Direct naar artikelinhoud
Hans Vandeweghe.
ColumnHans Vandeweghe

Op onze planeet wonen verschillende culturen en beschavingen. Sommige Europeanen zijn dat vergeten op deze World Cup

Hans Vandeweghe is sportjournalist bij De Morgen.

Groot spel deze week in enkele Engelse media. Klagende fans kregen een toeter aangereikt om hun ongenoegen over het strenge supportersbeleid van de Qatarezen te uiten. De klacht kwam van Engelsen die de toegang tot het stadion was geweigerd omdat ze als ridder waren aangekleed.

Niet zomaar een ridder, maar een ridder in wit, zwart en met een rood kruis op de borst. Sommigen hadden ook een maliënkolder. Die laatste was dan wel in macramé en niet in staal, maar dat kon de suppoosten aan het Khalifa-stadion niet schelen. Tenzij ontdaan van hun carnavalskostuum kwamen de ridders er niet in, simpelweg omdat ze veel weg hadden van middeleeuwse kruisvaarders.

Op Twitter verschenen meteen historisch correcte traktaten over hoe de christenen en de moslims een verschillende perceptie hadden en nog steeds hebben van die onzalige periode van de kruistochten. Daarvan zijn er tussen 1096 en 1272 een stuk of negen geweest. Die duurden altijd een paar jaar en waren geen pretje, niet voor de ridders en al helemaal niet voor de lokale bevolking in wat nu het Midden-Oosten heet.

Sommige Europeanen zijn vergeten dat tot en met 18 december om de World Cup wordt gespeeld. World, zoals in wereld, de hele planeet. Op die planeet – ook dat zijn ze uit het oog verloren – wonen verschillende culturen en verschillende beschavingen. Overigens nooit gedacht dat het woord ‘beschaving’ in een voetbalcolumn zou passen, maar hier dus wel.

Beschavingen durven nogal eens te botsen en dan geeft dat vonken, vooral als de ene beschaving een kruistocht onderneemt om de andere beschaving haar wil en mores op te dringen. Dat stond in een reactie op de heisa rond de OneLove-kapiteinsband. Ze kwam van een Europeaan die in het Midden-Oosten woont.

Ik kon zijn redenering niet helemaal volgen, maar ik was wel mee met wat hij bedoelde: dat 80 procent van de wereld er andere waarden en normen op nahoudt dan West-Europa. Hij besloot dat als die waarden en normen zo belangrijk zijn dat ze het voetbalgebeuren moeten overheersen, die keurig-correcte landen dan maar een West-Europees voetbalkampioenschap moesten houden. West-Europees jawel, want zo voegde hij eraan toe, zelfs voor een Europees kampioenschap vaart niet elk land op hetzelfde moreel kompas.

FIFA-voorzitter Gianni Infantino discussieert met bondsvoorzitter Paul Van den Bulck en buitenlandminister Hadja Lahbib, die de regenboogarmband draagt, in Qatar.Beeld Photo News

Onze minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) droeg de OneLove-armband toen ze woensdagavond de Rode Duivels een sportieve hold-up zag plegen op Canada en dus op de wereld. Ze ging hem ostentatief tonen aan FIFA-baas Gianni Infantino. Dat werd moedig genoemd. Mij leek het eerder belachelijk, een beetje zoals achteraf beschouwd ook die regenboogkapiteinsband een beetje belachelijk was. Die Iraniërs die niet wilden zingen, die waren moedig.

Commentatoren zonder al te veel kennis van de internationale sportwereld wezen ons erop dat de voetbalwereld in OneLove-gate te snel heeft gecapituleerd voor de almacht van de FIFA. Het kan nooit kwaad als de buitenwereld de incestueuze sportwereld de ogen opent – het dopinggebruik is erdoor teruggedrongen –maar deze week werden we toch vooral met demagogie om de oren geslagen.

Eden Hazard en andere kapiteins hadden die gele kaart moeten nemen, dat was moedig geweest. Of nog: ze hadden moeten weigeren om te spelen, dat was nog eens een statement als ze het echt meenden met die OneLove. Dat laatste is precies het probleem: die OneLove is de spelers opgedrongen door de weldenkende westerse buitenwereld en is een beetje doorgeschoten.

Voetballers komen nauwelijks in aanraking met homoseksualiteit. Ja, er zijn ongetwijfeld homoseksuele voetballers, maar aan de top zijn ze bij de mannen zwaar ondervertegenwoordigd, net zoals lesbiennes bij de vrouwen oververtegenwoordigd zijn. Wie voorbeelden kent van topvoetballers die na hun carrière uit de kast zijn gekomen, altijd welkom.

De vergelijking met het spelersactivisme in Black Lives Matter snijdt daarom geen hout. Zoals homo’s ondervertegenwoordigd zijn in het topvoetbal zijn zwarte voetballers er oververtegenwoordigd. De BLM-acties gingen hun recht naar het hart want geen zwarte voetballer die niet voor aap is uitgescholden, jammer genoeg. De witte voetballers deden mee, uit solidariteit omdat ze die pijn van het zwart-zijn van nabij hadden gezien.

De ploeg die het meest duidelijke statement maakte in de OneLove-soap was Duitsland. Ze hielden hun hand voor de mond, zoals in monddood gemaakt. Dat was bij de volksliederen. In de honderd voetbalminuten die daarop volgden bleven ze monddood: ze scoorden niet, kregen er twee om de oren en verloren. Infantino had ook zijn hand voor de mond, om in zijn vuistje te lachen.