Federale regering

Nieuwe staatssecretaris Alexia Bertrand: ‘Ga nu in dossiers duiken’

Eva De Bleeker (Open VLD) neemt ontslag als staatssecretaris voor Begroting. De voorbije dagen bleek tot twee maal toe dat er fouten waren gemaakt in de begroting en de toelichting daarbij. MR-lid Alexia Bertrand zal haar opvolgen en schaft meteen een partijkaart aan van Open VLD. ‘Mijn eerste lijnen zijn die met de voorzitter van de Open VLD en de premier.’

jfja, vhn, bar

‘Ik voel een heel grote zin voor verantwoordelijkheid en ben me ervan bewust dat het een grote uitdaging wordt’, verklaarde de nieuwe staatssecretaris voor Begroting Alexia Bertrand (MR/Open VLD) zonet op een persconferentie. Die vond plaats op het hoofdkwartier van de Vlaamse liberalen, Bertrand werd geflankeerd door voorzitter Egbert Lachaert. ‘In deze onzekere tijden, met een energiecrisis en een oorlog in Oekraïne, is het niet evident om een begroting op te stellen’, zei Lachaert. ‘Dat neemt niet weg dat het toch accuraat moet gebeuren, en dat was de laatste dagen niet meer het geval.’

   • Begrotingsblunder zal premier De Croo blijven achtervolgen

De 43-jarige Bertrand volgt Eva De Bleeker op. Zij moest opstappen na een opeenvolging van fouten in de begrotingsopmaak en -toelichting. In een korte persconferentie op de gang van haar kabinet gaf De Bleeker deze namiddag toelichting bij haar ontslag. ‘Ik moet op dit ogenblik helaas concluderen dat het onmogelijk is geworden om te blijven functioneren’, zei ze. ‘Ik besef dat daardoor mijn werk zelf in gevaar zou komen en dat wil ik niet. Daarom heb ik besloten mijn ontslag aan te bieden aan mijn partijvoorzitter.’

Bouchez niet op de hoogte

Opvallend is dat Alexia Bertrand voor haar functie als staatssecretaris lid wordt van de Open VLD. Volgens verschillende bronnen van De Standaard werd MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez pas op de hoogte gesteld van haar aanstelling en nieuwe lidkaart eens alles in kannen en kruiken was. Bouchez tweette dat de Brusselse politica een lidkaart van beide liberale partijen op zak zal hebben, wat politiek erg heikel belooft te worden.

Tussen de MR en Open VLD is de relatie danig vertroebeld. Een teambuilding-etentje met de twee liberale partijen, dat voor volgende woensdag stond gepland, werd afgelast omdat de Vlamingen het hebben gehad met hun ‘deloyale’ Franstalige collega’s. Het vermoeden dat MR-vicepremier David Clarinval heeft gelekt over een geclassificeerd militair dossier, zet Vivaldi verder op stelten.

‘Ik verheug me erop lid te worden van de Open VLD’, zei Bertrand nog. ‘In Sint-Pieters-Woluwe (waar ze deel uitmaakt van de gemeenteraad, red.) heb ik de lijst “Open MR” zelf getrokken. Het is voor mij evident om de liberale familie hier te komen versterken.’

Bertrand liet er evenwel geen twijfel over bestaan bij welke partij haar loyauteit vandaag uiteindelijk ligt. ‘Mijn eerste lijnen zijn die met de voorzitter van de Open VLD en de premier. Ik word in deze regering benoemd door de Open VLD, dus neem ik vandaag ook die lidkaart.’ Bij de volgende verkiezingen, gepland voor 2024, zal ze ook opkomen op een lijst van de Vlaamse liberalen.

Verschil van 1,7 miljard

Het vertrek van De Bleeker hing al enkele dagen in de lucht. Maandag kwam via federale oppositiepartij N-VA aan het licht dat er verschillen waren tussen de ontwerpbegroting die vorige maand naar de Europese Commissie ging en de begroting die in de Kamer werd ingediend.

In het ontwerp voor Europa was er nog sprake van een Belgisch tekort van 5,8 procent van het bruto binnenlands product (bbp), omge­rekend 33,5 miljard euro. In de ­begro­tingscijfers die de regering-De Croo aan de Kamer had bezorgd, was dat plots 6,1 procent. Dat was 0,3 procent van het bbp meer, of omgerekend 1,7 miljard euro. Het verschil was te verklaren doordat de cijfers die richting Europa gingen de kosten van de permanente btw-verlaging op energie naar 6 procent niet hadden meegenomen, wat in de begroting die bedoeld was voor de Kamer wel het geval was.

Daarop floot premier Alexander De Croo zijn partijgenote Eva De Bleeker terug: de kostprijs voor de permanente btw-verlaging op energie werd uit de begroting 2023 gehaald, waardoor die weer iets rooskleuriger oogde.

Maar vandaag bleek dat er ook in de aangepaste begrotingstoelichting weer fouten staan. Uitgaven worden verkeerd opgeteld, of grafieken bevatten andere cijfers dan de bijhorende tekst. Wie de lijst met ‘eenmalige uitgaven’ optelt, komt aan 2,2 miljard euro, becijferde N-VA-kamerlid Sander Loones. Het document zelf vermeldt echter 3,6 miljard euro. De nieuwe fouten werden bevestigd door het kabinet-De Croo. Er zit niets anders op dan nogmaals door alle feiten en tabellen te gaan, al zal dat nu dus met de nieuwe staatssecretaris Bertrand moeten gebeuren.

‘Stoelendans mag niet afleiden’

‘Het feit dat België de allerslechtste begroting heeft van heel Europa, is nog steeds de eindverantwoordelijkheid van premier-De Croo’, reageert Loones op het ontslag van De Bleeker. ‘Ik betwijfel dus ten zeerste of vandaag de juiste persoon ontslag genomen heeft. Daarbij telt deze regering vanaf vandaag elf Franstalige en slechts negen Nederlandstalige leden. Een niet mis te verstaan signaal naar de Vlaamse kiezer.’

Het klopt echter niet dat er een Franstalig overwicht is in de regering, want Bertrand komt op de Nederlandstalige taalrol.

De N-VA-fractie ziet de toekomst voor onze overheidsfinanciën nog steeds somber in. ‘Een stoelendans mag dan ook niet afleiden van het feit dat deze voltallige regering simpelweg niet meer in staat is om de nodige structurele hervormingen door te voeren. Het Vivaldi-verhaal lijkt nu toch echt afgelopen’, zegt fractievoorzitter Peter De Roover.