Geen schrikkelseconde meer na 2035? Wetenschappers stemmen resolutie om komaf te maken met “vervelende” maatregel

Omdat de omwentelingssnelheid van de aarde niet stabiel is, wordt er na een periode een extra seconde of schrikkelseconde aan het normale tijdsverloop toegevoegd. Er zijn immers twee systemen die de tijd bepalen: de rotatie van de aarde en atoomklokken. Gemiddeld komen er zo twee milliseconden per eeuw bij. Zo werd in 2016 met de jaarwisseling nog eens een schrikkelseconde aan de tijd toegevoegd.

Het gaat om een maatregel die wij amper opmerken. Alleen hebben zulke schrikkelseconden wel wat (technische) nadelen. Zo kost het heel wat tijd en geld om alle atoomklokken terug op elkaar af te stemmen. Daarbij is er een risico op fouten bij gevoelige computersystemen die gekoppeld zijn aan atoomklokken. Zo was er in 2012 nog sprake van een crash waarbij Linux- en Javasystemen vrijwel tot stilstand kwamen. Ook gps-systemen worstelen vaak met schrikkelsecondes.

Om die reden werd er door BIPM-leden een resolutie gestemd waarbij de schrikkelseconden worden afgeschaft vanaf 2035. Volgens Patrizia Tavella, hoofd van BIPM, gaat het om een “historische beslissing die ervoor zorgt dat seconden waar nodig aan de tijd worden toegevoegd zonder de onregelmatigheden die schrikkelseconden momenteel veroorzaken”. Het verschil tussen de klok en een zonnedag loopt evenwel verder op en moet, na verloop van tijd, nog steeds aangepast worden. Anders zou de zon na ongeveer 4.000 jaar omstreeks 11 uur op haar hoogste punt staan in plaats van 12 uur.

Hoe de tijd dan zal aangepast zal worden? Wetenschappers opperen al langer om een langere periode te wachten met het toevoegen van tijd. Zo zullen de schrikkelseconden wellicht opgespaard worden tot een ‘schrikkelminuut’ waardoor we in de verre toekomst plotseling een volledige minuut ‘cadeau’ zullen krijgen.