Treinen vertraagd, verkort of afgeschaft: "Achterstand van de NMBS is niet meer goed te maken"

"Beste reizigers, de trein heeft op dit moment een vertraging van ongeveer 23 minuten." Zucht. De stiptheid van de NMBS-treinen laat vaak te wensen over, ervaart menig reiziger. Slechts 85 procent van de treinen is op tijd, blijkt uit recente cijfers van spoorwegbeheerder Infrabel. "Op tijd" betekent daarbij "niet meer dan 6 minuten te laat". Pendelaars weten dat elke minuut telt om al dan niet een verbinding te halen.

Reizigersorganisatie TreinTramBus krijgt de laatste weken ook elke dag klachten over ingekorte treinen. Die zitten dan overvol, waardoor reizigers vaak geen zitplaats hebben. Die kortere treinstellen zijn er volgens de vakbond onder andere door personeelstekorten in de technische werkplaatsen. Er is een tekort aan wisselstukken, en ook vertraging bij het leveren van nieuwe treinstellen. 

Dat is een probleem, zegt ook spoorwegjournalist Herman Welter, want onze Belgische treinen zijn hopeloos verouderd: "De gemiddelde leeftijd van de Belgische treinstellen is 40 jaar, dat is zeer, zeer oud. Dat komt omdat er nooit een constante is geweest in investeringen in nieuwe treinen, en ook in andere investeringen."

BELUISTER hier het volledige gesprek met Herman Welter uit "De wereld vandaag" op Radio 1:

"De late levering van nieuwe treinen is niet alleen in België een probleem. Ook in Nederland en Duitsland is het de laatste tijd kommer en kwel. Die nieuwe treinen zitten bovendien ook boordevol elektronica. Bij het minste wat er dan verkeerd gaat, staan de treinen stil. Dat is vooral zuur voor de reiziger, die barre en boze tijden beleeft", aldus Welter.

"Georges Gilkinet is wel de eerste minister van Mobiliteit met visie en ambitie voor het spoor, maar hij heeft niet het geld gekregen om snel vooruitgang te boeken. Die achterstand in het onderhoud van infrastructuur en de modernisering van de infrastructuur, ik denk dat we dat niet meer kunnen goedmaken, tenzij men fors gaat investeren."

Al die problemen houden de NMBS nochtans niet tegen om de ticketprijzen op te trekken. Vanaf februari volgend jaar worden alle tickets bijna 9 procent duurder, voor abonnementen wordt dat zelfs bijna 10 procent. Dat kan niet anders, zegt het bedrijf, door de hoge inflatie. Kunnen de inkomsten uit duurdere tickets misschien de modernisering helpen financieren? Zo werkt het helaas niet: "De kosten nemen door de inflatie ook toe, elektriciteit en diesel worden duurder. Ook het personeel moet betaald worden", zegt Welter.

Hij ziet de toekomst somber in. "Als je achterstand hebt, komt er een moment dat je keuzes moet maken over waarin je gaat investeren. Dat zullen de hoofdlijnen zijn en dat betekent dat een aantal regionale lijnen op lange termijn zouden kunnen worden gesloten."

Dat is voorlopig nog niet aan de orde. Voor de reizigers zullen de perikelen wel alvast volgende week nog toenemen: de grote vakbonden ACOD, ACV en VSOA staken bij het spoor op 29 november, de kleinere treinbestuurdersvakbond ASTB volgt op 30 november en 1 december met een 48-urenstaking.