‘Saffraan vaak beter dan antidepressiva’

© Illustratie Sarah Yu Zeebroek

Wie zei het? ABC Gezondheid Is het waar? Saffraan kan een gelijkwaardig effect hebben als antidepressiva op milde depressies. Maar dat het ‘vaak beter’ is, werd niet aangetoond. We oordelen dat er voor de stelling geen bewijs is.

Op de website ABC Gezondheid verscheen een artikel over het mogelijke effect van saffraan op een depressie. Er worden verschillende studies geciteerd waaruit blijkt dat de specerij even goed zou werken als antidepressiva. En omdat zulke medicatie vaak ernstige bijwerkingen heeft, zo klinkt het, zijn wetenschappers op zoek naar ‘veiligere, vaak natuurlijke alternatieven’. De kop luidt dan ook: ‘Saffraan vaak beter dan antidepressiva’.

Een van de studies die in het artikel worden besproken, is een Iraans onderzoek uit 2014. Daarvoor werd een groep van veertig proefpersonen samengesteld, allemaal patiënten die in het voorbije halfjaar een hartoperatie hadden ondergaan en mild tot matig depressief waren. Ze werden willekeurig in twee groepen verdeeld: de ene kreeg een antidepressivum (fluoxetine), de andere saffraan in capsulevorm.

Na drie en zes weken werd hun gemoedstoestand geëvalueerd. Er bleek geen significant verschil te zijn tussen de twee groepen.

Daarnaast wordt verwezen naar een andere Iraanse studie waarbij dertig patiënten met milde tot matige depressie ook willekeurig in twee groepen werden onderverdeeld: de ene kreeg een capsule saffraan, de andere een antidepressivum (imipramine).

Ook hier waren de resultaten na zes weken gelijkwaardig, al hadden de patiënten die imipramine kregen meer last van bepaalde bijwerkingen, zoals een droge mond.

‘Bij deze stelling moeten toch heel wat kritische kanttekeningen gemaakt worden’, benadrukt professor psychiatrie Manuel Morrens (Universiteit Antwerpen en UPC Duffel). ‘Een recente meta-analyse, waarin de resultaten van al het bestaande wetenschappelijk onderzoek worden samengebracht, toont aan dat je alvast niet kunt beweren dat saffraan “vaak beter” werkt dan antidepressiva. De meest optimistische conclusie die je kunt trekken, is dat saffraan “niet inferieur” is aan antidepressiva. Het werkt dus niet slechter. Maar het gaat om een beperkt aantal – stuk voor stuk Iraanse – studies, veelal van dezelfde onderzoeksgroep, met telkens maar 30 tot 60 proefpersonen. De literatuur over de werkzaamheid van antidepressiva daarentegen is gebaseerd op tienduizenden proefpersonen wereldwijd.’

Morrens wijst er ook op dat de onderzochte proefpersonen altijd patiënten met milde tot matige depressieve klachten zijn. ‘Antidepressiva zijn eigenlijk niet bedoeld voor die groep, maar enkel voor patiënten met ernstige depressie. Het gebruik van specerijen als saffraan wordt in Midden-Oosterse culturen vaker toegepast, maar ik zie zeer weinig wetenschappelijke bewijzen om dat voorbeeld te volgen.’

Ook professor Chris Baeken, psychiater aan het UZ Gent en UZ Brussel, wil sterk nuanceren. ‘Er zijn inderdaad wat kleine onderzoeken waaruit blijkt dat saffraan als additief weinig kwaad kan bij een milde depressie, maar ik vind geen wetenschappelijke studie waarin wordt beweerd dat het antidepressiva kan vervangen.’

Op Knack.be/Factchecker vindt u links naar de onderzoeken en andere bronnen die voor dit artikel zijn gebruikt.

Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factchecker@knack.be

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content