Direct naar artikelinhoud
AnalyseRode Duivels

‘De paraatheid van Witsel is meer en meer een probleem’: zo kunnen de Rode Duivels wel weer swingen

De Rode Duivels steken de hoofden bij elkaar voor hun WK-opener tegen Canada, woensdagavond in het Ahmad bin Ali-stadion in Qatar.Beeld Photo News

Het was niet goed tegen Canada. Punt. Of toch: drie punten. Welke lessen moeten de Rode Duivels trekken als ze op dit WK potten willen breken? Het codewoord voelt heel erg 2022 aan: energie.

1. Passen mag ook voorwaarts

Analisten en toogfilosofen zaten zelden zo op één lijn: het moet beter, veel beter, willen de Rode Duivels doorstomen naar een soort verzadigingspunt. De kwartfinale of verder, zeg maar. Het debacle tegen Canada heeft heel wat pijnpunten blootgelegd die je niet zomaar oplost door andere voetbalschoenen te bestellen.

Wat liep er dan fout? Doelman Thibaut Courtois ontspringt als enige de dans. “Maar verder misten we in alle linies energie”, zegt Marc Degryse, die voor HLN en VTM het WK fileert. Stilstaande beelden uit de wedstrijd toonden een zee van ruimte tussen de achterlinie en de driehoek op het middenveld, zowel in balbezit als -verlies.

In de Sporza-studio merkte coach Hein Vanhaezebrouck terecht op dat de verdedigers “maar één of twee keer het middenveld hebben aangespeeld”. Dat ziet ook datawetenschapper Floris Goes (SciSports). “Veruit de meeste passes werden gegeven tussen de drie centrale verdedigers.” Slechts 42 procent van de Belgische passes ging voorwaarts.

Dat bij de enige goal het middenveld werd overgeslagen, is tekenend. “Als De Bruyne of Tielemans al aanspeelbaar is, dan duurt het te lang of durven ze niet”, zegt Degryse. “We moeten sneller handelen, sneller denken, sneller uitvoeren.” Al blijft dat natuurlijk makkelijk gezegd vanuit je luie zetel.

Kevin De Bruyne vindt zelden openingen tegen Canada.Beeld Photo News

2. Stel frisse gezichten op

Kun je het gebrek aan energie fixen met andere tactische richtlijnen? “Als je telkens met vijf spelers inzakt, kom je mensen tekort op het middenveld”, zo stuurde Vanhaezebrouck aan op een viermansdefensie. Alleen: je hoeft niet op huwelijksreis te gaan met Roberto Martínez om te weten dat hij zijn tactische recept koestert tot het bittere eind.

De statistieken tegen Canada waren in dat opzicht vernietigend, als je ze naast de gemiddelde wedstrijd op het WK in 2018 legt. Op het offensieve derde van het veld waren de baltoetsen tot de helft gereduceerd. België bereikte veel te weinig de flanken en de kop van de zestien, vanwaaruit de meeste kansen gecreëerd worden, zegt Goes. “Twee keer zo weinig in vergelijking met de Canadezen.” Zij waren ook sterker in de lucht en maakten meer overtredingen. “Ze hebben België overklast met hun intensiteit.”

‘De paraatheid van Witsel is meer en meer een probleem’: zo kunnen de Rode Duivels wel weer swingen
Beeld RV

Dat verval was op het EK al te merken, maar toen camoufleerden de Rode Duivels dat nog met controle, met nauwkeurigheid in de korte passing. Ook die is luttele maar belangrijke percentjes achteruitgegaan. De harde conclusie? Volgens Degryse hebben we “frissere spelers” nodig die het huidige wedstrijdplan kunnen belopen. “Maar er stond geen enkele nieuwe jongen op het wedstrijdblad.”

Martínez gaat voluit voor vertrouwde gezichten. Vreemd genoeg lijkt de zo bekritiseerde verdediging (“oud en versleten”) daar op wat clementie te kunnen rekenen. “Vertonghen zie ik inderdaad niet elke drie dagen een wedstrijd spelen. Maar vooral de paraatheid van Witsel is meer en meer een probleem”, vindt Degryse. Ook Tielemans, nochtans in stijgende vorm bij Leicester City, leek zich van driehoek te hebben vergist en zat ergens in Bermuda.

Daar dient een oplossing zich alvast aan: Amadou Onana, een beetje onstuimig ingekomen maar wel bereid om ‘de factuur’ te betalen. Ook de discussie Trossard versus Hazard is niet van tafel. Onana en Trossard vielen in, en brachten meer diepgang en meer nauwkeurigheid aan de bal, aldus Goes.

“We focussen sowieso te veel op Hazard in balbezit”, zegt Degryse. “In balverlies lag de ruimte achter hem voor het grijpen.” Trossard moet volgens hem altijd starten, al was het maar voor het mentale plaatje: zonder vertrouwen van de trainer kun je geen ‘vorm van je leven’ innen.

3. Volg De Bruyne

Wat met de lichaamstaal van Kevin De Bruyne? Hij liep zich na tien minuten al te ergeren, ook al was hij zelf het symptoom van de malaise. Een Haaland-complex, leek het bijna. Zo gewend aan de weelde van loopbewegingen bij Manchester City dat de intuïtie stropte. Alleen: als die looplijnen er waren (zoals een doorbraak van Tielemans) zag hij ze niet. Een zeldzaamheid voor de koning van het scannen; de superkracht van topvoetballers, aldus de Noorse wetenschapper Geir Jordet.

Ligt dat aan morrelende moraal? Moeten de Duivels op teambuilding? “Met De Bruyne komt het sowieso wel goed, daar twijfel ik eerlijk gezegd niet aan”, zegt Degryse, die in zijn frustratie net een grote betrokkenheid ziet. “En ik snap het wel. Als hij hoog druk gaat zetten, moet er opvolging zijn. Anders trek je het speelveld open. Daar vond Canada net de ruimte.”

Niet alleen Canada toonde hoe je wél druk zet. Dat doen alle toplanden dit WK. Zij teren op zogenaamde high turnovers, het veroveren van de bal op minder dan veertig meter van doel, zo toont de databank van Opta Analyst. België slaagde daar drie keer in, het laagste aantal samen met Costa Rica. Engeland (15) of Spanje (11) doen pakken beter. Gemiddeld gezien starten ze hun balbezit zo’n vijftien meter hoger op het veld.

Wat alleszins niet rendeert, is hoog druk zetten én laag terugzakken. In die zin is de grootste tip voor de Rode Duivels een binnenkopper: durf te kiezen.