‘Dit speelt zich ver boven onze hoofden af, ook boven dat van Bart De Wever’: bijna wekelijks wordt deze familie door drugskartels bestookt

Deken Emilius De Winter leefde van 1882 tot 1948 en wordt door oudere mensen in Berchem herinnerd als priester en schooldirecteur. In de naar hem genoemde straat in de residentiële Antwerpse stadsrand wonen vooral mensen met geboortedatums die niet zo ver verwijderd liggen van zijn overlijden. Mensen met kleine schuwe hondjes en grote rollators.

“Hij staat er sinds twee weken”, vertellen de overbuurvrouw en haar net op bezoek zijnde dochter, kijkend naar het gigantische ding. “Je zou denken dat een bewakingscamera het vooral moet hebben van discretie. In onze straat gelden andere regels.”

De mensen in de Deken De Winterstraat gaan verbazingwekkend mild met de situatie om. Ze nemen de politie of het stadsbestuur niks kwalijk. “Het gaat om heel veel geld en het speelt zich ver boven onze hoofden af, en ook boven dat van Bart De Wever”, zegt de overbuurvrouw. “Dit wordt aangestuurd vanuit Dubai, dat weet iedereen. Natuurlijk is het niet fijn, twee serieuze explosies in goed twee weken tijd, maar we hebben regelmatig contact met de politie. We hebben nummers die we te allen tijde kunnen bellen. We kregen instructies over wat te doen als we een onbekende wagen met Nederlandse nummerplaat opmerken. We bellen de info altijd meteen door. Meestal zijn dat dan enkel de verkenners. Het zijn altijd heel jonge kereltjes. Dat je denkt van: moet jij niet op school zitten?”

“De camera, hoe imposant ook, schrikt hen niet af”, zegt haar dochter. “Niets schrikt hen af, dat is wel duidelijk.”

‘Een groot lot’

In de Deken De Winterstraat ontplofte op 21 september 2019 een van de allereerste granaten in wat later de Antwerpse drugsoorlog bleek te zijn. Politieonderzoek wees al snel uit dat de daders het gemunt moesten hebben op de nu 53-jarige A. E.H.

Een van zijn zonen, N. (nu 29), werd in 2015 veroordeeld tot 18 maanden cel voor inbreuken op de drugswetgeving. In november van datzelfde jaar kwam N. opnieuw in beeld tijdens een groot cocaïnedossier van de Antwerpse onderzoeksrechter Isa Van Hoeylandt. Het kostte hem begin 2017 een correctionele veroordeling tot 30 maanden cel. Het hof van beroep sprak N. later vrij vanwege een te oppervlakkig gevoerd onderzoek.

Bij de bewoners van de Deken De Winterstraat waren er eerder al zekere vermoedens. “Op een dag reed de vader rond met een gigantische gepimpte Mercedes”, zegt een buurman. “Zijn twee nog inwonende zonen hadden opeens van die dure brommers.”

Granaat 1 leek te wijzen op een conflict over een partij cocaïne die in opdracht van een drugsbende moest worden uitgehaald in de buik van een Zuid-Amerikaans vrachtschip. Liever dan de drugs ter bestemming te brengen, zou een lid van de familie E.H. zijn bazen hebben doen geloven dat de lading door de politie in beslag was genomen om ze vervolgens voor eigen rekening te gaan doorverkopen. Mondiaal wordt elke kilo cocaïne verhandeld in meervoudig gecodeerde verpakkingen, waardoor de leiders van de kartels die altijd kunnen tracen.

“Drugskartels kunnen ermee leven dat een bepaald percentage van de internationale trafiek door overheden in beslag wordt genomen”, legt professor en criminoloog Jelle Janssens (UGent) uit. “Meer nog: die verliezen worden vooraf ingecalculeerd. Wat de kartels absoluut niet kunnen of zullen tolereren is interne diefstal. Anders dan u en ik kunnen drugskartels in geval van diefstal geen aangifte doen bij de politie of hun gelijk trachten te halen voor een rechtbank.”

Pannenkoekenhuis

Onderduiken had in het geval van A. E.H. na granaat 1 een verstandige keuze kunnen zijn. Onzichtbaar proberen te worden. Niet in de kijker lopen. Hij had een ander, iets minder voor de hand liggend plan.

Op 5 december 2019, pas enkele maanden na granaat 1, ondertekende hij in het kantoor van een notaris in Borgerhout de oprichtingsakte van de besloten vennootschap Pancakes Antwerp. Met een aanvangvermogen van 4.000 euro en als maatschappelijk doel: “Uitbating van een pannenkoekenzaak.”

Op 14 juni 2020, net na de eerste lockdown, opende op het Antwerpse Zuid in de hippe Volkstraat pannenkoekenhuis Stacks. Een prachtig en duurbetaald design, een heel verzorgde website, een toplocatie. En een menukaart met unieke culinaire creaties als Theze Nutz of The Grinch. De honderd aandelen van de vennootschap staan op naam van vader A., maar de zaak werd duidelijk gerund door twee zonen van hem, onder wie N.

Stacks was amper zeventien dagen open, of daar explodeerde op een zomerse maandagavond de eerste granaat. De voordeur was beschadigd, en ook twee voor de zaak geparkeerde wagens deelden in de ravage. De daders lieten op een muur een boodschap achter: “200". Dat geeft grond aan vermoedens in het milieu dat de familie E.H. mogelijk 200 kilo cocaïne achterover heeft gedrukt. Dat klinkt enorm, maar recente rechtszaken laten zien dat de tijd van jochies met twee sportzakken die van op de kade het vrachtschip binnenslopen en de drugs per 20 of 30 kilo gaan ‘uithalen’ stilaan ver achter ons ligt. Cocaïne wordt nu bijna in regel na gefraudeer met digitale codes die containers koppelen aan trekkers de haven uitgehaald. Geen tientallen kilo’s meer per beurt, zoals vroeger. Honderden.

Drugskartels rekenen in straatwaarde. Als het getal op de muur van het pannenkoekenhuis verwijst naar kilo’s, dat komt het hierop neer dat iemand van mening is dat de familie E.H. zijn organisatie niks minder dan 10 miljoen euro verschuldigd is. Alles lijkt erop te wijzen dat die schuld tot vandaag als openstaand wordt beschouwd.

Raad van State

Niet zo lang na de eerste granaat in het pannenkoekenhuis ontplofte er een zware vuurwerkbom in de Deken De Winterstraat in Berchem. Het explosief veroorzaakte schade aan de voordeur van een woning, een oprit en enkele auto’s in de straat. Een - toen al - aan een verlichtingspaal vastgeschroefde en op de woning van de familie E.H. gerichte bewakingscamera werd losgerukt.

“Je schiet daar wel van wakker”, zegt de overbuurvrouw. “Ze doen het meestal rond één uur ’s nachts. Er was toen een dame haar hondje aan het uitlaten. Zij heeft de daders gezien. Ze droegen mutsen over hun gezicht, dus erg veel kan je op zo’n bewakingsbeeld volgens ons niet zien. Sinds dat tweede geval noemen ze dat hier de Bommenstraat.”

Op basis van een politieverslag liet Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) op 13 juli 2020 pannenkoekenzaak Stacks sluiten. Zijn besluit werd al na negen dagen vernietigd door de Raad van State, die de familie E.H. volgde in haar argumentatie dat de maatregel in strijd was met het recht op vrije handel. Het arrest zei verder: “Nog aangenomen dat het incident van 30 juni daadwerkelijk gericht zou zijn tegen de familie E.H., dat het verband heeft met het eerdere incident aan de privéwoning van deze familie en dat deze incidenten verband houden met het drugsverleden van één van de drie zonen (...), dan nog dient de maatregel evenredig te zijn.”

Acht aanslagen

Deze zomer ontplofte er opnieuw een explosief voor de Stacks. Kort daarna onderschepte de Antwerpse politie tot tweemaal toe een Nederlandse wagen met gewapende jongelui, op weg naar de Deken De Winterstraat. Daar ontplofte begin november nogmaals een vuurwerkbom, met schade aan de voordeur van Abdoladim E.H. en gebroken ruiten aan de overkant van de straat. Vorige week donderdag volgden bij nacht de tegen de familie E.H. gerichte explosies 6 en 7. Eerst - nogmaals - in de Deken De Winterstraat en een uur later in de Van Lissumstraat in Deurne, waar vader en moeder E.H. intussen zijn gaan wonen. Vrijdag in de vroege uurtjes werd in de Bijenhofstraat in Deurne een voordeur onder vuur genomen, vlak bij schoonfamilie van de E.H.’s.

De familie E.H. heeft in de Deken De Winterstraat zelf ook bewakingscamera’s opgehangen. En een eigen knokploeg ingehuurd. Die wist enkele weken geleden een zoveelste rivaliserende intimidatieploeg te overmeesteren en te folteren - alsof dat dan kan bijdragen tot een duurzame oplossing.

“Natuurlijk wonen die mensen hier niet meer”, zegt de overbuurvrouw. “Wel straf dat de daders die donderdagnacht binnen het uur het nieuwe adres in Deurne wisten te vinden. Ons, buurtbewoners, was uitdrukkelijk gevraagd om het vooral aan niemand mee te delen.”

In de Van Lissumstraat hangt nu ook een bewakingscamera en in de Deken De Winterstraat verscheen na de aanslag van begin november een tweede, nog groter exemplaar. Het ding staat op een metalen witte sokkel die een halve parkeerplaats inneemt. Het is een intelligente ANPR-camera die een verdachte nummerplaat meteen oppikt en in digitale dialoog gaat met gelijkaardige camera’s, elders in de stad of daarbuiten.

“Hier zeggen wij niks over”, reageert Politiezone Antwerpen. “We gaan niemand wijzer maken die vooral niet wijzer moet worden gemaakt.”

Het systeem lijkt wel te renderen. Voor de dubbele aanslag van vorige week konden vrij snel twee Nederlanders, 24 en 15 jaar oud, worden gearresteerd.

Pannenkoekenhuis Stacks is intussen voorgoed gesloten. “De vennootschap is bestuurlijk gesloten”, zegt Kristof Aerts van het Antwerpse parket. “Uit ons onderzoek kwam een dossier rond bedrog met coronahinderpremies naar boven en daarvoor hebben we gedagvaard op 21 december 2022.”

Een gebrek aan locaties waarvan met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid kan worden gezegd dat ze opnieuw zullen worden beschoten of gebombardeerd is er intussen vooral niet. Enkele weken geleden plaatste de politie een al net zo imposante ANPR-camera tegenover het huis van de familie E.J. in de Klaproosstraat in Wilrijk.

Een van de leden van de familie E.J., havenarbeider, staat bekend als logistiek hulpje van drugsbendes en ook hij wordt kennelijk verdacht van een ripdeal. In de nacht van woensdag op donderdag, enkele uren na België-Canada, ging een jongen met een bivakmuts onder de ANPR-camera staan en vuurde een lading kogels af op de woonkamer van de familie E.J. Het glas heeft het vreemd genoeg gehouden.

Er is nog geen woord van het jaar 2022. Granaatcamera kan misschien nog mee op de lijst.