Vlaams Bouwmeester kraakt plannen Boerentoren af: ‘Waarom zo onrespectvol?’

Fernand Huts zit niet verlegen om een stunt. Dat bewees hij door zijn plannen met de Boerentoren uit de doeken te doen. Huts heeft de wereldvermaarde architect Daniel Libeskind in de arm genomen en die zet een panoramaverdieping op het dak van de huidige toren. ‘De experts werden duidelijk niet betrokken’, zegt Vlaams Bouwmeester Erik Wieërs.

joro, svw, gvds

Zelfs de politieke overheden, inclusief het Antwerpse stadsbestuur, lijken in snelheid gepakt. Het ziet er dan ook naar uit dat Huts nog geen gewonnen spel heeft met zijn ‘voorstel’, zoals schepen van Ruimtelijke Ordening Annick De Ridder (N-VA) het formuleert.

Erik Wieërs, Vlaams Bouwmeester: ‘Waarom zo onrespectvol?’

‘Bij de selectie van dit project waren de experts uit het veld duidelijk niet betrokken. Fernand Huts is niet gebonden aan een overheidsopdracht, niemand kan hem verbieden om zelf een architect aan te stellen. Maar het zou mij toch ontgoochelen als monumentenzorg hier niet tegen ingaat. Voor mij rijst vooral de vraag waarom er zo onrespectvol wordt omgesprongen met een ‘baken voor de stad’, zoals Huts de Boerentoren zelf omschrijft. ‘Architect en bouwheer lijken hier naar een reden gezocht te hebben om een nieuw profiel te genereren, ter meerdere eer en glorie van zichzelf. Wat we te zien krijgen, is spektakelarchitectuur, niet duurzaam en niet hedendaags. Dit had ook 40 jaar geleden op tafel kunnen liggen.’

Burgemeester Bart De Wever: ‘We moeten hier zorgzaam mee omgaan’

‘De eerste wolkenkrabber van het Europese vasteland is een icoon waar Antwerpen trots op is en dat wij zorgzaam moeten overleveren aan onze kinderen’, zegt burgemeester Bart De Wever (N-VA) in een eerste reactie.

‘Het mag duidelijk zijn dat wij zullen waken over het uitzicht van een van de meest kenmerkende gebouwen van onze stad. Ontwerpen zijn vrij, maar zijn wel onderhevig aan het intensieve traject dat voor deze erfgoedsite loopt met de stadsbouwmeester.’

Schepen Annick De Ridder: ‘Voorstel moet nog door tal van diensten beoordeeld worden’

‘De Boerentoren ligt elke Antwerpenaar na aan het hart. Dat de culturele kaart en hoge toegankelijkheid voor de Antwerpenaar zo duidelijk wordt getrokken, stemt ons zeker tevreden’, blijft Antwerps schepen van Stadsontwikkeling Annick De Ridder (N-VA) diplomatisch.

Maar De Ridder voegt er wel aan toe dat het vooral gaat om een ambitieus idee van Fernand Huts, dat nog lang geen voldongen feit is. ‘Dit voorstel moet eerst nog door tal van publieke diensten beoordeeld worden. Denk daarbij aan de diensten van de stadsbouwmeester, erfgoed, ruimtelijke ordening en brandweer, om er maar enkele te noemen. Het is dus nog veel te vroeg, zeker als bevoegd schepen, om hier concrete uitspraken over te doen.’

Gemeenteraadslid Niel Staes (Groen): ‘Iconische plekken verdienen een volwaardig stadsdebat’

Niel Staes, gemeenteraadslid voor Groen, vindt ook dat er eerst nog een grondig debat nodig is, zonder zich uit te spreken over het concept in kwestie. ‘Laten we de les uit de renovatie van Het Steen niet vergeten. Iconische plekken verdienen een volwaardig stadsdebat. Of het nu gaat over de toekomst van de Boerentoren of de Stadsschouwburg: betrek meerdere experts en inwoners. Dat niet doen, is een recept voor weerstand’, zei Staes op Twitter.

Vanuit architecturale hoek zijn de reacties dan weer vernietigend. ‘Dit voorstel mist elke elegantie’, klinkt het onder meer.

Marc Dubois, architectuurcriticus: ‘Gemiste kans’

‘Dit is een pervers voorstel van een architect die al lang uitgespeeld is. Het is vooral een gemiste kans: om van het uitzicht van Antwerpen te genieten, hoef je geen platte doos van dit kaliber boven op de Boerentoren te zetten. Het nieuwe profiel mist elke elegantie. Vanop Linkeroever zal het silhouet er compleet anders uitzien dan nu, in elk geval lomper.’

Sofie De Caigny, directeur Vlaams architectuurinstituut: ‘De skyline is aangetast’

‘Mijn eerste reactie, vanuit een instelling die de architectuurplannen van de Boerentoren bewaart: kan monumentenzorg dit laten passeren? De integriteit van de skyline, als stadsgezicht, is aangetast, de beeldwaarde van de toren getransformeerd. De Boerentoren ontstond in een tijd van optimisme, een symbool van the sky is the limit. Een hedendaagse vertaling daarvan klinkt nu totaal anders. Maar wellicht wordt de soep niet zo heet gegeten als ze opgediend wordt. Projecten van deze omvang passeren langs de integrale kwaliteitskamer, waarin erfgoedbewakers goed vertegenwoordigd zijn.’