Moet België net als Nederland lachgas verbieden? Verkeersinstituut Vias vindt van wel en is duidelijk niet de enige met dat standpunt
Verkeersinstituut Vias pleit voor een verbod op het bezit en gebruik van lachgas voor niet-professionele doeleinden. De oproep komt een dag nadat het Nederlandse ministerie van Volksgezondheid heeft besloten dat lachgas bij onze Noorderburen vanaf 1 januari op de lijst met verboden middelen komt. CD&V steunt het pleidooi en ook vanuit de gezondheidszorg krijgt het instituut bijval. "Halfslachtige maatregelen, zoals een verkoopverbod aan minderjarigen, volstaan niet", zegt spoedarts Jan Stroobants.
In Nederland is vanaf 1 januari het bezit en de verkoop van lachgas (voor niet-professionele doeleinden) verboden. Volgens minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yeşilgöz zal het verbod de politie helpen op vlak van handhaving. "Met het verbod kan de politie straks direct in actie komen als iemand niet-beroepsmatig lachgas in zijn bezit heeft en ballonnen met gasflessen in de auto heeft liggen. Zo kunnen we hopelijk ongelukken voorkomen."
Het Belgische verkeersinsituut Vias waarschuwde er begin dit jaar al voor dat jonge bestuurders ook bij ons steeds vaker lachgas gebruiken. Naar aanleiding van de Nederlandse beslissing pleit het instituut vandaag ook voor een Belgisch verbod op lachgas.
BEKIJK - Stef Willems van Vias pleit in "VRT NWS journaal" voor een verbod op lachgas:
"Het bezit en gebruik van lachgas is in verschillende gemeenten al verboden, maar nog toegestaan in andere. Het is logisch om al deze regels te harmoniseren en het bezit en gebruik overal te verbieden, behalve voor professionele doeleinden", zegt Stef Willems, woordvoerder van Vias.
Vraag om verbod kan op bijval rekenen
Sinds vorig jaar is de verkoop van lachgaspatronen aan minderjarigen in ons land verboden, maar dat volstaat volgens Vias niet. CD&V-Kamerlid Nawal Farih sluit zich daarbij aan. "De huidige wetgeving zou binnen twee jaar geëvalueerd worden, maar daar kunnen we niet op wachten. Wat bij onze buren kan, moet bij ons ook lukken", zegt ze.
Ook Vlaams minister voor Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) is gewonnen voor zo'n verbod. "Wie in een roes achter het stuur kruipt, is niet alleen een gevaar voor zichzelf, maar ook voor anderen", luidt het. Vlaanderen is niet bevoegd om zelf zo'n verbod in te voeren, maar de minister geeft wel aan dat ze zal blijven inzetten op sensibilisering via campagnes tegen rijden onder invloed.
Federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) sluit zich aan bij zijn Vlaamse collega. "België moet hierin het voortouw nemen", zegt hij aan persagentschap Belga. "We moeten een absolute prioriteit geven aan een verbetering van onze verkeersveiligheid. Rijden gaat niet samen met drugs, drinken of gsm'en."
BEKIJK - Wat is lachgas?
Ernstige gezondheidsrisico's
Lachgas onderdrukt bepaalde zenuwfuncties waardoor het populair is bij jongeren en op feestjes. De drug ontleent haar naam aan het feit dat het gebruik ervan je in een soort roes kan brengen waarin je soms niet anders kan dan glimlachen of giechelen. Maar het gebruik ervan kan ook ernstige gevolgen hebben.
Jan Stroobants, diensthoofd spoedgevallen in ZNA Middelheim deelt de effecten in in drie categorieën:
- Fysische effecten: Lachgas gebruiken kan vriesletsels opleveren in de mond of in de longen. Bij mensen die verkouden zijn, kan dat gas zelfs uitzetten en trommelvliezen doen springen en gehoorschade opleveren.
- Roeseffecten: Het gebruik van lachgas kan je tot enkele minuten lang in een soort roes brengen, maar dat kan ook snel overgaan in concentratieverlies, duizeligheid en hoofdpijn. Zeker in de wagen kan dat tot levensgevaarlijke situaties leiden.
- Langetermijneffecten: Het veelvuldig en langdurig gebruiken van lachgas leidt tot zuurstofgebrek. Daardoor kunnen neurologische afwijkingen optreden zoals tintelingen, maar dat kan ook leiden tot krachtverlies en zelfs verlamming.
"Lachgas is een drug, net als alcohol en cocaïne, ik zie geen enkele reden om het te gebruiken", sluit Stroobants zich aan bij de oproep van Vias om het recreatief gebruik ervan aan banden te leggen. "De meeste mensen zijn zich ook niet bewust van de gevaren", gaat de spoedarts verder. "Anderen kennen die gevaren wel, maar zij denken dan dat het bij hen zo’n vaart niet zal lopen."
Een van de jongeren die de gevaren van lachgas aan den lijve ondervond, is Dounia Bouchaouni. Zij liep ernstige zenuwschade op door het gebruik van lachgas. Begin dit jaar getuigde ze in "VRT NWS laat" over hoe ze van de ene op de andere dag niet meer kon wandelen.
BEKIJK - Dounia getuigt in "VRT NWS laat" over hoe ze op spoed belandde:
Medisch gebruik
Hoewel het gebruik van lachgas dus ernstige gevolgen kan hebben, is het toch vrij te verkrijgen in supermarkten en nachtwinkels. Dat komt omdat lachgas bijvoorbeeld ook zit in patronen voor slagroomspuitbussen. De gasdruk in het patroon zorgt ervoor dat de slagroom mooi en luchtig uit de spuitbus komt.
"De patronen die je in zo’n spuitbus klikt, worden met honderden tot duizenden tegelijk in nachtwinkels gekocht om daarna op feestjes of thuis te gebruiken", zegt Philippe Jorens, verantwoordelijke van de dienst intensieve zorg van het UZA en onderzoeker toxicologie aan de Universiteit van Antwerpen.
Enkele minuten zonder zuurstof kan ernstige hersenschade opleveren
Ook in de medische sector is lachgas onmisbaar geworden. "In de anesthesie wordt het al jaren gebruikt om patiënten in slaap te brengen", zegt Jorens in "Het kwartier", de dagelijkse nieuwspodcast van VRT NWS. Maar het grote verschil met recreatief gebruik is dat het in de gezondheidszorg steeds wordt toegediend in combinatie met zuurstof.
Beluister hier "Het kwartier" waarin het vanaf 6'06" over het verbod op lachgas in Nederland gaat:
We zijn met 8 miljard op aarde: dit moet je weten
"De mens heeft zuurstof nodig, enkele minuten zonder zuurstof kan ernstige hersenschade opleveren", verduidelijkt de toxicoloog waarom het zo gevaarlijk is om lachgas in zijn pure vorm in te ademen.
Ook Jorens sluit zich aan bij het pleidooi van Vias. "Recent onderzoek toont aan dat 10 procent van de jongeren al eens lachgas heeft gebruikt, net voor of tijdens het autorijden. Er circuleren zelfs filmpjes op Youtube waar je ziet hoe lachgas gebruikt wordt tijdens het rijden en dat is levensgevaarlijk. Niet alleen voor de persoon zelf, maar ook voor iedereen errond. Jongeren afschermen van lachgas is niet gemakkelijk, maar ik denk dat we de toegang ertoe zoveel mogelijk moeten beperken."