocurrency en auteur van Bitcoin & crypto): “De cryptowereld heeft lang gedacht dat bitcoin, net als goud, een veilige belegging was in crisistijden. Dat bleek fout. Dit jaar is gebleken dat cryptomunten sterk samenhangen met de technologieaandelen, en dat de hoge rente dodelijk is voor álle risicovolle beleggingen. Maar voor de lange termijn blijf ik erin geloven.”

Investeren in bitcoin is niet zoals gokken op de paardenkoers?

Busseniers: “Als je niet hebt gestudeerd, is het dat wel. Cryptomunten zijn aandelen op steroïden. Bij de meeste fondsen en holdings mag je blij zijn met een jaaropbrengst van 5 procent, bij cryptomunten verdien je dat op één dag.”

Maar je kunt het ook verliezen op één dag.

Busseniers: “Juist. De bitcoin bestaat amper dertien jaar en is onderhevig aan grote schokken. De koers evolueert in cyclussen van ongeveer vier jaar. Je moet eerst die golfbewegingen bestuderen, zodat je beter kunt inschatten wanneer de piek voorbij is en wanneer je moet bijkopen. Die pieken worden steeds hoger. In 2013 ging de koers naar 2.000 dollar, in 2017 naar 17.000 dollar en in 2021 zelfs naar 60.000 dollar. Bij de volgende cyclus is de verwachting dat we de kaap van de 100.000 dollar halen. Veel kleine beleggers kopen pas bitcoin als iedereen erover praat. De institutionele beleggers doen het omgekeerde: die zijn nu aan het bijkopen. Maar de huidige impasse kan evengoed nog één à twee jaar duren. De oorlog in Oekraïne, de hoge rente en het tekort aan voorraden blijven spelbrekers.”

Wanneer hebt u voor het eerst in cryptomunten belegd?

Busseniers: “In 2014. Ik had enorme winsten kunnen boeken, maar ik hield alles bij en zag mijn winst verdwijnen. De firma’s achter sommige munten zijn failliet gegaan. Er zijn meer dan twintigduizend verschillende cryptomunten, en bij elke berenmarkt wordt het kaf van het koren gescheiden.

“Bitcoin is de vreemde eend in de bijt, daar zit geen eigenaar achter die failliet kan gaan. Het is een code die door vrijwilligers wordt beheerd en geüpdatet. Het klopt dat een bitcoin niet tastbaar is, maar net als voor goud wordt er keihard gewerkt om die te ontginnen. Dat werk en de kracht van het netwerk hebben een waarde. Ook de schaarste is een troef: er zijn maar negentien miljoen bitcoins in omloop en er kunnen er nog maximaal twee miljoen worden gemijnd. Door die schaarste kan de prijs de komende jaren stijgen.”

Zijn cryptomunten geen zeepbel die uit elkaar zal spatten zodra er strenger gereguleerd wordt? China verbiedt de handel in cryptomunten nu al, omdat het geen concurrentie duldt voor de eigen munt.

Busseniers: “Sommige overheden en centrale banken zijn niet gelukkig met munten waarop ze geen greep hebben. Toch ben ik zeker dat cryptomunten zullen blijven bestaan: ze worden gemaakt met blockchaintechnologie, die ook wordt gebruikt door bedrijven, banken en overheden. Een strengere regulering is net een goede zaak, want daardoor wordt het veiliger om in crypto te investeren. Als je account vroeger werd gehackt, had je pech. Nu komt er op Europees niveau een wetgeving die de beurzen verplicht om hun klanten beter te beschermen.”

Bitcoins maken vergt veel stroom voor de complexe berekeningen. Daardoor is de cryptomunt erg schadelijk voor het klimaat en het milieu.

Busseniers: “Vroeger was de munt verantwoordelijk voor 0,2 procent van de wereldwijde uitstoot. Dat is gehalveerd.”

Een studie van het tijdschrift Scientific Reports spreekt dat tegen: de CO2-uitstoot van bitcoin-mining is tussen 2016 en 2021 gestegen van 0,9 ton per munt naar 113 ton.

Busseniers: “Dat is logisch, als je ziet hoe exponentieel de industrie is gegroeid. Maar zullen we eens kijken wat de producenten van gameconsoles en smartphones wereldwijd uitstoten? De sector wordt wel degelijk groener. De laatste jaren hebben grote bedrijven geïnvesteerd in mining farms die op zonnepanelen en windenergie draaien.”

Wat is uw boodschap aan mensen die in cryptomunten willen investeren?

Busseniers: “Ik krijg elke week mails van mensen die op een Facebook-advertentie hebben geklikt en zo in de val van oplichters zijn gelopen. Niet doen! Op mijn website cryptoschool.be vind je een lijst met veilige cryptobeurzen. Coinbase en Binance zijn wereldwijd de populairste platformen. In België heb je Bit4you. Als je je account aanvraagt, kun je meestal binnen de twee dagen euro’s overschrijven en starten. Doe het enkel met geld dat je jaren kunt missen en bepaal welk type belegger je bent. Als je een emotionele ziel bent en weinig tijd hebt om overdag de koersen te checken, moet je vooral niet voor kortetermijnwinsten gaan.”

Lees ook

‘De hel is aan het uitbreken’: waarde cryptomunten in vrije val na mislukte deal tussen platformen Binance en FTX

Beleggingstips van expert Pascal Paepen: ‘Als de wereld lijkt te vergaan, moet je kopen, al gaat dat in tegen onze natuur’

Tot slot: zien jullie andere interessante opties om geld in te investeren?

Busseniers: “Het is geen slecht idee om tegen de huidige bodemprijzen goud te kopen. Onze economie wordt ook steeds afhankelijker van zeldzame metalen zoals koper en lithium, dat nodig is om batterijen te maken. Je zou kunnen investeren in mijnbouwbedrijven, maar dan moet je wel naar de beurs.”

Proost: “Je woning renoveren is een topinvestering. Door de hoge energieprijzen verdien je de kosten voor isolatie, zonnepanelen en warmtepompen sneller dan ooit terug en je doet iets goeds voor het klimaat.”

Paepen: “Sommige mensen investeren in wijn, kunst of oldtimers, maar dat moet je alleen doen als je er iets van kent. Anders word je bedrogen.”

Van Droogenbroeck: “Wil je een gegarandeerd rendement? Verkoop dan je auto en koop een elektrische fiets. Of wandelschoenen. Dat is goed voor je gezondheid en voor het milieu. Je kunt ook in jezelf investeren door een opleiding te volgen, met een moestuin te starten of je huis te renoveren. En wie het goed heeft, heeft eigenlijk ook de morele plicht om wat geld weg te schenken aan een goed doel.”

© Humo

Elke week tips en nieuws over geld en economie? Krijg hier de nieuwsbrief ‘Ons geld’.