Tweedehands zit in de lift: ‘Vaak zit er gevoel en emotie in die spullen’

“Ik zag graag vintage dingen die je nergens anders kon vinden”, vertelt Sienie Van Geerteruy (26) over waarom ze als tiener de eerste keer een kringwinkel binnenstapte. “Ik droeg ook graag de oude kleren van mijn mama. Toen was het natuurlijk nog niet zo hip als vandaag.”

Gaandeweg kocht Van Geerteruy minder nieuw en zocht ze meer en meer spullen tweedehands. Nu is ze op een punt aanbeland waarop ze nauwelijks nog iets nieuws in een winkel koopt. Bijna alles wat ze aanschaft, heeft voor haar al een leven gehad.

Met sites als tweedehands.be, waar zowat alles – van babykleding of gitaren tot auto’s – op te koop staat, zijn er ook steeds meer mogelijkheden om gebruikte spullen te kopen – vaak tegen een zacht prijsje. Zo’n hippe vintage racefiets, bijvoorbeeld, zal je niet zo makkelijk in de fietsenwinkel vinden.

“Dan is er ook nog Vinted om kleren te kopen, of Facebook Marketplace”, zegt Van Geerteruy. “Je kan dus perfect vanuit je zetel allerlei zaken bestellen. Een heel verschil met toen ik als tiener opgroeide.”

Lockdowns

Cijfers van de Kringwinkels geven aan dat Van Geerteruy niet de enige is die graag tweedehands koopt. Vorig jaar verkochten de Kringwinkels zo'n 30 procent meer spullen dan het jaar voordien. 38.737 ton aan materiaal kreeg een tweede of derde leven.

De lockdowns van 2020 zijn natuurlijk een deel van de verklaring waarom dat cijfer zo sterk de lucht inschiet, maar Eva Verraes, directeur van Herw!n, de koepel van kringwinkels, ziet de cijfers al jaren stijgen. “Tijdens de lockdowns hebben veel mensen ook een lenteschoonmaak gehouden”, zegt Verraes. “Onze inzamelpunten zijn dan soms overspoeld met spullen.”

De winkels verkopen dus meer, maar ze krijgen ook meer binnen. Wat niet over de toonbank gaat, is voor de recyclage. Slechts een klein deel, zo’n 9 procent, eindigt bij het restafval. “Bij textiel is er steeds meer dat we moeten weggooien”, zegt Verraes. “Dat komt omdat de kwaliteit van de fast fashion-artikelen daalt. Dat is toch wel een zorgwekkende evolutie.”

Maar ondertussen zijn er dus een aantal maatschappelijke evoluties bezig, die paal en perk willen stellen aan alles wat goedkoop is, maar niet duurzaam. Elisah Pals besloot in 2016 om als nieuwjaarsvoornemen een jaar lang niets nieuws te kopen. Dat leverde haar toen zoveel geld op dat ze haar ogen kon laten laseren.

Ondertussen is ze al bijna zeven jaar verder en ontpopt ze zich op de site van Zero Waste Nederland als een gids voor kringloopkopers. Met concrete tips helpt ze hen op weg. “In zo’n winkel kunnen er heel veel spullen door elkaar liggen", zegt Pals. “Kijk vooraf eens goed hoe de winkel is ingedeeld en waar alles staat, zodat je niet overweldigd wordt.”

Als de mentale landkaart in je hoofd zit, kan je eraan beginnen. Omdat je nooit echt weet wat je zal aantreffen, is het ook een beetje een schattenjacht.

“Je zal dingen vinden, waar je eigenlijk niet naar op zoek was”, zegt Pals. “Maar dat maakt het ook leuk en spannend. Al zit daar ook wel een uitdaging in verscholen. Als je snel iets nodig hebt voor een babybezoekje, dan bestaat de kans dat je niet direct iets goed vindt. Begin gewoon al rustig uit te kijken als de mama nog zwanger is, dat geeft je wat meer tijd.”

Net na de feestdagen zijn er zeker zaken te doen. Dan worden tweedehandssites en kringwinkels overspoeld met cadeaus die niet in de gratie vielen. “De leukste stukken, ook wat betreft versiering, zal je altijd net buiten het seizoen vinden”, zegt Pals.

Een garantie die kringwinkels wel kunnen bieden maar tweedehandssites vaak niet, is dat hun elektrotoestellen getest zijn. Toch is het volgens Pals niet slecht om ze voor de zekerheid in de winkel nog even in het stopcontact te steken.

Als je speelgoed aantreft dat eruitziet alsof er al heel veel mee gespeeld is, dan kan je het thuis nog eens met een waszak in de wasmachine te stoppen. “Ik ben soms al spullen tegengekomen die ik zelf nog kende uit mijn jeugd”, zegt Pals. “Dat zie je dan enkel nog in de kringloopwinkel. Voor mij zit er dan ook gevoel en emotie in die dingen.”

Verleiding

Wat uiteraard ook verleidelijk is aan tweedehandswinkelen: de prijs. Omdat je voor een klein budget een grote buit kunt binnenhalen, zal je ook sneller iets kopen dat je toch niet nodig hebt. Bepaal dus van tevoren hoeveel geld je wil spenderen en denk bij de koop na of je er wel echt iets mee kan doen. Een mooi kledingstuk dat niet lekker zit, zal je achteraf ook niet dragen.

Maar door de lage prijzen ben je altijd beschermd tegen een miskoop. Gebruik je het zelf niet, dan kan je het opnieuw doorverkopen en komt het alsnog goed terecht. Lukt dat niet en heb je bijvoorbeeld een puzzel in handen waar enkele stukjes uit ontbreken? “Kijk dan of je met de stukjes zelf nog een kunstwerk kan maken”, zegt Pals. “Je kan er altijd wel iets creatiefs mee doen.”

Is er ook iets waarbij de mentale drempel toch nog te hoog is om tweedehands te kopen? Zou je ooit een onderbroek uit de kringloopwinkel aandoen? “Dat niet”, zegt Van Geerteruy. “Maar dat vind je ook al bijna niet in een kringloopwinkel. Bh’s of bikinitopjes heb ik er wel al gekocht.”