In ons land kregen in 2021 781 mensen te horen dat ze hiv-positief zijn. Een stijging van 4 procent ten opzichte van het jaar ervoor. “Maar daarbij moeten we de kanttekening maken dat er in 2020 door corona een stevige daling was”, zegt Jessika Deblonde, onderzoekster bij Sciensano. “De coronapandemie zorgde voor minder seksuele contacten en dus ook voor minder kansen op overdracht. Dat effect is nu voorbij.”

Het aantal acute infecties – infecties die vier tot zes weken na het oplopen worden vastgesteld – staat weer op hetzelfde niveau als 2019. 48 procent van de infecties gebeurde na homoseksuele contacten. De stijging van het aantal nieuwe hiv-diagnoses werd vooral waargenomen bij homoseksuelen met de Belgische nationaliteit. Bij heteroseksuelen was een stabilisatie te merken ten opzichte van 2020. En bij niet-Belgen en vrouwen was er een daling.

Preventieve medicatie

Tegelijk gaat het aantal mensen dat een preventieve hiv-behandeling (Prep) ondergaat omhoog. Op dit moment volgen 5.277 personen zo’n behandeling, dat is meer dan dubbel zoveel als in 2018. Wie zo’n behandeling correct volgt, loopt geen risico meer om het virus op te lopen.

Volgens Sciensano moet nog meer ingezet worden op het gebruik van Prep. “We moeten niet alleen vooruitgang boeken op het vlak van vroegtijdige diagnoses maar ook op het gebruik van het volledige gamma van preventiestrategieën, waaronder Prep, door personen met een risico op hiv”, zegt Deblonde. “We moeten bekijken welke drempels we daar nog kunnen weghalen om het gebruik nog breder te verspreiden.”

Dat zegt ook Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid. Daar zijn ze bezorgd dat de daling in het aantal hiv-diagnoses niet snel genoeg gaat. “We zijn al jaren bezig met het informeren en sensibiliseren van mannen die seks hebben met mannen, maar de dalende trend gaat te langzaam”, zegt Boris Cruyssaert van Sensoa. “Voor een sterkere daling moeten alle onderdelen van preventie en zorg optimaal werken. Zo zou nog beter in kaart moeten worden gebracht wie risico loopt, en moet er gericht worden getest.” Ook Sensoa zou het gebruik van Prep willen zien toenemen en gaat daar communicatie over uitwerken en verspreiden. “Hoogrisicopersonen zouden makkelijker en sneller Prep moeten verkrijgen.”