Opvang vinden voor Oekraïense vluchtelingen wordt moeilijker: "Wallonië moet grotere inspanning leveren" 

Morgen is de oorlog in Oekraïne 9 maanden aan de gang. Miljoenen Oekraïeners zijn intussen hun land al ontvlucht. Zo'n 60.000 van hen zijn in België beland en nog elke dag komen er in ons land nieuwe mensen aan. 

Elke week zijn dat gemiddeld 500 Oekraïners. Maar de jongste weken zijn er geen bedden meer in de aanbieding voor wie onderdak nodig heeft. Bij registratie krijgen de Oekraïense vluchtelingen daarom nu de raad om zelf op eigen houtje bij een gemeentebestuur naar keuze aan te kloppen. Als dat niet lukt, staan ze op straat. Niemand heeft zicht op hoeveel mensen dat overkomt.

Intussen hebben 50.000 Oekraïense vluchtelingen in ons land een rijksregisternummer met een verblijfsadres. 30.000 van hen, bijna 60 procent, woont in het Vlaams Gewest, zoals afgesproken in een verdeelsleutel met de andere gewesten. Iets minder dan de helft daarvan kon terecht bij familie of vrienden. Daarnaast wonen zo'n 7.500 Oekraïense vluchtelingen nu al maanden bij Vlaamse opvanggezinnen die zich vrijwillig aanboden, anderen kregen een bed van een gemeentebestuur, en een paar honderd Oekraïners verblijven in de nooddorpen in Antwerpen en Mechelen.

Volgens die verdeelsleutel moet Brussel 10 procent van alle Oekraïners opvangen en Wallonië 30 procent. Maar vooral in Brussel wordt het steeds moeilijker om opvang te vinden. De tijdelijke opvangcentra zijn verzadigd, sommige families moeten noodgedwongen in het Zuidstation slapen of opvang zoeken bij daklozenorganisatie Samusocial. 

Volgens Peter Michiels, Oekraïne-coördinator van het Brussels Gewest, loopt het in Brussel fout omdat er te weinig doorstroom naar Wallonië is, dat op dit moment met een percentage van 21% te weinig mensen opvangt. 

"Wie hier net aangekomen is en nog niet weet waar naartoe, gaat normaal naar het noodopvangcentrum Ariane, een zeer groot gebouw in Sint-Lambrechts-Woluwe van Fedasil", legt Michiels uit in "De ochtend". "De bedoeling was dat mensen daar 2 tot 3 dagen blijven en daarna naar de provincie gaan. Het grote probleem is dat de doorstroom van Ariane naar de provincie veel trager verloopt. Maar Ariane is ook vol geraakt, Fedasil aanvaardt er niemand meer. De eerste dagen heeft het Brussels netwerk dat kunnen opvangen, ook met noodopvangplaatsen. Maar er blijven mensen binnenkomen aan een gemiddelde van 70 per dag." 

Dat leidt ertoe dat er momenteel elke nacht 20 tot 30 mensen op straat moeten slapen. "Dat zijn er 20 tot 30 te veel, we proberen het maximale te doen en alle mogelijke noodopvangplekken (ook bij particulieren) te vinden", benadrukt Michiels.

Daarnaast wordt het Ariane-gebouw intussen ook opnieuw gebruikt voor klassieke kandidaat-vluchtelingen, waardoor de beschikbare aantallen voor Oekraïeners er gezakt zijn. "Dat is een unilaterale beslissing van Fedasil, waar de Gewesten het niet mee eens zijn", benadrukt Michiels.

Volgens Michiels zou vooral Wallonië nog een grotere inspanning moeten leveren.  "Ze zeggen dat zij niet de marges hebben. Recent hebben ze wel gezegd dat ze toch nog 120 mensen gingen opnemen, dat is een lichtpuntje, maar niet voldoende. Noch bij particulieren noch in de collectieve opvang is er voldoende plaats, zeggen ze." 

De Vlaamse en Brusselse minister-presidenten Jan Jambon (N-VA) en Rudi Vervoort (PS) hebben intussen een brief opgesteld aan de eerste minister Alexander De Croo (Open VLD) om erop aan te dringen dat de doorstroom, ook richting Wallonië, vlotter zou verlopen. Ook Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) liet gisteren verstaan dat Vlaanderen een extra inspanning verwacht van Wallonië.

"Ook voor de winter blijft de expertengroep uitgaan van een constante aangroei, met een gemiddelde van 70 mensen per dag, iedereen gaat tandjes moeten bijsteken", benadrukt Michiels. "Wij hebben opnieuw een campagne om particuliere opvang verder te promoten. Wij denken dat er daar mogelijk nog marges zijn. En we bouwen ook verder aan de gewestelijke collectieve opvang. Tegen het einde van het jaar zouden we daar 200 bijkomende plaatsen gecreëerd hebben."