Yan Rachinsky, hoofd van Memorial, zei dat het Kremlin had opgedragen om de prijs te weigeren. Poetin vond het ongepast dat de Rus de prijs kregen samen met twee medelaureaten namelijk een Oekraïense mensenrechtenactiviste en een gevangengenomen Wit-Russische mensenrechtenactivist.

Maar hij heeft de oproep in de wind geslagen en heeft zijn prijs in ontvangst genomen in Oslo.

De Oekraïense Oleksandra Matviichuk, medewinnares, weigerde na de uitreiking in Oslo geïnterviewd te worden samen met de Rus Yan Rachinsky. Ze prees wel zijn werk.

Matviichuk riep op tot de oprichting van een nieuw internationaal tribunaal om president Vladimir Poetin en andere Russen ter verantwoording te roepen voor hun daden in Oekraïne.

“De vraag is, wie zal gerechtigheid bieden aan honderdduizenden slachtoffers van de oorlogsmisdaden”, vroeg ze.

Ze beschuldigde Rusland er ook van de oorlog te gebruiken als instrument om zijn geopolitieke doelen te bereiken en oorlogsmisdaden te plegen om het conflict te winnen.

De derde Nobelprijswinnaar, de Wit-Russische mensenrechtenactivist Ales Bialiatski, zit sinds juli vorig jaar zonder proces vast in zijn thuisland.

Hij is de oprichter van het Viasna (Lente) mensenrechtencentrum van het land, dat in 1996 werd opgericht als reactie op het brute neerslaan van straatprotesten door de autoritaire leider van Wit-Rusland, Alexander Loekasjenko. Zijn echtgenote kwam de prijs in zijn naam in ontvangst nemen.