Archiefbeeld
© Zoonar.com/Andy Dean Photography - portal.belgaimage.be

Kunnen (of moeten) grootouders het probleem in de kinderopvang oplossen? "Een zeer slecht idee" 

Nu het ene na het andere kinderdagverblijf de deuren lijkt te moeten sluiten, zijn heel wat ouders op zoek naar een nieuwe opvangplaats voor hun kinderen. Er wordt dan al snel aan de grootouders gedacht. Maar ook zij zijn vaak nog aan het werk en kunnen, of willen, niet de hele werkweek op de kleinkinderen passen. Moet er iets komen zoals "grootouderschapsverlof"? Of is het helemaal geen goed idee om het kinderdagverblijf te vervangen door opa en oma?

Marc is een fiere opa. Op vrije dagen of in het weekend past hij regelmatig op zijn kleindochter Leia. Een zaligheid, noemt hij het in de podcast "Het kwartier". Maar zoals veel grootouders zijn hij en zijn vrouw nog aan het werk. "Onze dochter en haar man hebben gelukkig een heel ruime vrienden- en familiekring waardoor de opvang kan worden verdeeld als het nodig is. Maar als zoiets structureel zou worden, dan is dat natuurlijk niet gezond."

Ook baby Aimé kan terecht bij oma en opa. "Elke dinsdag en donderdag passen wij op hem. Van zodra we wisten dat er een kindje op komst was, hebben we dat zelf gevraagd", klinkt het. "De andere dagen gaat Aimé naar een onthaalmoeder, maar we wilden onze kleinzoon graag veel bij ons hebben." En ze beseffen dat niet iedereen hetzelfde geluk heeft. 

Kunnen grootouders de kinderopvang vervangen?

Er is al langer een groot tekort aan kinderopvangplaatsen en kinderbegeleiders. Het probleem is alleen maar groter geworden, nu verschillende kinderdagverblijven de deuren moeten sluiten. En dus moeten veel ouders op zoek naar een oplossing. De grootouders zijn dan vaak de eerste hulp bij noodgevallen. Kunnen of moeten zij het kinderopvangprobleem oplossen?

"Dat zou een zeer slecht idee zijn", zegt gezinswetenschapper Jochen Devlieghere (UGent). "Grootouders zijn vooral het type mensen waar een beroep op wordt gedaan in noodgevallen of als onderdeel van het opvangschema. Maar we mogen ze absoluut niet zien als vervanging voor de kinderopvang of als een structurele oplossing voor de kinderopvangcrisis."

"De kinderopvang heeft verschillende maatschappelijke taken die je niet volledig bij grootouders kunt leggen", zegt Devlieghere. "Er is een pedagogische functie: kinderen ontwikkelen zich enorm in de kinderopvang. Maar ook een economische en sociale functie. Kinderopvang helpt mensen om niet in armoede te verzeilen. En wat doe je met ouders die geen grootouders hebben? Of met grootouders waar het eigenlijk niet zo fijn is om te worden opgevangen?"

In Zweden gaan kinderen vaak pas vanaf de leeftijd van 1 jaar naar de kinderopvang

Jochen Devlieghere, onderzoeker gezinspedagogiek en kinderopvang (UGent)

Volgens Devlieghere is het een beter idee om het ouderschapsverlof uit te breiden: "In Zweden en andere Scandinavische landen gaan kinderen vaak maar vanaf de leeftijd van 1 jaar naar de kinderopvang, omdat er een zeer uitgebreid stelsel van ouderschapsverlof is. Zowel voor de mama's als de papa's."

"Ook de job van kinderbegeleiders moet aantrekkelijker worden. Het aantal kinderen per begeleider moet naar beneden en er moeten meer doorgroeimogelijkheden komen voor kinderbegeleiders. En dus moet de opleiding van kinderbegeleiders naar omhoog. Dat alles in combinatie met ouderschapsverlof", zegt Devlieghere.

Beluister de volledige podcast "Het kwartier": Winst of verlies bij de Rode Duivels: wat doet dat met ons gemoed en zelfbeeld?

Meest gelezen