Eindelijk een Europees voorstel voor een prijsplafond op gas: Europese Commissie stelt (opvallend hoge) grens van 275 euro per megawattuur voor
De Europese Commissie heeft een voorstel klaar voor een prijsplafond op gas. Een van de voorwaarden voor het automatische correctiemechanisme is dat de prijs op de belangrijkste Europese gasbeurs, de TTF, twee weken lang de grens zou overschrijden van 275 euro per megawattuur. Die grens ligt opvallend hoog, zelfs het afgelopen jaar – waarin de gasprijs het ene na het andere record brak - werd ze slechts een keer (en slechts een week) overschreden. Donderdag bespreken de energieministers van de Europese lidstaten het voorstel.
België was al langer vragende partij voor zo’n Europees prijsplafond op gas. Premier De Croo pleitte daar in maart van dit jaar al voor en federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) was na afloop van de vorige Europese ministerraad, vier weken geleden in Luxemburg, niet opgezet met het feit dat er nog steeds geen voorstel op tafel lag.
Vooral Duitsland, Nederland en Denemarken waren lang niet gewonnen voor het idee, omdat zij zelf een sterke onderhandelpositie hebben op de gasmarkt en ook de Commissie zelf stond op de rem “uit vrees voor de bevoorradingszekerheid”. Begin oktober zette Commissievoorzitter Ursula von der Leyen de deur dan toch op de kier voor een akkoord. Een tijdelijke maatregel waarbij die bevoorrading niet in gedrang komt, moet mogelijk zijn, liet ze verstaan in het Europees Parlement.
275 euro per megawattuur
"Europa betaalt vandaag een hoge gasprijs", aldus Europees commissaris voor Energie Kadri Simson, tijdens een persconferentie over het voorstel. "In augustus dit jaar zagen we prijzen van 220 tot zelfs 320 euro per megawattuur. Op dit moment ligt de gasprijs rond 116 euro per megawattuur, maar we blijven wel kwetsbaar voor extreem hoge prijzen zoals afgelopen zomer. Daarom stellen we voor dat er een prijsplafond komt op 275 euro per megawattuur."
In het voorstel van de Commissie staat dat het prijsplafondmechanisme automatisch in werking treedt - wat wil zeggen dat er helemaal geen gastransacties meer zullen plaatsvinden boven de afgesproken grens - wanneer aan volgende twee voorwaarden voldaan wordt:
- Wanneer de prijs van de "futurecontracten" op gas (die een maand op voorhand worden gesloten) op de TTF-beurs twee weken lang hoger ligt dan 275 euro
- Wanneer die TTF-prijs 58 euro hoger ligt dan de LNG-referentieprijs op de globale markt gedurende 10 opeenvolgende handelsdagen binnen die twee weken
Wanneer niet meer voldaan is aan de twee voorwaarden, zal het correctiemechanisme ook automatisch stoppen. "We zijn ons ook bewust van de risico's", verzekert Simson. "Daarom zal de maatregel ook voorkomen of teruggeschroefd kunnen worden, wanneer bijvoorbeeld de bevoorradingszekerheid of de stabiliteit van de markt in het gedrang komt." Ze noemt het mechanisme dat op tafel ligt een "laatste toevlucht om uitzonderlijk hoge prijzen te vermijden".
Opvallend hoge grens
De grens van 275 euro per megawattuur ligt opvallend hoog. Afgelopen jaar werd die slechts een keer overschreden, eind augustus. Maar zelfs toen zou deze maatregel geen soelaas geboden hebben, want de grens werd toen slechts een week overschreden, terwijl dit voorstel spreekt over een minimum van twee weken.
Op de vragen van journalisten over het feit of het mechanisme afgelopen augustus in werking zou getreden zijn, antwoordt Simson niet concreet, maar ze geeft wel aan dat dit voorstel ook bedoeld is om voorbereid te zijn op mogelijke "extreme situaties" volgend jaar waarin Europa misschien geen toegang meer heeft tot Russisch gas.
Donderdag bespreken de energieministers van de Europese lidstaten het voorstel.