Het kernkabinet van de federale regering overlegde woensdagavond tot na middernacht over de bevoorradingszekerheid in ons land. De aanleiding is een rapport van hoogspanningsnetbeheerder Elia en gasnetbeheerder Fluxys, waaruit blijkt dat er zich in het allerslechtste scenario op de piekmomenten mogelijk een tekort voordoet van 900 tot 1.600 MW. Ter vergelijking: een grote kernreactor is goed voor ongeveer 1.000 MW energie. Minister van Energie Tinne Van der Straeten kreeg de opdracht om mogelijke oplossingen - nucleair en niet-nucleair - te onderzoeken, een nieuwe evaluatie volgt begin volgend jaar.

Dat noopte verschillende parlementsleden - ook van de meerderheid - tijdens het vragenuurtje in de Kamer tot felle kritiek op het regeringsbeleid rond energie. Vooral Van der Straeten, die nog voor de kern van woensdag het voorstel lanceerde om het brandstofverbruik van de reactoren van Doel 4 en Tihange 3 zo te reguleren dat ze nog een winter langer meekunnen alvorens ze moeten sluiten voor een moderniseringsbeurt, moest het ontgelden.

“Die fuel extension lijkt wel op een bierkaartje neergekrabbeld om toch iets te kunnen zeggen”, vond cdH-Kamerlid Catherine Fonck bijvoorbeeld. “U hebt al meermaals gezegd dat kerncentrales geen koekjesfabrieken zijn, maar u wilt er nu wel koekjes in bakken”, wierp onafhankelijk Kamerlid Jean-Marie Dedecker Van der Straeten voor de voeten. N-VA-Kamerlid Bert Wollants verweet de minister de onderhandelingen met uitbater Engie over de verlenging van Doel 4 en Tihange 3 niet serieus te nemen en de volledige kernuitstap daarmee onvermijdelijk te maken. Reccino Van Lommel (Vlaams Belang) had het dan weer over “ongebreidelde improvisatie en kunst- en vliegwerk”, die “onherstelbare schade heeft aangericht en ervoor zorgt dat we het afschakelplan misschien wel moeten activeren.”

“Getoeter”

Niet alleen de oppositie toonde zich streng, ook enkele parlementsleden van de meerderheid lieten zich scherp uit. “We werden verrast door de communicatie van de groenen eerder deze week, nog voor de kern had plaatsgevonden. Dat is wellicht politieke vernieuwing”, sneerde CD&V-Kamerlid Leen Dierick. MR-fractieleider Benoît Piedboeuf herhaalde dat de Franstalige liberalen er al lang voor pleiten om de levensduur van “alle veilige reactoren” te verlengen en vroeg om het energiebeleid op lange termijn aan te pakken, “in plaats van telkens problemen op te lossen op korte termijn”.

Premier De Croo leek niet onder de indruk van de kritiek, die hij afdeed als “getoeter”. “In ons land gaat het licht of de verwarming niét uit. In andere Europese landen moet men krabben om deze winter geen black-outs mee te maken en kan dat enkel dankzij import uit ons land, terwijl wij al drie winters verder kijken.”

De Croo benadrukte dat het rapport van Elia er kwam “om het zekere voor het onzekere te nemen”, omdat het Franse nucleaire park onbetrouwbaar blijft, er ook in Duitsland grote bevoorradingsproblemen dreigen en de oorlog in Oekraïne lijkt voort te duren. “We willen ook in het meest negatieve scenario de energiebevoorrading kunnen verzekeren zonder afhankelijk te zijn van het buitenland.”

De premier beklemtoonde nog dat het rapport losstaat van de beslissing om de twee jongste reactoren te verlengen, waarover de regering momenteel met Engie overlegt en waarvan het nog steeds de bedoeling is om voor het einde van het jaar “bindende afspraken te maken die ervoor zorgen dat dat concreet kan worden gemaakt”.

Van der Straeten beaamde dat de uitdagingen voor de komende jaren groot zijn. “Maar dan kan je twee zaken doen: de kop in het zand steken en hopen dat de problemen in Frankrijk opgelost geraken, of het aanpakken en extra zekerheid inbouwen in onzekere tijden, en vandaag zorgen voor de winters die twee of drie jaar verder liggen.”

Opvallend, de minister kreeg daarvoor alleen applaus vanop de socialistische en groene banken. Vooruit-Kamerlid Kris Verduyckt deed de kritiek van de oppositie af als “politieke stoerdoenerij” en wees er fijntjes op dat N-VA-minister Zuhal Demir in Vlaanderen bevoegd is voor de “dramatisch lage isolatiegraad van de huizen”. “Vuur haar een keertje aan, zou ik zeggen”, klonk het. Ook Kim Buyst (Groen) kaatste de bal terug. “De Zweedse regering (met N-VA, red.) had de transitie in vredestijd kunnen voorbereiden. Maar waar was uw plan?”, zei ze. Buyst benadrukte ook dat de groenen geen problemen hebben met een nucleaire levensduurverlenging, “maar wel met de kostprijs die we niet bij de burger willen leggen.”