Raket die mensen naar de maan moet brengen, met succes gelanceerd
Artemis-missieNASA heeft met succes haar SLS-raket, de krachtigste ter wereld, gelanceerd. Om 7.47 uur ging het ruimtetuig van de grond in Cape Canaveral in de Amerikaanse staat Florida. Voor de VS ligt zo de weg open voor een historische reis naar de maan en terug. Het doel van de onbemande missie Artemis I is over enkele jaren opnieuw mensen naar onze natuurlijke satelliet en terug te brengen.
De testvlucht zonder bemanning met de SLS-raket (Space Launch System), de krachtigste en met 98 meter hoogte ook de grootste ter wereld, markeert het grote debuut van het Amerikaanse programma voor de terugkeer naar de maan. Vijftig jaar na de Apollo-maanmissie is NASA met de test begonnen aan een cruciale eerste stap om opnieuw astronauten op het maanoppervlak te krijgen.
“Voor de Artemis-generatie, dit is voor jullie”, zei lanceringsdirecteur Charlie Blackwell-Thompson, de eerste vrouw die bij NASA die functie heeft, voordat ze het startsein gaf.
40.000 kilometer per uur
Bovenop de SLS-raket staat de Orion-capsule, die uiteindelijk astronauten naar onze natuurlijke satelliet zal brengen. Voor deze testvlucht zal die capsule niet op de maan landen, maar zich tot 64.000 kilometer voorbij de maan wagen, 450.000 kilometer van de aarde, een record voor een ruimtevaartuig waarin bemanning kan zitten. Om de kosten in te perken, hergebruikte de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie motoren uit de oude Spaceshuttles.
Met een snelheid van 40.000 kilometer per uur zal Orion de maan in vijf dagen bereiken. Ongeveer 25 dagen later, op 11 december, zal de capsule opnieuw op aarde landen in de Stille Oceaan. Daarmee wordt ook het hitteschild op de proef gesteld. Dat zal temperaturen moeten weerstaan die half zo heet zijn als het oppervlak van de zon wanneer het door de atmosfeer gaat. Met Artemis wil NASA de eerste vrouw en de eerste persoon van kleur naar de maan sturen.
Belgische technologie
Met de missie vliegen ongeveer 300 sensoren van Belgische makelij mee. Die zijn afkomstig uit het nucleair onderzoekscentrum SCK CEN, gelegen in Mol en werden, samen met nog 10.900 andere sensoren vastgemaakt aan Helga en Zohar, de twee dummies die als bemanning in het schip zitten. Zo moet duidelijk worden aan welke kosmische straling iemand wordt blootgesteld tijdens een maanmissie, bijvoorbeeld afkomstig van de zon en ontplofte sterren. Die kan eventueel het risico op kanker vergroten of andere gevolgen hebben op de gezondheid, legt SCK CEN uit.
Tijdens de vlucht zal de Israëlische Zohar een speciaal ontworpen ruimtevest dragen. Helga, haar Duitse zusje, krijgt die niet. “Dat geeft ons de kans om de blootstelling aan bestraling tussen beide dummies te vergelijken, het verschil te berekenen en de bescherming te bevestigen”, verduidelijkt Olivier Van Hoey, dosimetrie-expert van het SCK CEN.
Derde keer, goede keer
Derde keer, goede keer voor Artemis. Eerder dit jaar werden namelijk al twee lanceringen van de raket op het laatste moment uitgesteld door technische problemen en twee orkanen die voor enkele weken vertraging zorgden. Ook nu had NASA moeite om de raket te vullen met cryogene brandstof, meer dan 2,7 miljoen liter vloeibare waterstof en zuurstof. De avond voor opstijgen werd een lek ontdekt van ultra-ontvlambare waterstof. De reparatie zorgde opnieuw voor wat oponthoud in het schema.
“Veel zweet en tranen zijn in deze lancering gekropen”, zei NASA-baas Bill Nelson op dinsdag. “Ze laat ons toe om nog tientallen jaren naar de maan en verder te vliegen.”
Reis naar mars
De ambities zijn groot. In 2024 moet de tweede missie in het Artemis-programma astronauten naar de maan voeren, opnieuw zonder te landen. Die eer is voorbehouden voor Artemis 3, waarvan de ontsteking ten vroegste in 2025 zal gebeuren. Daarna voorziet NASA een jaarlijkse missie, om er een basis te bouwen op de zuidpool. Daar zullen tests gebeuren met onder meer vervoersmiddelen en elektriciteitscentrales. Uiteindelijk zou er een permanente menselijke vestiging moeten komen, ter voorbereiding op de reis naar mars. Die zou er aan het eind van de jaren 2030 moeten komen en ongeveer twee jaar duren.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Independer
Van 30 tot ruim 100 euro: dit kan je jaarlijks besparen als je je decoder afdankt en tv-kijkt via een app
-
Waarom 1 op de 10 Belgen dit weekend beter niet te veel buitenkomt: “We verwachten ook pollenwolken uit buitenland”
Wie last heeft van hooikoorts, let dit weekend best op. Volgens AirAllergy, een meetnet van Sciensano, zullen er extra veel pollen rondvliegen. “Het gaat om het stuifmeel van de berk, een soort waar zeker een op de tien Belgen allergisch voor is.” Expert Nicolas Bruffaerts legt uit hoe fel patiënten dit gaan merken én geeft tips om de hinder zoveel mogelijk te beperken. -
PREMIUMEXCLUSIEF
Hoe ziet een dag van een ruimtevaarder in opleiding eruit? Onze journalist bezoekt de enige Belg op de astronautenacademie
Met de voorstelling van de nieuwe lichting beroepsastronauten in 2022 schreef het Europees Ruimteagentschap (ESA) meteen ook een stukje Belgische ruimtevaartgeschiedenis. Na Dirk Frimout en Frank De Winne kreeg ons land er een derde astronaut bij: Raphaël Liégeois (36). Nu zijn basisopleiding op haar einde loopt, blikt onze wetenschapsjournalist Martijn Peters samen met hem terug op zijn eerste jaar aan de astronautenacademie van ESA. -
-
Mol
Artemis I-raket van NASA reist met Belgische technologie naar de maan: “We meten de stralingsdosis die astronauten zullen oplopen – tot op orgaanniveau”
-
Jobat
Hoeveel verdient een uitzendconsulent? En zijn er specifieke diplomavereisten?
Ben jij iemand die snel andermans sterke kanten ziet en vlot kan inschatten hoe die passen bij een bepaalde taak of omgeving? Ben je bovendien probleemoplossend en analytisch aangelegd, klantgericht én empathisch? Dan zal je je - mogelijks - thuis voelen in de wereld van ‘talentontdekking’. Jobat.be vertelt je alles over de job van uitzendconsulent oftewel recruiter. -
PREMIUM
Aan tafel in het rusthuis van Erps-Kwerps weten ze niet dat Jean Meeus (95) een sterrenkundig genie is
“Een genie in de hemelmechanica. Een gigant op wiens schouders alle wiskundige astronomen van vandaag staan.” Dat is Jean Meeus (95) volgens NASA. Jean wie? Zelfs zijn mederusthuisbewoners in Erps-Kwerps weten niet dat hun zwijgzame tafelgenoot zonder overdrijven één van de grootste levende rekenbreinen is.Erps-Kwerps -
Livios
Zo heb je geen last van ratten of muizen, op een verantwoorde manier: “Vergif is géén oplossing op lange termijn”
-
PREMIUM
2,5 procent van de mannen heeft een ‘micropenis’: “Een goeie diagnose is alles, want in bepaalde gevallen kan je wel degelijk iets doen”
-
Aarde absorbeert steeds meer zonne-energie: wat is de impact op de opwarming?
De energiebalans van de aarde, het verschil tussen de zonne-energie die aankomt en de energie die de aarde uitstraalt, is bijna verviervoudigd in amper twintig jaar tijd. Recente onderzoeken wijzen op een aanzienlijke toename van de geabsorbeerde zonne-energie, mogelijk als gevolg van een schonere atmosfeer en minder reflectie van de aarde. Maar is het ook een verklaring voor de versnelde opwarming? -
PREMIUM
“Raar en interessant”: diabetesmedicijn heeft hetzelfde effect als sprintjes trekken, toont onderzoek
Wie pillen slikt tegen diabetes, valt vaak een beetje af. Een molecuul dat ook vrijkomt bij lichamelijke inspanning lijkt de sleutel, zo toont een nieuwe studie aan. Wat is de link tussen deze opmerkelijke stof en het afvallen juist? Kunnen we het vergelijken met Ozempic? Wetenschapper Jonathan Long noemt de bevindingen “raar en interessant” en geeft uitleg over de mogelijkheden. -
In Nederland vielen honderden extra coronadoden door slechte luchtkwaliteit