Gedeelde passie en gedeelde bekommernis: Sporza Wintercircus staat klaar voor controversieel WK
Twee dagen voor de start van de wereldbeker voetbal in Qatar legt VRT de laatste hand aan het ‘Sporza Wintercircus’ in Gent, dit jaar de uitvalsbasis van de openbare omroep voor alles dat met het WK te maken heeft. Vertrouwde gezichten als Karl Vannieuwkerke en Maarten Vangramberen zijn opnieuw dagelijks van de partij, al voelen ook zij dat het voetbalfeest deze keer niet zorgeloos zal zijn.
Een iconische locatie is het, dat Gentse Wintercircus. Een plek met ziel. Ooit paradeerden olifanten door het oude circus, nadien stonden er oldtimers te pronken. In de toekomst moet het voor miljoenen gerenoveerde gebouw een trekpleister worden voor Gentenaars, maar eerst is er nog het WK voetbal. Een spektakel dat geen gelijke kent. Alleen is dat dit jaar met een wrang gevoel. Dat weet ook de VRT, die in het circus een fenomenaal decor vond, maar niet kan ontsnappen aan de controverse rond Qatar. “Geen enkel ander evenement zorgt voor meer gedeelde passie dan de wereldbeker voetbal”, zegt Karl Vannieuwerke tijdens de voorstelling van de tv- en radiostudio’s in het Sporza Wintercircus. “Maar er is ook aandacht voor de schaduwkant en de bekommernissen.”
VRT maakt zich sterk dat er binnen de uitgebreide programmatie rond de wereldbeker ruimte zal zijn voor debat over de wantoestanden. Denk aan de omgekomen arbeiders bij het bouwen van stadions in de woestijn of homofobe uitspraken van de WK-ambassadeur in Qatar. Zo zal Fien Germijns, die dagelijks gasten uitnodigt in haar ochtendshow om pronostieken te bespreken, ook kritische stemmen aan het woord laten op Studio Brussel. Rudi Vranckx, bijvoorbeeld. Bij Radio 1 en Radio 2 klinkt eenzelfde kritisch geluid.
Ook buiten de radiostudio’s is de tweestrijd zichtbaar. Op tv-schermen speelt een video van Amnesty International dat “een compensatie eist voor de uitgebuite arbeiders in Qatar” en de organisatie houdt op 11 december een themadag over ‘de donkere zijde van het WK’.
Ongemakkelijk gevoel
Dat moet, want nooit eerder was de kritiek zo massaal, zegt presentator Maarten Vangramberen, die dagelijks twee matchen voor zijn rekening neemt. “Bij de Olympische Spelen in Peking en de Winterspelen in Sotsji was daar ook aandacht voor, daar kwamen óók bussen toe met gastarbeiders. En voor het WK in Rio zijn favela’s platgegooid”, zegt hij. “Maar nooit eerder in mijn carrière heb ik de verontwaardiging zo groot geweten als nu.”
In 2005 zag Vangramberen met eigen ogen hoe het er met de werkomstandigheden in Qatar aan toegaat. “Ik was daar voor de Ronde van Qatar, een wielerwedstrijd. Ik had er toen al een ongemakkelijk gevoel bij, en dat is nu niet anders. Ik kan alleen maar hopen dat die enorme discussie rond Qatar ook na het WK nog draagkracht vindt. Dat het een hefboom kan zijn om verandering te brengen.”
Iedereen commentator
Eens de bal zondag letterlijk aan het rollen gaat, ligt de focus van het Wintercircus natuurlijk op waar het bij het WK om draait: Koning Voetbal. “We gaan dat sportieve verhaal natuurlijk ook zo goed mogelijk brengen”, zegt Vangramberen. “Ik vind dat de voetballers de eer en glorie mogen krijgen die ze verdienen.”
Wie de wedstrijden wil zien vanuit het Wintercircus, kan vooraf een ticket kopen aan zeven euro. Buiten het voetbal is er vooral aandacht voor beleving: het gebouw bezoeken en koffiedrinken kan vanaf ’s ochtends vroeg, er is een Sporza-bar en de sportafdeling van de UGent voorziet een test in technieken zoals dribbelen. FIFA spelen kan in de kelder en voor de gelegenheid is er ook een commentatorbox neergepoot, voor wie zelf eens een match wil becommentariëren. Niels Destadsbader en Miguel Wiels, die samen radio zullen maken op de dagen dat de Belgen spelen, beten donderdag de spits af.
