‘Ze toonde me foto’s van haar familie. Ik dacht: merde’: 7 essentiële verhalen over de aanslagen van 22 maart
Met bijna twee maanden vertraging wordt vandaag de jury samengesteld voor het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 in Brussel. Hoe speelde die noodlottige dag zich af in de hoofden van de terroristen? En welke littekens hebben we eraan overgehouden?
Wat staat er te gebeuren?
In het Justitia-gebouw in Haren vindt vandaag de samenstelling van de jury plaats voor het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 in Brussel en Zaventem.
Maandag moet uiteindelijk het proces dan echt van start gaan, met de identificatie van de partijen en een toelichting van de voorzitter. Dinsdag is het de bedoeling om te starten met de voorlezing van de akte van beschuldiging, 469 pagina’s lang.
In totaal staan er voor het hof van assisen tien beschuldigden terecht: Oussama Atar, Mohamed Abrini, Salah Abdeslam, Ali El Haddad Asufi, Bilal El Makhoukhi, Hervé Bayingana Muhirwa, Smail Farisi, Ibrahim Farisi, Osama Krayem en Sofien Ayari.
Blijf op de hoogte via de app van De Morgen.
1. Hoe alles plots kantelde in de cruciale dagen voor 22 maart: ‘Er hoorde niks te gebeuren in België’
Op vrijdag 18 maart 2016 , zo beamen Abrini en Krayem, was er nog niets beslist over een aanslag. Dat blijkt ook uit een kasticket van de Zeeman in Elsene. Ibrahim El Bakraoui rekent daar om 15.37 uur af, en dat is exact 23 minuten voor de arrestatie van Salah. Hij koopt 1 flacon Axe-douchegel, 2 XL-boxershorts, 2 T-shirts, 1 trui en 6 paar kousen.
Hoe en waarom werd er dan toch plots beslist om in Brussel toe te slaan? De Morgen reconstrueerde de totstandkoming, uitvoering en nasleep van de aanslagen van 22 maart 2016, aan de hand van de verhoren van de overlevende terroristen Mohamed Abrini en Osama Krayem en het onderzoeksdossier.
2. De Brusselse aanslagen volgens de overlevende terroristen: ‘Ik wist niet waar ik mezelf moest opblazen’
“Voor zover ik begreep, wilde hij (Khalid El Bakraoui, DDC) dat we aan weerszijden van de metro zouden staan, bijvoorbeeld hij in de eerste wagon en ik in de laatste”, aldus Osama Krayem, in een verhoor op 8 april, de dag van zijn arrestatie.
Krayem: “Hij zei me dat van zodra ik de eerste explosie hoorde, ik op de knop moest drukken. Toen we onze tickets kochten, heb ik hem gezegd dat ik het niet wou doen. Hij heeft zijn ticket gekocht en is de metro in gegaan. Toen ik wegliep, zei hij me dat hij het ging doen en dat het hem niks kon schelen of ik meekwam of niet.”
Op 22 maart 2016 bliezen drie terroristen zich op in Brussel en Zaventem. Twee beslisten het niet te doen. Op basis van hun verhoren kon De Morgen de fatale dag, met 35 doden en 700 gewonden, reconstrueren.
Lees de volledige reconstructie.
3. ‘Ik ging van café naar café, ik ging slapen in het park’: na de aanslagen doolden Krayem en Abrini wekenlang door Brussel
Na de aanslagen bleven de twee overlevende terroristen Mohamed Abrini en Osama Krayem nog meer dan twee weken op de dool in Brussel.
“Ik ging in een café naar Dortmund-Liverpool kijken”, verklaarde Krayem na zijn arrestatie. Mohamed Abrini trok in bij een 13 jaar oudere vrouw. “Ze toonde me foto’s van haar familie, ik zag haar zoon in een militair uniform. Ik dacht: merde.”
Lees de volledige reconstructie.
4. ‘Mijn moeder kwam terug en schudde het hoofd. Ik stortte in’: de slachtoffers van 22 maart
“Ik had van in het begin het gevoel dat er weinig ondersteuning kwam van België. Het kwam allemaal zo traag.” De Amerikaanse Cameron Cain (29) verloor haar echtgenoot en haar schoonzus bij de eerste bom in de luchthaven van Zaventem. Alexander en Sascha Pinczowski uit Lanaken stonden aan de balie van Delta Air Lines voor een vlucht naar New York.
Jaren na de aanslagen van 22 maart zijn de wonden van de slachtoffers nog niet geheeld, ook omdat aanslepende procedures de littekens telkens openhalen. “Het voelt onjuist dat ik zo moet vechten om te bewijzen dat ik een slachtoffer ben.”
Video wordt geladen...
5. ‘Ik zou liever 22 maart zelf herbeleven dan alles daarna’: Saara Vuojärvi overleefde de aanslag in metrostation Maalbeek
“Ik wilde snel nog een berichtje sturen naar de vader van mijn zoon met de vraag om naar al mijn contacten te sturen dat ik van hen hield. Ik wist dat mijn zoon veilig was, dus op dat moment was ik oké met wat er verder ging gebeuren. Het was het enige wat telde.”
De Finse Saara Vuojärvi (33) zat bij de aanslagen van 22 maart 2016 op het foute moment in de foute metro in Maalbeek. “Ik voel geen haat. Ik hoop nu wel dat het proces, als het eindelijk start, dat rottige gevoel uit mijn systeem helpt te halen.”
6. ‘Terroristen hebben mijn carrière om zeep geholpen’: ex-commissaris Christian De Coninck blikt terug op 40 jaar politiewerk
De bekende Brusselse politiecommissaris Christian De Coninck (62) stelt zich burgerlijke partij op het terreurproces. Na de aanslagen in de hoofdstad kampt hij met posttraumatische stress waardoor hij dit jaar vroegtijdig met pensioen ging.
“De arts antwoordde niet, maar concentreerde zich op de hartmassage. Wij stonden er allebei, zonder iets te zeggen. Toen stond de arts recht. ‘Je l’ai perdu’, zei hij. Vier woorden die ik steeds opnieuw hoor.”
7. De onderzoeksrechter die Abdeslam pakte: ‘Vaak hoor je dat mensen die radicaliseren minder kansen krijgen in de maatschappij. Dat is niet mijn ervaring’
Vijftien jaar lang heeft onderzoeksrechter Isabelle Panou (53) terroristen in ons land opgespoord. De bekendste jihadist die het in haar bureau mocht komen uitleggen, is Salah Abdeslam, die vier maanden na de aanslagen in Parijs werd gevat in Molenbeek. Ook de meeste andere verdachten die terechtstaan voor de aanslagen op Zaventem en in het metrostation Maalbeek, kent ze door en door.
“We hielden de woning urenlang in de gaten, en plots kwam er een pizzakoerier aangereden met vier grote pizzadozen. Vier pizza’s, voor Aberkan en zijn moeder? ‘Ik denk dat ze daar zitten’, zei een van mijn speurders.”
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
