NMBS werkt aan alternatief voor kortingskaart voor grote gezinnen: "Niet meer van deze tijd"
De NMBS geeft al jaren 50 procent korting op treinreizen aan gezinnen van minstens drie kinderen. De gezinnen moeten daar wel eerst een kortingkaart voor aanvragen, en dat blijkt vaak een administratieve nachtmerrie. Het consumentenprogramma "De Inspecteur" kaart het probleem aan bij de NMBS, maar die is niet van plan de procedure te vereenvoudigen. Wel komt er vanaf 2024 een alternatief kortingsysteem. "We vinden de kortingkaart intussen zelf verouderd."
Radio2-luisteraar Luc heeft een nieuw samengesteld gezin met vier kinderen. Een van hen is jonger dan 12 en reist gratis met de trein. Voor de andere drie kinderen is de korting van 50 procent "voor grote gezinnen" meer dan welkom. "Zonder die kaart zouden wij de trein nooit nemen, dat zou veel te duur zijn", zegt Luc bij "De Inspecteur".
Gezinnen met minstens drie kinderen kunnen de kortingkaart aanvragen bij de NMBS. Al komt er wel wat administratieve rompslomp bij kijken. Eerst moet je een formulier invullen, daarmee moet je naar het gemeentehuis voor een goedkeuring, en tot slot moet je het document indienen aan het NMBS-loket. "Er komt nauwelijks een digitale stap aan te pas, onbegrijpelijk in 2022", vindt Luc.
De kortingskaarten hebben een maximale geldigheid van vijf jaar, afhankelijk van het moment waarop je ze aanvraagt. Het laatste "vernieuwingsjaar" was 2021. Wie in de loop van de daaropvolgende vijf jaar een kortingskaart aanvraagt, kan ze uiterlijk tot eind 2025 gebruiken. Daarna moet iedereen ze in principe weer vernieuwen.
Omslachtig proces
Je kunt de kortingkaart aanvragen via het NMBS-loket of via de Gezinsbond.
"Dat aanvragen of vernieuwen is zo'n omslachtig proces", zegt Anneke Blanckaert, directeur marketing en communicatie bij de Gezinsbond. "Wij nemen een groot deel ervan over van onze leden. We bieden administratieve ondersteuning door te helpen bij het verzamelen van de nodige documenten. Dat gebeurt onder andere door een team van 715 vrijwilligers die lokaal de leden bijstaan."
Volgens de Gezinsbond ligt het probleem vaak bij de complexiteit van het gezin. "Nieuw samengestelde gezinnen of gezinnen met pleegkinderen hebben bepaalde documenten nodig om te bewijzen dat ze in aanmerking komen van zo'n kortingskaart. Wanneer je de kaart aanvraagt bij de loketten van NMBS, loop je het risico dat je de nodige papieren niet bij je hebt. Dat zorgt voor een kastje naar de muur-gevoel."
In de toekomst korting voor elk gezin
De NMBS erkent dat de aanvraagprocedure ingewikkeld is. Maar woordvoerder Dimitri Temmerman voegt er meteen aan toe dat de procedure niet vereenvoudigd wordt. "We werken aan een alternatief voor 2024. Kinderen tot 12 jaar rijden sowieso gratis. Het idee is dat elke jongere van 12 tot en met 25 jaar eenzelfde korting krijgt, ongeacht of die in een groot of klein gezin opgroeit. De korting zal zowel gelden voor korte als voor lange treinritten."
We beseffen dat het huidige systeem niet meer van deze tijd is. Tegen 2024 moet elke jongere een korting krijgen, of hij nu opgroeit in en groot gezin of niet.
Volgens NMBS is de huidige kortingskaart niet meer van deze tijd. "Een alleenstaande ouder met één of twee kinderen die het financieel moeilijk heeft, kan de korting niet aanvragen. Terwijl een gezin met drie kinderen dat er warmpjes bij zit, dat wel kan", zegt Temmerman.
Hoe die korting er exact zal uitzien is nog niet bekend. De NMBS werkt volop aan een nieuwe beheerscontract met de overheid, dat eind dit jaar rond moet zijn. De formule van de verhoogde tegemoetkoming voor financieel kwetsbare gezinnen blijft alvast bestaan. Net zoals de gratis treinritten voor kinderen jonger dan 12.
"Dit is een achteruitgang"
De Gezinsbond heeft het voorstel al kunnen inkijken. "Er zitten een aantal goede elementen in. Maar in het algemeen merken we geen verbetering, zelfs een sterke achteruitgang voor gezinnen met meer dan drie kinderen", zegt Anneke Blanckaert.
De organisatie hoopt in de onderhandelingen het voordeel van de 50 procent-korting te kunnen behouden. "We geven nu jaarlijks zo'n tienduizend kaarten uit en zijn bang dat een groot aantal mensen ontmoedigd zal worden om nog de trein te nemen", besluit Blanckaert.