Je vakantie in 2023 optimaliseren? Zo maak je van 32 vakantiedagen 76 vrije dagen

Het gaat voor alle duidelijkheid niet om op een wonderbaarlijke manier extra vakantiedagen bij te maken, zegt juridisch adviseur Marijke Beelen van hr-dienstverlener Acerta. “Een werknemer in de privésector die voltijds aan de slag is en het voorgaande jaar voldoende vakantierechten heeft opgebouwd, heeft in België wettelijk gezien recht 20 dagen vakantie.”

Voor veel mensen komen daar nog wel een aantal extra vakantiedagen bij, zoals anciënniteitsverlof voor wie al een aantal jaar aan de slag is in dezelfde onderneming. Ook hebben veel werknemers recht op ADV-dagen of ‘arbeidsduurvermindering’. Wie bijvoorbeeld 40 uur per week werkt in plaats van de wettelijk 38 uur, heeft recht op 12 extra vrije dagen, of 32 in totaal.

Het exacte aantal vakantiedagen hangt dus af van werknemer tot werknemer. Maar als we een gemiddelde nemen van 32 dagen, vallen die mits wat slim plannen toch te optimaliseren tot liefst 76 vrije dagen. “Let er wel op dat vakantie niet eenzijdig opgenomen kan worden”, zegt Beelen. “De werkgever moet akkoord gaan met het moment waarop een werknemer vakantie neemt, en hoelang die dat doet.” De planning gaat bovendien uit van een voltijdse werknemer die werkt in een vijfdagenweek.

Zo ziet de planning eruit:

• De eerste dag van het jaar is meteen een feestdag. Die valt in 2023 bovendien op een zondag, waardoor voltijdse werknemers die van maandag tot vrijdag een vervangingsdag krijgen. “Sommige sectoren of ondernemingen maken onderling afspraken over het moment waarop werknemers die dag mogen of moeten nemen. Zonder afspraak is de eerstvolgende activiteitsdag de vervangingsdag”, zegt Beelen.

Voor Nieuwjaar 2023 is dat dus maandag 2 januari. Werknemers die die dag hun vervangingsdag inzetten, kunnen vervolgens 4 vakantiedagen inzetten. De vrije periode is dan van zaterdag 31 december 2022 tot en met maandag 8 januari 2023. Het inzetten van 4 dagen vakantie levert een onafgebroken periode van 9 vrije dagen op.

• Pasen, dat altijd op een zondag valt, is wettelijk gezien geen feestdag waarvoor een vervangingsdag voorzien is. Maar omdat Paasmaandag 10 april wel een officiële feestdag is, volstaan 4 vakantiedagen van dinsdag 11 tot en met 14 april voor een aaneengesloten periode van 9 dagen vrij. (Totaal tot nu toe: 8 vakantiedagen, 18 dagen vrij)

• 1 mei, de Dag van de Arbeid, valt dit jaar op een maandag, dus ook hier volstaat het om 4 vakantiedagen in te zetten om 9 dagen vrij te krijgen. (Totaal tot nu toe: 12 vakantiedagen, 27 dagen vrij)

• En hetzelfde geldt ook nog voor de week van Pinkstermaandag 29 mei. (Totaal toe nu toe: 16 vakantiedagen, 36 dagen vrij)

• In de tussentijd is er ook nog Hemelvaart geweest, op donderdag 18 mei. Wie op vrijdag 19 mei een brugdag neemt, is met 1 vakantiedag 4 dagen thuis. (Totaal tot nu toe: 17 vakantiedagen, 40 dagen vrij)

• 11 juli is niet voor alle ondernemingen in Vlaanderen een feestdag. Wie die wel krijgt, kan door op maandag 10 juli een verlofdag in te zetten ook hier de brug maken. In onze berekening tellen we ze echter niet mee.

• De Belgische nationale feestdag, 21 juli, valt dit jaar op een vrijdag. De 4 dagen ervoor levert opnieuw 9 vrije dagen op. Een werknemer die alleen maar 4 weken vakantie heeft en alle verlofdagen heeft ingezet zoals hier beschreven werd, is eraan voor de moeite. Hij heeft maar 3 vakantiedagen meer over waar hij er 4 zou moeten inzetten. Alleen wanneer er andere vrije dagen zijn, zoals bijvoorbeeld anciënniteitsvakantie, kan deze manier van inzetten van vakantiedagen, verdergezet worden. (Totaal tot nu toe: 21 vakantiedagen, 49 dagen vrij)

• Nog een feestdag in de zomervakantie is O.L.V.-Hemelvaart op dinsdag 15 augustus, waar maandag 14 augustus dus wel als brugdag ingezet kan worden voor een vrije periode van 4 dagen. (Totaal tot nu toe: 22 vakantiedagen, 53 dagen vrij)

• Een opportuniteit op een langere brugperiode doet zich voor rond woensdag 1 november, Allerheiligen. Twee vakantiedagen inzetten op 30 en 31 oktober of op 2 en 3 november levert een vrije periode van 5 dagen op. (Totaal tot nu toe: 24 vakantiedagen, 58 dagen vrij)

• Wie nu nog vakantiedagen over heeft, kan nog dezelfde regeling van Nieuwjaar toepassen op Wapenstilstand, zaterdag 11 november. Beslissen de sector of de onderneming hier niets over, dan is maandag 13 november de vervangingsdag. Vervolgens doet verlof nemen van 14 tot en met 17 november 2023 een vrije periode ontstaan van 9 dagen. (Totaal tot nu toe: 28 vakantiedagen, 67 dagen vrij).

• Tot slot: 25 december, Kerstmis. Deze dag valt op een maandag en van 26 tot en 29 december 4 vakantiedagen inzetten geeft weer 9 dagen vrijaf. Hiermee is het jaar 2023 ten einde met 32 vakantiedagen en 76 dagen vrijaf.