Waarom de goedkoopste diesel niet altijd de beste keuze is: "Wat je uitspaart aan de pomp, betaal je misschien achteraf aan je garagist"
Diesel tanken is duur. Maar wie het een beetje slim aanpakt, kan bij een goedkoop tankstation ettelijke euro's besparen op een volle tank. "Toch is dat niet altijd een goed idee", zegt expert Mark Pecqueur bij "De inspecteur". "In goedkope diesel zitten vaak minder of geen additieven, waardoor de kans op vervuiling in de motor toeneemt." Dat is vooral het geval als je met een zware dieselwagen rijdt en vaak korte afstanden aflegt.
Tom Crabbe kan erover meespreken. "Ik heb 600 euro kosten aan mijn auto omdat mijn NOx-sensor volledig zwart en vervuild is", vertelt hij bij "De inspecteur" op Radio2. "Die sensor zorgt normaal gezien voor de vermindering van uitlaatgassen. Volgens de garagist is hij vervuild omdat ik goedkope diesel tank, zonder additieven."
Tom Crabbe kan maar moeilijk geloven dat dat de oorzaak is. "Maar toch is het mogelijk", zegt expert autotechnologie Mark Pecqueur van de Thomas More hogeschool. "Dure brandstofmerken voegen vaak extra additieven toe, goedkopere merken niet. En zonder die additieven kun je inderdaad vervuiling krijgen in de motor."
Brandstofnorm
Er bestaat een officiële standaardnorm binnen de Europese Unie. "Alle brandstoffen die de tankstations in de EU verkopen, moeten daaraan voldoen", legt Pecqueur uit: "Voor diesel gaat het specifiek om de 'EN590'-norm, die de minimale kwaliteit waarborgt. Daar wordt ook op gecontroleerd, zodat je overal veilig kunt gaan tanken."
Maar die norm vermeldt nauwelijks iets over additieven, merkt Mark op: "Producenten zijn dus vrij om die al dan niet toe te voegen. In de praktijk zijn het vaak de duurdere premiummerken die extra additieven aan diesel toevoegen."
Dure brandstoffen waar additieven aan toegevoegd zijn, hebben een betere kwaliteit
Het voordeel van additieven
Dure brandstoffen waaraan additieven toegevoegd zijn, hebben volgens Pecqueur een betere kwaliteit. "Die brandstof is inderdaad duurder. Maar we hebben die in ons labo getest en daaruit blijkt dat je er minder van verbruikt."
Mark Pecqueur geeft het voorbeeld van Total Excellium: "Die soort diesel is aan de pomp 8 tot 10 procent duurder, maar zorgt volgens ons onderzoek voor een verbruik dat 3 tot 5 procent lager ligt. Wagens op Excellium hebben ook een lagere CO2-uitstoot."
Bovendien hebben de additieven ook een effect binnenin de motor. "Ze zorgen ervoor dat er minder roetvorming optreedt wanneer de motor een lage temperatuur heeft", zegt Pecqueur. "Dat heeft een positief effect op je uitstoot, en dus ook op de roettest bij de autokeuring."
Daar komen problemen van
Dat roet is bij sommige dieselwagens een groot probleem. "Het is een vorm van vervuiling die zich opstapelt in de motor", zegt Pecqueur. "En het is vaak het gevolg van onze drang om met een zware auto te rijden."
Wanneer de motor een hoge temperatuur bereikt, verloopt de verbranding beter. "Je hebt dan sowieso minder kans op roetvorming", zegt Pecqueur. "Maar er is dus een probleem: de motoren van veel hedendaagse dieselwagens zijn veel te krachtig. Neem nu een Volkswagen Touran, die heeft 150 PK, terwijl 30 PK eigenlijk volstaat om 120 kilometer per uur te rijden op de snelweg."
We willen met een zware diesel rondrijden, maar hebben die eigenlijk niet nodig. Daar zit vaak het probleem
Het gevolg is dat heel wat dieselwagens nooit op vol vermogen rijden. "Daardoor bereikt de motor nooit de ideale bedrijfstemperatuur. De brandstof verbrandt niet volledig, en het roet stapelt zich op", zegt Pecqueur. "Het risico zit dus vooral bij dieselwagens met een zware motor, die voornamelijk korte afstanden afleggen.Hoe moderner je auto, hoe meer sensoren er ingebouwd zijn. Dus hoe groter de gevoeligheid voor roetvorming. In dat geval is het zeker nuttig om diesel te tanken waaraan additieven zijn toegevoegd, want die zorgen voor een schonere verbranding."
Pecqueur wijst erop dat je additieven ook zelf kunt toevoegen: “Dan kun je goedkopere diesel tanken aan de pomp. Maar je moet wel om de twee tankbeurten een additief bijgieten, en dat kost ook geld. Het is nog maar de vraag of dat goedkoper uitkomt.”
Eigenlijk zou je geregeld eens een helling moeten oprijden in de Ardennen. Door je motor eens goed te laten werken, maak je hem weer schoon
En benzine?
Ook aan benzine worden vaak additieven toegevoegd. "Maar die zijn heel anders dan bij diesel", zegt Pecqueur. "Bij benzine zijn ze ook minder belangrijk, omdat het om een veel kortere molecule gaat die makkelijker ontbrandt."
Toch is het volgens Pecqueur in sommige gevallen aangewezen om voor benzine mét additieven te kiezen. "Als je heel weinig kilometers aflegt en maar om de paar maanden gaat tanken, tank je beter kwaliteitsvolle brandstof. Als je wagen daarvoor uitgerust is, kies je dan beter ook Euro 98. Dat komt omdat er in Euro 95 meer bio-ethanol zit, die sneller degradeert."
Hoe weet je of er additieven toegevoegd zijn aan brandstof? "Dat is helaas niet altijd evident", besluit Pecqueur. "Aan de pomp zelf is het bijna niet te achterhalen. Maar op de website van de producent kun je het meestal wel terugvinden."