© 2022 Universal Studios. All Rights Reserved.

Film van de week: “She Said” vertelt hoe twee vrouwelijke journalisten seksueel roofdier Harvey Weinstein ten val brachten

Op 5 oktober 2017 publiceert de New York Times een artikel over seksueel misbruik door één van de machtigste filmproducers ter wereld: Harvey Weinstein. Er gaat een schokgolf door Hollywood, en de rest van de wereld. De hashtag Metoo, die al langer bestond, gaat viraal. "She Said" vertelt het verhaal dat vooraf gaat aan de publicatie: dat van journalistes Megan Twohey en Jodi Kantor, hun zoektocht naar getuigen en de intimidaties van Weinstein zelf.   

In 2016 krijgen Megan Twohey en Jodi Kantor, twee journalisten bij de Amerikaanse krant New York Times, van hun baas de opdracht om geruchten over grensoverschrijdend gedrag van fimproducer Harvey Weinstein te onderzoeken. De twee waren geen groentjes in de onderzoeksjournalistiek. Twohey schreef al over ongepast gedrag van ene Donald Trump, toen die presidentskandidaat was. Kantor publiceerde onder andere een spraakmakend dossier over de werkethiek bij Amazon. Wanneer ze aan hun nieuwe opdracht beginnen, hebben ze nog geen idee van wat hen te wachten staat. Laat staan dat ze beseffen dat hun onderzoek de wereld op zijn kop zal zetten. 

1. Het onderzoek: explosief materiaal

Gaandeweg ontdekken de twee dat ze buskruit in handen hebben. Ze komen steeds dezelfde verhalen tegen: vrouwen die door Weinstein worden lastig gevallen, bedreigd en zelfs verkracht. Ze realiseren zich dat ze één van de grote namen uit de filmwereld ten val kunnen brengen. Maar ze beseffen ook dat ze behoedzaam te werk moeten gaan en geen fouten mogen maken. Want vanuit de entourage van Weinstein komen er al snel signalen dat ze zich op gevaarlijk terrein begeven.

BEKIJK – Vanaf welk moment beseften Twohey en Kantor dat ze aan een groots verhaal bezig waren?

Videospeler inladen...

Met hun onderzoek naar het seks- en machtsmisbruik van Harvey Weinstein wonnen Twohey en Kantor een Pulitzer Prize, de hoogst mogelijke journalistieke eer.  Ze schreven er ook een boek over: "She Said" verscheen in 2019. Nu is er dus ook een film met dezelfde titel. "She said" gaat niét over het ontstaan van #Metoo. En ook niet over de impact van hun onthullingen. De film vertelt het verhaal dat daar aan voorafgaat. De delicate zoektocht naar vrouwen die durven getuigen, en alle moeilijkheden die de onderzoekers daarbij moeten overwinnen. Tot op het moment dat een eindredacteur uiteindelijk toch op ‘send’ drukt en het fameuze artikel verschijnt in The New York Times. 

2. De reactie: Weinstein speelt het smerig

Eén ding wordt snel duidelijk in de film: het mag een wonder heten dat het artikel er uiteindelijk toch is gekomen. De onderzoekers vonden wel vrouwen die door Weinstein waren belaagd, maar daarover publiekelijk getuigen was voor de meesten een stap te ver. Want wie Weinstein iets in de weg legde, zette zichzelf buitenspel. De man had zoveel connecties in Hollywood dat één telefoontje volstond om iemands carrière lam te leggen. Dat maakte hij zijn slachtoffers telkens ook met zoveel woorden duidelijk.

Bovendien slaagde hij er bijna altijd in om met zijn slachtoffers een financiële regeling te treffen. Velen lieten zich verleiden om een non-disclosure agreement te tekenen, waardoor ze konden vervolgd worden als ze toch zouden praten. Die NDA’s waren onderdeel van een heus systeem, een cultuur van onderdrukking om vrouwen het zwijgen op te leggen. 

Hij probeerde verschillende tactieken. Op een gegeven moment viel hij onaangekondigd ons kantoor binnen.
Megan Twohey, journalist New York Times

En de journalisten die de poten van onder zijn stoel aan het zagen waren? Die werden door Weinstein ook geïntimideerd, uiteraard.  Die beproefde tactiek paste hij al tientallen jaren toe, en zo was hij al die tijd buiten schot gebleven. Towhey en Kantor kregen te horen dat er een batterij topadvocaten klaar stond om hen voor het gerecht te dagen als ze hun verhaal zouden verder zetten. Weinstein beloofde aan een privé detective-bureau 300.000 dollar als ze het onderzoek konden dwarsbomen. En toen het artikel er toch zat aan te komen,  wandelde hij schouder aan schouder met zijn advocaten onuitgenodigd de kantoren van de The New York Times binnen, om de redactie ter plaatse op andere gedachten te brengen.

BEKIJK – Hoe heeft Harvey Weinstein de twee journalistes geïntimideerd en bedreigd?

Videospeler inladen...

3. De publicatie: monster met veel moeite op de knieën

Het vergde veel overredingskracht van de journalistes om de slachtoffers van Weinstein te overtuigen om te praten, on the record. Ze zijn niet met veel, de vrouwen die er de moed toe hadden, maar hun getuigenis heeft de impact van een atoombom. De bewijslast is verpletterend, voor Weinstein is er geen ontsnappen meer aan. Integendeel, na de publicatie staan er nog veel andere vrouwen recht om tegen hem te getuigen, en tegen andere mannen zoals hij.

Die vrouwen waren zijn eigen werknemers. Er was heel veel moed nodig om tegen hem te durven getuigen
Jodi Kantor, journalist New York Times

Zit Harvey Weinstein zelf in de film? Ja en nee. Hij komt wel, wijdbeens als een oger, onaangekondigd het kantoor van de The New York Times binnenwandelen, met zijn advocaten in zijn zog. En hij ontmoet er zijn kwelduivels Twohey en Kantor, en de hoofdredactie van de krant. Maar we zien hem altijd vanop de rug. Zijn dreigende stem is ingesproken door acteur Mike Houston.

4. De film: past in een rijtje bekroonde films

"She said" is geregisseerd door de Duitse Maria Schrader, die twee jaar geleden een Emmy  won voor de knappe miniserie "Unorthodox". Carey Mulligan (vorig jaar genomineerd voor een Oscar in "Promising young woman") en Zoë Kazan nemen de rollen van Megan Twohey en Jodi Kantor voor hun rekening. Maar de opvallendste verschijning in de film is actrice Ashley Judd. Zij speelt namelijk zichzelf. Judd was één van de eersten die de mogul durfde te beschuldigen van een poging tot verkrachting. Zij is de journalisten van de New York Times dankbaar voor hun doorzettingsvermogen, en vond meespelen in de film een zaak van eer. 

“She said” past in het rijtje van films als "All the president’s men” en “Spotlight”. Bekroonde films waarin onderzoeksjournalisten een schandaal van (inter)nationaal belang aan het licht brengen. Het ene onderzoek bracht president Nixon ten val, na Watergate. Het andere dwong de katholieke kerk op de knieën, na onthullingen over seksueel misbruik door geestelijken. In “She said” bijt een machtig seksueel roofdier uit de filmindustrie finaal in het stof.

Het had ook anders kunnen aflopen. Als de film één ding duidelijk maakt, dan is het dat het niet veel had gescheeld of Weinstein was er ook deze keer mee weggekomen. Uiteindelijk hebben in eerste instantie slechts een handvol vrouwen tegen hem getuigd. Zij hebben het ijs gebroken. "She said" is een film over superhelden zonder superhelden. 

Weinstein zit intussen veilig achter de tralies, veroordeeld tot 23 jaar cel. Die mag hij enkel verlaten om naar de rechtbank te komen, zoals in het groot proces dat nu in Los Angeles tegen hem loopt, en waarin hij opnieuw terechtstaat voor verkrachting en aanranding. 

BEKIJK - De trailer van "She said":

Videospeler inladen...

"She said" loopt vanaf vandaag in de bioscoop.

Meest gelezen