Daarom doen veel merken dit jaar niet mee met Black Friday. “Wij verhogen onze prijzen met 20 procent”

Kijk. Kledingzaak Xandres sluit winkels tijdens Black Friday

In de Verenigde Staten beschouwen ze Black Friday - dit jaar op vrijdag 25 november - als het startschot van de shoppingperiode voor de eindejaarsfeesten. Winkels stunten dan traditiegetrouw met kortingen en acties. Ook bij ons wint het fenomeen aan populariteit. Logisch, want koopjes zijn leuk. Zéker in tijden dat mensen meer dan ooit geld willen besparen.

Toch hangt er heel wat controverse rond Black Friday. Denk aan merken die vooraf de prijzen omhooghalen om dan ‘valse kortingen’ door te voeren. En er zijn nog een heleboel andere redenen waarom winkels protesteren tegen deze koopjesdag.

Het belangrijkste bezwaar heeft te maken met duurzaamheid. Dat bevestigt Tibbe Verschaffel, CEO bij het Gentse cosmeticabedrijf WONDR. “Duurzaamheid is een breed begrip”, zegt hij. “Het gaat niet enkel over het milieu, maar ook over het consumptiegedrag en de sociale impact op de postverwerkers. Het is ongelofelijk hoeveel stress mensen krijgen door deze dag.”

Een tweede probleem is dat Black Friday overconsumptie in de hand werkt. Hoe meer kortingen er zijn, hoe voller mensen hun winkelmandje vullen. Zelfs met spullen die ze niet echt nodig hebben. Dat leidt tot een grotere afvalberg en massaal veel retourpakketjes. “We hebben een hekel aan het concept van Black Friday”, vertellen de oprichters van het Belgische sneakermerk Komrads, Greet Goegebuer en Mark Vandevelde.

“Mensen doen impulsaankopen en kopen nieuwe items waardoor ze hun ‘oude’ maar nog bruikbare spullen zomaar weggooien. Die overconsumptie produceert gigantisch veel afval, waardoor onze planeet het hard te verduren krijgt. In plaats van aan te zetten tot impulsief en overmatig koopgedrag willen we met Komrads mensen net bewust maken van wat ze kopen én waarom.”

“Black Friday is immens populair. Het is een gedurfde zet om er als klein bedrijfje niet aan deel te nemen”, klinkt het bij WONDR. Concreet zal het cosmeticabedrijf op 25 november de webshop afsluiten en volledig zwart laten kleuren. “Als je toch wil winkelen, doe het dan fysiek. Mensen kunnen terecht bij een van de 250 winkelpunten die de producten van WONDR verdelen.”

De week voordien organiseert het merk een ‘Green Week’. “Voor elke bestelling laten we dan 1 kilogram plastic verwijderen uit rivieren en oceanen, samen met River Cleanup.”

Het Belgische duurzame schoenenmerk Komrads zal op 25 november geen sneakers verkopen, wel sets van een gerecycleerde vuilniszak en een paar handschoenen voor 7,99 euro. Op deze manier wil Komrads mensen aansporen om de dag betekenisvol in te vullen in plaats van mee te doen aan de hyperconsumptie.

“De gerecycleerde vuilniszak en de handschoenen zijn een call to action”, verklaren de oprichters van het merk. “Ga net zoals wij afval rapen op 25 november en geef onze planeet zo wat meer ademruimte.” De actie heeft Komrads op poten gezet samen met de TrashPacker Foundation, een community van locals, rugzaktoeristen en reizigers die tijdens het rondtrekken afval verzamelen.

“Geluk zit voor ons niet in korting, maar in iets goeds doen voor de natuur”, klinkt het bij Dille & Kamille. Daarom is de winkel in 2018 gestart met Green Friday op de dag dat consumenten wereldwijd worden aangespoord tot kopen. Dit jaar wil Dille & Kamille extra aandacht vragen voor de natuur. “Om een concreet tegengeluid te laten horen, sluiten we onze winkels in Nederland, België en Duitsland én de webwinkel. Onze medewerkers gaan vrijdag als vrijwilliger aan de slag in de natuur. In België is dit bij Natuurpunt.”

De keten moedigt klanten aan om ook iets ‘groen’ te doen op vrijdag 25 november. “In plaats van te winkelen, kan je bijvoorbeeld lekker de natuur in gaan en genieten van een mooie wandeling of je kan de vogels in je tuin of op je balkon helpen, zelf kandelaars maken met groen of iets anders doen. Je kunt de natuur op heel veel manieren een handje helpen.”

“Black Friday en massaconsumptie gaan hand in hand, en dat strookt niet met onze waarden”, klinkt het bij het Amsterdamse handtassenmerk O My Bag. “We willen mensen niet aanmoedigen om nieuwe dingen te kopen. Integendeel. We hopen dat ze hun oude tassen weer willen inleveren of tweedehands willen winkelen.”

Op 25 november zal het label aan klanten vragen of ze nog oude tassen hebben die ze niet meer gebruiken of die beschadigd zijn. Als mensen die tassen inleveren, krijgen ze een kortingsbon van 20 procent voor een volgende aankoop. Tegelijk promoot O My Bag hun ‘Preloved en Perfectly Imperfect’-collectie, die bestaat uit tweedehandstassen van het label. Wil je zo’n tas een tweede leven geven? Dan kan dat tegen een gereduceerde prijs.

Het hele jaar door doneert het Belgische verzorgingsmerk CÎME een deel van de opbrengst aan ‘Little Doctors’. Dit liefdadigheidsproject zet zich in voor de educatie van kinderen in Humla in Nepal. Deze regio is enorm arm en kampt met een kindersterftegraad van meer dan 30 procent. Op Black Friday gaat het merk een stapje verder en zal het 100 procent van de opbrengst wegschenken. Wie vrijdag dus iets koopt bij CÎME, is zeker dat z’n geld volledig naar het goede doel gaat.

Black Friday roept bij het Gentse breigoedlabel Wolvis veel vraagtekens op. Hoe kan het dat dezelfde producten voor slechts één dag plots minder waard zijn? De prijzen van de grondstoffen worden er namelijk niet goedkoper op. Dat is waar Wolvis de consument op 25 november bewust van wil maken. Tot nu toe rekende het merk de stijgende grondstofprijzen nog niet volledig door in de prijzen van hun producten. Dat zullen ze op Black Friday wél doen.

Toch heeft Wolvis deze vrijdag en het weekend daarop ook een leuke verassing voor haar klanten, in de vorm van een geborduurde strijkapplicatie van de hand van Fransesca Van Haverbeke. Bij elke bestelling ter waarde van minimum 100 euro krijg je zo’n geborduurd kunstwerkje cadeau. Je kan het gebruiken om bijvoorbeeld een sjaal te herstellen of om je kledingstuk iets unieker te maken.

Op deze manier wil het merk mensen stimuleren om hun kledij te herstellen in plaats van iets nieuws te kopen. Dat is volgens het label de meest duurzame manier om met mode om te gaan. “Dat geeft je kledingstuk ook extra waarde”, klinkt het bij Wolvis.

Op vrijdag 25 en zaterdag 26 november zet het Belgische modelabel Mayerline klanten aan om in de kleerkast te duiken en eerder aangekochte Mayerline-stuks te herontdekken. Wie daar graag wat tips of tricks bij krijgt, kan dit weekend terecht in de winkels. Daar kan je namelijk stylinghulp krijgen van experts waaronder Greet Rouffaer en Sophie Van de Vyver. Het is zelfs mogelijk om bepaalde retoucheringen te doen zodat elk stuk extra goed zit.

“We roepen niet op tot inzamelen, weggooien of recycleren. Want dat wil zeggen dat oude kleding altijd hersteld of vermaakt moet worden. Bij Mayerline is dat namelijk niet zo”, zegt Katrien De Cannière, marketingmanager bij Mayerline. “Onze kleding gaat lang mee en dus willen we het dragen ervan ook promoten.” ​

Het duurzame papiermerk Redopapers gooit het over nog een andere boeg en pakt op Black Friday uit met een toeslag in plaats van een korting op hun producten. Wie op 25, 26 en 27 november papierwaren wil aankopen bij Redopapers zal 20 procent meer betalen. “Twee keer kijken is dus de boodschap”, laat mede-oprichtster Linde Luyten weten. De consument is echter niet de enige die 20 procent extra zal betalen: ook het papierwarenmerk zelf zal nog eens 20 procent bijleggen. Die opbrengst gaat naar Natuurpunt, voor een beter bosbeheer.

Hiermee wil Redopapers de problemen in de papiersector onder de aandacht brengen. De groeiende vraag naar verzenddozen zorgt namelijk voor een tekort aan papierpulp, wat ook het recyclageproces verstoort. “Hierdoor zijn de grondstofprijzen dan ook gigantisch hard gestegen”, zegt Luyten. Het pakketje dat je bestelt bij Redopapers krijg je dus in een hergebruikte doos van de Aldi toegestuurd.

Op 25 november is het ook bij Xandres geen Black Friday, maar Green Friday. Daarbij sluit het merk die dag uitzonderlijk alle winkels én de webshop. Met de slogan ‘Buy better, Keep forever’ wil het merk vooral mensen aansporen om bewuster te worden over hun consumptiegedrag.

Klanten kunnen in de aanloop naar Green Friday hun oude items binnenbrengen in een van de boetieks en ze gratis door Xandres laten herstellen in het atelier. Zo kan je bijvoorbeeld een rits laten vervangen, ontbrekende knopen laten aannaaien, losgekomen naden dichten of je pulls laten ontpluizen. “Duurzame, tijdloze en kwalitatieve kledij die lang meegaat is altijd de essentie geweest van Xandres. Koester de stuks die je al hebt”, klinkt het.

Kiabi ruilt het aankomende kortingenfestival in voor een hartverwarmende steunactie. Daarbij zal het budgetvriendelijke modemerk gedurende het volledige Black Friday-weekend een halve euro per betalende klant doneren aan SOS Kinderdorpen. Die organisatie zet zich in voor een wereld waarin elk kind kan opgroeien met de liefde van een familie. Dat klinkt allesbehalve onbelangrijk, want in ons land groeit nog steeds 1 op de 25 kinderen op zonder een veilige thuis.

“Zoals alle andere merken hebben wij ons vroeger natuurlijk ook laten meeslepen door de gekte van deze Amerikaanse koopjesdag. Intussen vervangen we Black Friday al drie jaar door Good Friday”, vertelt Jérôme Calonne, de CEO van Kiabi België. “En onze klanten? Die komen nog altijd massaal langs. Want ook al verkopen we minder kleren, we creëren met onze steunacties toch evenveel waarde.”

De Antwerpse winkel KIEZ verkoopt niet alleen lingerie, maar biedt ook beautyproducten en schoonheidsbehandelingen aan. Als protest tegen Black Friday organiseert de winkel een soort ‘zorgweek’. Bij elke aankoop tussen 21 november en 25 november gaat er vijf euro naar de vzw Zorgmassage. Deze non-profit geeft erkende opleidingen aan zorgmasseurs en informeert mensen over het belang van zorgmassages. Zorgmassages zijn speciale, zachte en veilige massages voor mensen die lijden aan kanker, andere ernstige chronische ziekten of stressgerelateerde aandoeningen.

Ook The Body Shop weigert om deel te nemen aan Black Friday. In de plaats roept het ‘Fill Good Friday’ in het leven en wil de beautyketen duurzame gewoontes stimuleren. Hoe ze dat aanpakken? The Body Shop heeft in vrijwel alle winkels in de Benelux een Refill Station waar klanten de populairste douchegels, shampoos, conditioners en handwashes kunnen laten (her)vullen in een duurzame fles. Wie tussen 22 en 28 november zo’n flesje koopt of hervult, krijgt een extra exclusieve duurzame Limited Edition-refillfles cadeau. Het gaat om een collector’s item ontworpen door designer Kika Klat.

Voor het eerst in zijn bestaan doet Ardennes-étape mee aan Black Friday. Maar dan wel op hun manier, want op die dag wil het platform voor de verhuur van vakantiewoningen in de Ardennen zijn volledige dagwinst schenken aan de Belgische vereniging Natagora. Het doel: bijdragen tot het herstel en het behoud van de biodiversiteit in de regio.

Jennifer Di Prinzio, coördinator van de Réseau Nature Entreprises van Natagora, legt uit: “De samenwerking tussen Réseau Nature Entreprises en Ardennes-étapes wil niet alleen de biodiversiteit verbeteren, maar ook de vakantiegangers nog bewuster maken van de rijkdom van de plaatselijke fauna en flora.”

A.S.Adventure houdt niet zo van Black Friday, wél van de natuur en het buitenleven. Daarom schenkt de outdoor retailer vandaag 5 procent van de totale dagomzet aan het behoud van hoogst gelegen natuurgebieden in België en Luxemburg, in samenwerking met Natuurpunt en Natagora.

Valt een duurzaam leven te rijmen met avocado’s en vliegtuigreizen? Voetprintariërs zijn de oplossing (+)

Zelfs Pamela Anderson zwicht ervoor: leer van appels verovert de modewereld