Netflix brengt echte ‘huilserie’ uit en we smullen ervan: dit verklaart onze liefde voor ‘weepies’

Het is die scène waarin welpje Simba tegen het levenloze lichaam van zijn papa Mufasa aankruipt. Het is dat moment waarop Sam de uitgeputte Frodo Mount Doom opdraagt. Of het einde van ‘Into The Wild’, wanneer Christopher McCandless alleen in de wildernis beseft: “Happiness is only real when shared.”

Op dat moment openen de sluizen zich en huil je zo hard, zo lang en zo veel als je wil. Want tja, je kijkt naar een ‘weepie’: je wist allang dat huilen op de planning stond en je geeft er graag aan toe.

Het genre is zo oud als de cinema zelf en zal vast ook bestaan zolang er films en series bestaan. Weepies komen in meerdere gedaantes: een klassiek melodrama kan zo'n tearjerker zijn, maar een kinderfilm, romcom of oorlogsrelaas ook. Zolang de film of serie maar op z'n minst één scène bevat die heel duidelijk en zonder gêne inspeelt op je weke hart en je emoties.

Het genre wínt mogelijk zelfs aan populariteit, in deze woelige tijden. Op sociale media zoals TikTok delen mensen onder de hashtag #tearjerker tegenwoordig enthousiast de films, documentaires of scènes die hen het meest aan het huilen brachten, als inspiratie voor wie zin heeft in een avondje zakdoeken vullen. En op Netflix lijkt de nieuwe reeks ‘From Scratch’ in het leven geroepen te zijn puur om onze traankanalen te bevochtigen. De krant 'The Independent’ beschrijft het verhaal over een vrouw wiens man kanker krijgt als “full-on melodrama”, de vele video’s van schreiende kijkers op sociale media bewijzen dat Netflix in z’n opzet geslaagd is.

Het doet wat-ie moet doen, zo’n weepie. En we houden ervan. Experten onderzochten al waarom. “We gaan echt in verbinding met de emoties van de personages”, zegt de Britse psychologe Audrey Tang aan 'The Independent’. “Ons emotionele brein vindt het immers moeilijk om realiteit en fantasie te onderscheiden. Het heeft niet door dat we voor een tv-scherm zitten. Wat een personage meemaakt, kan zo herinneringen bij ons oproepen van gelijkaardige moeilijke tijden. Of ons doen stilstaan bij onze eigen emoties en recente ervaringen. We huilen dus niet om het personage, wel om wat het verhaal in ons losmaakt."

We houden ook zo van weepies omdat ze ons toélaten om dat te doen. Op een veilige, vertrouwde manier. “Vaak moet je je in het dagelijkse leven sterk houden, om gelijk welke reden”, zegt Tang. “Zo’n film geeft je een excuus om die diepere emoties toch eens te voelen en jezelf te láten huilen. Waarom je snottert bij een weepie kan dus van veel dieper komen.”

Een weepie prikkelt dan ook een heel oud en belangrijk gebied in onze hersenen, geassocieerd met emotionele uitingen, zegt neurowetenschapper Sophie Scott, professor aan de University College London. “Wellicht is de grote aantrekking van zo'n film de emotionele ontlading die hij ons doet voelen. Acht op de tien mensen voelen zich beter wanneer ze gehuild hebben.”

_{(Lees verder onder de foto.)}

Wat nog opvalt: op sociale media delen vooral vrouwen hoe hard ze moesten huilen bij een weepie. Want ja, het stereotype klopt in dit geval, zegt Scott. “Mannen huilen natuurlijk ook, afhankelijk van of de cultuur het hen toelaat. In de Victoriaanse tijd deden ze dat meer, omdat het dan een teken van emotionele beschaafdheid was. Maar we zien dat vrouwen ook over culturen heen in het algemeen meer huilen. Wellicht vanwege hormonale verschillen.”

Filmmakers worden in elk geval steeds sterker in het maken van doelgerichte weepies. Bij Pixar, dat gekend staat om hun tearjerkers (denk aan de ovenscène in ‘Toy Story 3' of het eerste kwartier van ‘Up’), volgen ze 22 ‘storytelling rules’. Regel 6? “Waar voelt je personage zich veilig en goed bij? Geef hem het compleet tegenovergestelde daarvan."

Kevin Nolting, filmeditor bij ‘Inside Out’, vertelde dan weer hoe bewust ze naar een huilmoment toewerken. “We kunnen dat momenten niet zomaar toevoegen: we moeten het verdienen. En geloof me, we spenderen er véél tijd aan om te garanderen dat we dat huilmoment hebben én dat het publiek er klaar voor is.”

Heb jij last van de herfstdip, net als 500.000 mensen? Misschien zijn SAD-lampen de oplossing

Zwanger van je gestorven man: elk jaar kiezen een handvol vrouwen ervoor. “Kan niet na élk overlijden” (+)

Hoe krijg je als pessimist een positieve mindset? Tips van 3 experten: “Met deze oefening kneed je geluk” (+)