Staatssecretaris voor Asiel- en Migratie De Moor: "We leveren grote inspanningen, maar het is onvoldoende om iedereen opvang te geven"
De asielinstroom blijft ongezien hoog en de opvangplaatsen zijn beperkt. "We leveren grote inspanningen om opvangplaatsen te voorzien, maar Fedasil kan dit niet alleen aan", waarschuwt staatssecretaris Nicole de Moor (CD&V) in "Terzake". Tegelijkertijd vonden 800 asielzoekers onderdak in een kraakpand in de Paleizenstraat in Schaarbeek, maar zij moeten op bevel van de rechter over enkele weken plaats ruimen en het pand verlaten.
In een voormalig overheidsgebouw in de Brusselse Paleizenstraat in Schaarbeek hokken meer dan 800 asielzoekers in erbarmelijke omstandigheden samen. "Terzake" kon een kijkje nemen achter de schermen en sprak er met enkele medewerkers over de levensomstandigheden van de asielzoekers.
Het pand, origineel bedoeld om Oekraïense vluchtelingen te huisvesten, is eigenlijk niet geschikt om grote aantallen asielzoekers op te vangen. "Er is geen toilet, we leven hier zoals de dieren terwijl we mensen zijn", verklaart een bewoner van het pand in de Paleizenstraat. Velen hebben geen matras en slapen op de ijskoude vloer. De gemeente Schaarbeek sprak eerder ook al over difterie, schurft en een vermoeden van tuberculose dat de ronde doet.
Er is geen toilet, we leven hier zoals de dieren terwijl we mensen zijn
BEKIJK - "Er is geen toilet, we leven hier zoals de dieren terwijl we mensen zijn", de reportage in "Terzake" over het pand in de Paleizenstraat in Schaarbeek:
Bed, bad en brood
De mensen die toestromen in het pand worden opgedeeld per bevolkingsgroep. "Hier slapen Eritreeërs en even verder slapen Burundezen", toont Jean De Dieu, de verantwoordelijke voor de groep Burundezen in het pand. Zo heeft elke bevolkingsgroep een eigen verantwoordelijke. Zij moeten ervoor zorgen dat er een beurtrol is om de veiligheid te garanderen en schoon te maken. Het valt dan ook meteen op hoe proper het is in het pand in de Paleizenstraat.
Tegelijkertijd waakt De Dieu er ook op dat iedereen die aankomt in het pand in het bezit is van bijlage 26, het document dat aantoont dat iemand een asielprocedure heeft lopen en recht heeft op opvang. Elke Europese lidstaat is bij wet verplicht om iedereen die een asielprocedure indient van bed, bad en brood te voorzien. Zij worden in hun rechten geschonden.
Er is geen voedsel, geen juridische hulp, geen medische hulp, geen sociale bijstand. Het is hier eigenlijk hetzelfde als op straat, maar dan met een dak boven je hoofd
Dat klaagt ook advocate Marie Doutrepont (Progress Lawyers Network) aan. "Er is geen voedsel, geen juridische hulp, geen medische hulp, geen sociale bijstand. Het is hier eigenlijk hetzelfde als op straat, maar dan met een dak boven je hoofd."
Volgens Doutrepont heeft de Belgische overheid geen enkel respect voor de mensen in het pand. "We hebben een overheid die de rechtsstaat niet respecteert. De staatssecretaris zegt, "Ik heb daar geen zin in. Ik heb niet de politieke wil om de beslissing te respecteren." En dat doet ze nu nog steeds", aldus Doutrepont. "Dit is absoluut onwaar en niet correct", bijt staatssecretaris voor Asiel- en Migratie Nicole de Moor van zich af.
Fedasil heeft deze maand al meer dan duizend plaatsen vrijgemaakt, volgende maand komen daar nog eens vijfhonderd plaatsen bij
Terug op straat
De eigenaar van het pand ondernam juridische stappen om de asielzoekers uit het pand te zetten, de rechter oordeelde wat later in zijn voordeel. Over drie weken is het zover, dan moeten de asielzoekers het pand verlaten. Maar waar moeten al die mensen dan heen?
Staatssecretaris voor Asiel- en Migratie De Moor (CD&V) benadrukt in "Terzake" dat de mensen in Schaarbeek in hun recht zijn en is het absoluut niet eens met de uitspraken van Doutrepont. "Die mensen hebben absoluut recht op bescherming. We leveren grote inspanningen om de mensen opvang te geven. Zo heeft Fedasil voor deze maand al meer dan duizend plaatsen vrijgemaakt, volgende maand komen daar nog eens vijfhonderd plaatsen bij", antwoordt De Moor op de kritiek.
"We stellen al langer vast dat dit onvoldoende is en dat Fedasil dit niet alleen aankan. Wat Fedasil elke dag opnieuw doet, is de meest kwetsbaren eerst opvangen. En daar zijn we wel degelijk in geslaagd." De bewoners van het gebouw in de Paleizenstraat dreigen terug op straat te moeten overleven wegens te weinig opvangplaatsen.
Spoedoverleg tussen de Europese lidstaten
De Moor wijst daarnaast op de unieke situatie in België en een handvol andere landen. Volgens haar loopt het Europese asielbeleid mank en moeten sommige lidstaten, waaronder België, Nederland, Oostenrijk en Duitsland, heel wat meer asielzoekers en vluchtelingen opnemen dan andere landen. Voor De Moor moet de oplossing dan ook vooral op het Europese niveau gezocht worden. "We gaan van crisis naar crisis, dat is niet langer houdbaar. Alle lidstaten willen structurele hervormingen, maar om tot akkoorden te komen moet je met elkaar praten."
Vrijdagmiddag vond een spoedberaad plaats tussen de Europese lidstaten om enkele plooien glad te strijken en verdere stappen te ondernemen om de opvangcrisis in enkele Europese lidstaten het hoofd te bieden. Zo moet er op korte termijn een actieplan komen waarbij op drie pijlers wordt ingezet: meer samenwerking tussen de lidstaten, gecoördineerde reddingsoperaties en een vrijwillig en werkend solidariteitsmechanisme.
In afwachting van een overkoepelende Europese aanpak van de vluchtelingenproblematiek experimenteren sommige lidstaten met soms opvallende ideeën. Zo wil CDA, de Nederlandse zusterpartij van CD&V, meer intensieve nationale grenscontroles houden en de grens eventueel afbakenen met prikkeldraad. "Ik heb geen enkel probleem met een muur aan de Europese buitengrenzen, zolang er ook een deur is zodat mensen kunnen binnenkomen", verklaart De Moor. "Fysieke barrières kunnen, een sterk Europa is een Europa die controle houdt."
Over tien dagen zitten de lidstaten opnieuw samen om naar oplossingen te zoeken. "Ik ben blij dat we elkaar over tien dagen opnieuw zien. Het Europese migratiepact ligt op tafel en er worden stappen vooruitgezet. Maar het tempo moet hoger liggen, we moeten deze legislatuur nog een akkoord vinden over dat Europese migratiepact."
BEKIJK - "We leveren grote inspanningen om de mensen opvang te geven", zegt staatssecretaris Nicole de Moor (CD&V) in "Terzake":
