De uitfasering van de uitstootrechten past in een bredere hervorming van het emissiehandelssysteem (ETS) voor de luchtvaartsector, als onderdeel van de Europese ‘Fit for 55’-strategie. Die moet Europa toestaan om zijn broeikasgassen tegen 2030 met minstens 55 procent te verminderen.

Er is nu overeengekomen om de gratis uitstootrechten voor de luchtvaartsector vanaf begin 2026 helemaal af te schaffen, een jaar vroeger dan de Europese Commissie vorig jaar had voorgesteld. Om dat te realiseren, wordt de uitfasering in 2024 en 2025 versneld.

Commerciële maatschappijen die hun gebruik van duurzame brandstoffen opschroeven, zullen in de periode 2024-2030 wel nog kunnen terugvallen op een reserve van 20 miljoen emissierechten. “Hiermee maken we duidelijk dat we ons aan de zijde van de sector scharen bij zijn groene transitie”, zegt het Kroatische Europarlementslid Suncana Glavak (EVP), dat het dossier door het parlement moet loodsen.

Maar volgens haar Nederlandse collega Bas Eickhout (GroenLinks) was de uitbreiding van het emissiehandelssysteem naar internationale vluchten die vanuit Europa vertrekken het hete hangijzer tijdens de onderhandelingen. Het Europees Parlement drong daarop aan, maar de lidstaten wilden niet verder gaan dan het integreren van het internationale akkoord over een systeem van koolstofcompensatie en -reductie (CORSIA) in de ETS-richtlijn. Dat akkoord werd eerder in de schoot van de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie (ICAO) gesloten, maar intussen is al gebleken dat het niet zal werken, zegt Eickhout.

“We hebben nu afgesproken dat de Europese Commissie (CORSIA) in 2026 moet beoordelen, bijvoorbeeld door te kijken of er wel voldoende landen meedoen”, zegt Eickhout. “Als inderdaad blijkt dat het onvoldoende werkt, dan gaat het emissiehandelssysteem ook gelden voor vluchten vanuit Europa, en andersom. Een klassiek compromis.”