plusartikels
‘Vaak rijdt trein op stakingsdagen stipter’
© BELGA
Door een staking van het gemeenschappelijk vakbondsfront rijdt dinsdag slechts een kwart van de treinen op het Belgische spoor. Op de IC-verbinding tussen de steden rijden twee op de vijf treinen. De extra spitstreinen zijn zo goed als allemaal uit de tabellen geschrapt. Woensdag en donderdag zal ongeveer de helft van de treinen rijden.
Reizigers kunnen via de app of website van de NMBS nakijken of ze op hun trein mogen rekenen. Dat was ooit anders. ‘Tot vijf jaar geleden betekende een treinstaking: op goed geluk naar het station trekken en pas daar ontdekken of jouw trein reed of niet’, zegt Stefan Stynen van reizigersvereniging TreinTramBus. ‘Of je had geluk, of je zag de ene na de andere trein uitvallen en had geen andere keuze dan teleurgesteld afdruipen.’
De invoering van de ‘gegarandeerde dienstverlening’ bracht daar in 2017 verandering in. Al is die omschrijving volgens Stynen misleidend. In grote delen van de provincies Namen, Luxemburg en Waals-Brabant rijden dinsdag helemaal geen treinen, en is dus geen sprake van een gegarandeerde dienst. De NMBS kan dan ook geen werknemers opvorderen om te werken. Al wie wil staken, kan dat. Enig verschil met de periode vóór 2017 is dat personeelsleden dat nu vooraf moeten laten weten, waarna de NMBS een alternatieve dienstregeling maakt op basis van de beschikbare mensen. ‘Een “gereguleerde staking” is dus een correctere term’, zegt Stynen.
Sancties
Eerdere stakingen leren volgens de reizigersvereniging dat de alternatieve dienstverlening die de NMBS opstelt ook effectief wordt uitgevoerd. ‘Hier en daar kan nog een extra trein uitvallen, maar dat is eerder uitzonderlijk’, zegt Stynen. Hij spreekt van ‘een grote vooruitgang voor de reiziger’. ‘Die weet tenminste waar hij aan toe is.’
Meer zelfs: ‘De ervaring leert dat treinen op stakingsdagen vaak stipter rijden, net omdat er minder verkeer is op de sporen en minder incidenten. Omdat veel mensen thuisblijven, zitten de treinen ook minder vol.’
De vakbonden hebben het opvorderen van treinpersoneel altijd met veel vuur bestreden en vinden ook de huidige ‘tussenweg’ een aanslag op het stakingsrecht. ‘Vroeger beslisten veel mensen last minute om te staken’, zegt ACOD-voorzitter Gunther Blauwens. ‘Dat kan niet meer. Iedereen moet vooraf zijn plan kenbaar maken aan zijn chef, daarop terugkomen leidt tot sancties.’
