De zaak draait rond een Russische man die op zestienjarige leeftijd een zeldzame vorm van bloedkanker ontwikkelde. De man wordt momenteel behandeld in Nederland. Hij krijgt er onder meer medicinale cannabis met het oog op pijnbestrijding. In Rusland is het gebruik van medicinale cannabis niet toegestaan.

De jongeman diende in Nederland verschillende asielaanvragen in, waarvan de laatste werd afgewezen in 2020. Er werd daarom een terugkeerbesluit vastgesteld, waartegen hij beroep aantekende bij de rechtbank Den Haag. De man is van mening dat hem een verblijfsvergunning moet worden toegekend, of dat hem op zijn minst uitstel van verwijdering moet worden verleend, omdat de behandeling op basis van medicinale cannabis in Nederland voor hem dermate essentieel is dat hij bij stopzetting ervan niet langer op een menswaardige manier kan leven.

De rechtbank in Den Haag klopte daarop aan bij het Europees Hof van Justitie. Dat oordeelt dinsdag in een arrest dat een derdelander die aan een ernstige ziekte lijdt kan niet worden verwijderd indien hij in het land van bestemming geen adequate behandeling kan krijgen en daardoor het risico loopt dat de door die ziekte veroorzaakte pijn snel, aanzienlijk en onomkeerbaar toeneemt. 

Volgens het Unierecht kan verwijdering niet “wanneer er zwaarwegende en gegronde redenen zijn om aan te nemen dat de terugkeer van deze derdelander hem zou blootstellen aan een reëel risico dat de door zijn ziekte veroorzaakte pijn snel, aanzienlijk en onomkeerbaar toeneemt omdat er in het land van bestemming geen passende zorg beschikbaar is”.

Als het enige doeltreffende pijnbestrijdende middel, cannabis dus in dit geval, hem in het land van bestemming niet legaal kan worden toegediend en het ontbreken van een dergelijke behandeling hem zou blootstellen aan een dermate intense pijn, is sprake van dergelijke zwaarwegende en gegronde redenen, aldus nog het Hof.