Voor de invasie van Rusland in Oekraïne was Anzhela een tv-presentatrice. Na drie maanden bezetting door het Russische leger in Cherson vielen gewapende mannen binnen bij haar thuis. Ze staken haar hoofd in een zak en namen haar mee naar een politiestation, dat ze hadden omgebouwd tot een folterkamer. ‘Op de derde verdieping werden mannen geslagen’, vertelt ze nu aan de BBC. ‘Wanneer iemand werd gefolterd met elektriciteit, hoorde je het verschil. Het is een bizar geluid: mannen schreeuwden hun pijn uit.’

Wat ze niet wist, is dat haar partner, Oleksandr Maksimenko, in datzelfde politiegebouw werd vastgehouden. De 69-jarige man deelde een kamer met vijftien andere mannen, die werden geslagen en gefolterd. Sommigen werden geëlektrocuteerd. ‘Eén kerel werd na een ondervraging teruggebracht naar de cel met een zwarte tong. Die was zo gezwollen dat hij niet in zijn mond kon blijven.’

Gruwel

Het zijn enkele van de getuigenissen die bovenkomen nu het Oekraïense leger Cherson heeft bevrijd. Oekraïne zegt dat het 63 lijken heeft gevonden van Oekraïense burgers met tekenen van folteringen. Er zouden elf illegale gevangenissen en vier folterkamers zijn aangetroffen in Cherson. Meer dan 700 mensen zijn vermist. Zij zijn mogelijk dood of ontvoerd naar gebieden die nog bezet zijn door Rusland, of naar Rusland zelf.

De bevindingen zijn tot nog toe gedaan door Oekraïense onderzoekers, en nog niet bevestigd door internationale instanties. Rusland ontkent dat er sinds de invasie oorlogsmisdaden gebeurden. Maar behalve BBC kon ook The Guardian getuigenissen verzamelen, bij een voormalige jeugdgevangenis in Cherson die door Russische soldaten werd gebruikt als gevangenis voor mensen die werden ervan verdacht om partizanen te zijn.

Elektrische kabels

Drie buren en twee winkeliers uit de buurt vertellen dat ze zagen hoe mensen naar binnen werden gebracht met een zak over hun hoofd en naar buiten kwamen als lijken.

Zhenia Dremo belandde er omdat hij bij een controle geen sigaretten kon overhandigen aan Russische soldaten. ‘Ze sloegen me slechts een beetje, ik had geluk’, zegt hij. Anderen werden zwaarder getroffen. Hij vertelt hoe Russische soldaten bij iemand anders elektrische kabels hingen aan zijn geslachtsorganen. ‘Vervolgens zat ik twee uur daar en hoorde hem schreeuwen. Tot op vandaag slaap ik slecht ’s nachts.’