Kop in kas, gezicht in begrafenisstemming. Zo zat Eva De Bleeker donderdagnamiddag in de Kamer op de regeringsbanken. De staatssecretaris was fysiek wel aanwezig, maar mocht tijdens het spervuur aan vragen van de oppositie niet tussenkomen. Enkel premier De Croo voerde het woord. Vleugellam moest De Bleeker het ondergaan.

LEES OOK. De blunder te veel voor De Bleeker? Premier De Croo heeft het helemaal gehad met staatssecretaris van zijn eigen partij

De discussie over de begroting heeft serieuze sporen nagelaten. Dat De Bleeker tegen de afspraken binnen de regering in de kosten van de btw-verlaging op energie voor heel het jaar – zo’n 1,5 miljard – in de begroting heeft geschreven, zette in de Wetstraat 16 veel kwaad bloed. Aangezien het geen structurele maatregel is en die bovendien gekoppeld is aan een hervorming van de accijnzen die nog moet worden afgeklopt, hoefde dit helemaal niet, is de redenering.

Schaamrood

De Croo dwong zijn pupil dinsdag terug te krabbelen, maar de schade was geleden. België staat bij Europa met het schaamrood op de wangen. Met een tekort van 6,1 procent van het bbp – toch volgens de cijfers van De Bleeker – is ons land zo de allerslechtste leerling in de Europese begrotingsklas.

Voor de oppositie was het een uitgelezen kans om de regering op de pijnbank te leggen. Sander Loones, het N-VA-Kamerlid dat de foute cijfers ontdekte, kopte de niet te missen kans binnen. “U heeft de geloofwaardigheid van de politiek gigantisch ondergraven,” wierp hij de eerste minister voor de voeten. De premier kon niet anders dan toegeven dat er een fout is gemaakt. “Dat is te vermijden, daar ben ik mij absoluut van bewust. Ik zal er in de toekomst voor zorgen dat het niet meer gebeurt, ” zei hij deemoedig.

De Croo wekte met zijn tussenkomst echter ook wrevel op bij zijn coalitiepartners. Dat hij deed uitschijnen dat de btw-verlaging nog altijd niet definitief is afgeklopt, want gekoppeld aan een hervorming van de accijnzen, zette bij de socialisten de stekels op. Die 6 procent blijft 6 procent, klinkt het. Bovendien wordt binnen de coalitie ook getwijfeld aan de stelling van De Croo dat de kost van die btw-verlaging volledig zal worden gecompenseerd door hogere accijnzen. Afspraak is immers dat de accijnzen pas omhoog kunnen wanneer de energieprijzen weer op het gemiddelde niveau van 2021 zitten. Dat is zeker nog niet voor meteen. En als het toch zover is, zal de hervorming maar stapsgewijs worden ingevoerd. “Je gaat zien, bij de begrotingscontrole in het voorjaar van 2023 zal De Bleeker toch gelijk krijgen,” luidde het plagerig binnen de coalitie.

“Bent u een marionet?”

Blutsen in het blazoen van De Croo dus. Voor De Bleeker is de schade nog groter. Haar politieke toekomst hangt aan een draadje. Donderdagavond volgde ze in de bevoegde Kamercommissie meticuleus het scenario dat De Croo had geschreven. Ootmoedig gaf ze toe dat de premier gelijk had en dat zijzelf een fout had gemaakt. “U zegt van uzelf dat u niet capabel bent, maar dat geloof ik niet”, zei een ontketende Sander Loones. “Ik dacht dat u een ploegspeler was. Of bent u een marionet?”

LEES OOK. Premier De Croo onder vuur over “materiële fout” in begrotingstoelichting

Voorlopig ziet het ernaar uit dat Open Vld zal proberen om zonder personeelswissel door de zure appel te bijten. En ook de begrotingsagenda, die nu eerst voorbij de hordes van het Rekenhof en de Europese Commissie moet, komt volgens De Bleeker niet in het gedrang.