Consumptiecheque tot 750 euro is belangrijk succesje voor Vivaldi: ‘Het is een compromis à la belge’

“Het loonoverleg is dé test of deze regering nog akkoorden kan sluiten.” Vooruit-voorzitter Conner Rousseau wees maandag in Het Laatste Nieuws nog eens op het belang van het loonoverleg voor de regering-De Croo. Na een paar woelige weken, waarbij staatssecretaris Eva De Bleeker (Open Vld) ontslag moest nemen en de liberalen elkaar in de haren vlogen, snakken de meerderheidspartijen naar een doorstart. Het loonakkoord leek de ideale opstap.

Dat akkoord is nu rond. Zo besliste de regering dat er de komende twee jaar geen marge is voor loonsopslag, aangezien de automatische indexering de loonkloof tegenover onze buurlanden al fors heeft vergroot. In ruil voorziet ze wel een eenmalig extraatje in de vorm van een consumptiecheque, zoals tijdens de coronacrisis. Het bedrag van de cheque kan oplopen tot 500 euro in bedrijven die hoge winsten maken en 750 euro in bedrijven die uitzonderlijk hoge winsten maken.

Waar die grenzen precies liggen, is volgens minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS) nog niet bepaald. “De sociale partners zullen dat verder moeten onderhandelen.” Een handigheidje waarmee de regering de onenigheid in haar eigen rangen omzeilt. Niet iedereen was immers gewonnen voor het voorstel van de socialisten om de premie tot 750 euro te laten oplopen. “Het is een compromis à la belge”, valt er te horen bij een regeringsbron.

Belangrijk voor de liberalen is dat er een ontsnappingsclausule wordt voorzien voor bedrijven die geen financiële ruimte hebben om consumptiecheques uit te delen.

Belangrijke horde

Ook over de verdeling van de welvaartsenveloppe, een budget van bijna een miljard euro om de sociale uitkeringen op te trekken, bereikte de regering een akkoord. Zo gaan de werkloosheidsuitkeringen met 1,3 procent omhoog, wat minder is dan het maximum van 3,5 procent. Met het geld dat daardoor vrijkomt worden de minimumlonen verhoogd. Ook gepensioneerden zien hun uitkering met 2 procent toenemen.

Zo krijgt elke partij weer wat wils. Voor PS moest het geld namelijk vooral naar de werkloosheidsuitkeringen gaan omdat die onder de armoedegrens liggen, terwijl de liberalen wilden vermijden dat het financiële verschil tussen werken en niet werken te klein zou worden.

Politiek gezien is het loonakkoord een opsteker voor de regering-De Croo. Veel waarnemers zagen het als een belangrijke test, die ze nu toch vrij makkelijk lijkt te doorstaan. Enkele maanden geleden werd zelfs nog gevreesd dat het loonoverleg het einde kon betekenen van de regering. In de plaats daarvan hebben premier De Croo en zijn ministers nu een belangrijke horde genomen.

Laatste kans

Het feit is wel dat er nog een heleboel hordes aankomen. Zo hangen er nog een aantal grote hervormingsdossiers in de lucht: de pensioenen, de arbeidsmarkt, de fiscaliteit. Als de topministers het beeld van een hervormingsloze regering willen bijstellen, zullen ze dus ook op die domeinen een doorbraak moeten forceren.

Tot nu toe ontbreekt het deze regering aan moed om écht door te pakken, vindt N-VA-voorzitter Bart De Wever. “België heeft het grootste begrotingstekort van de EU. Maar toch zal de regering langdurige werkloosheidsuitkeringen nogmaals verhogen, nadat die deze legislatuur al met recordaantallen zijn gestegen”, merkt hij op in een tweet. Ook de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka reageert scherp.

Voor Vivaldi zijn de komende weken de laatste kans om te hervormen. Daarna komen de verkiezingen van 2024 al in zicht, waardoor niemand nog bereid zal zijn om toegevingen te doen. De afgelopen dagen probeerden een aantal partijvoorzitters daarom de brokken te lijmen. Zo zaten de socialistische kopmannen Conner Rousseau (Vooruit) en Paul magnette (PS) samen, net zoals Egbert Lachaert (Open Vld) en Georges-Louis Bouchez (MR).