NATIONALE BETOGING 16 DECEMBER. Vakbonden brengen 16.500 betogers op de been, VBO noemt actie “compleet onverantwoord”

In Brussel is er hinder op het openbaar vervoer. Enkel metrolijn 1 rijdt er, maar die wordt wel verlengd tot Erasmus. De MIVB roept op om alternatieven te voorzien en houdt reizigers doorheen de dag op de hoogte van de situatie op het net. Handige informatie wordt gedeeld via sociale media, de app en de website.

In West- en Oost-Vlaanderen, Limburg en Vlaams-Brabant rijdt 60 à 63 procent van de bussen en trams uit, in de provincie Antwerpen is dat zowat 53 procent. In de grote steden liggen die percentages nog wat lager.

KIJK. Het kernkabinet van de federale regering is het eens geraakt over een verzoeningsvoorstel om de loononderhandelingen tussen vakbonden en werkgevers uit het slop te trekken

Op Brussels Airport is 60 procent van de vluchten geschrapt. Luchtvaartmaatschappijen verwittigden de betrokken passagiers op voorhand, waardoor het er nu rustig is. “Er kunnen op bepaalde momenten misschien wat langere wachtrijen zijn op de piekmomenten, maar er is nu in principe voldoende capaciteit om de resterende vluchten vlot te laten verlopen”, zegt woordvoerster Ihsane Chioua Lekhli.

Passagiers hoeven niet vroeger af te zakken. De luchthaven raadt reizigers wel aan om de hoeveelheid bagage te beperken.

KIJK. Een gedupeerde reiziger zegt aan onze reporter ter plaatse dat ze niet wist dat er vandaag een staking was

Het treinverkeer zou wel normaal moeten verlopen. Vanuit verschillende steden legde de NMBS zelfs extra treinen in om mensen naar de betoging te brengen.

Voor de ochtendshift daagde in meer dan de helft van de Vlaamse gevangenissen te weinig personeel op om de minimale dienstverlening te garanderen. In Brugge, Merksplas en Sint-Gillis zorgde ook de nachtshift al voor problemen. In totaal waren 46 agenten nodig om bijstand te verlenen. “Gedetineerden dienen op cel te blijven, er zijn geen activiteiten en er is enkel etensbedeling”, laat de woordvoerster van het directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen optekenen.

De drie vakbonden begonnen omstreeks 11 uur aan hun mars door de hoofdstad. Die ging van het Noordstation naar het Zuidstation.

KIJK. VTM NIEUWS-journalist Maarten Knuts reisde mee met duizenden betogers op weg naar Brussel

De optocht deed de straten van Brussel volledig groen, rood en blauw kleuren. De transport-, metaal-, bouw-, onderwijs-, horeca- en dienstenchequesector waren stuk voor stuk zichtbaar aanwezig in de menigte, net als de Europese vakbondsorganisatie EPSU.

De vakbonden laten in Brussel duidelijk verstaan dat ze zich niet neerleggen bij het huidige loonvoorstel van de regering. Ze willen dringend betere perspectieven op het vlak van koopkracht, want door de hoge energieprijzen zien ze dat veel werknemers niet meer rond komen.

“Het feit dat de energiefactuur op dit moment hoger is dan de huurprijzen van sommige mensen in dit land is onaanvaardbaar. Het moet stoppen, er zijn manieren om de factuur betaalbaar te maken”, stelt Marie-Hélène Ska als algemeen secretaris van ACV.

Sommige betogers hameren er letterlijk - en figuurlijk met een reusachtige hamer en nagels - op dat een loonsverhoging en -indexering broodnodig is. In het huidige voorstel van de regering blijft de marge voor opslag boven de index 0 procent. Bedrijven die goed draaien, kunnen hun personeel wel eenmalig een cheque tot 750 euro geven.

“De automatische indexering van de lonen is nodig, maar dat is niet voldoende. We gaan niet stoppen als er duizenden werknemers zijn die het einde van de maand niet halen. We kunnen niet accepteren dat ons salaris geblokkeerd wordt, terwijl in België bedrijven subsidies krijgen om de lonen te betalen én gigantische winsten maken”, maakt ABVV-voorzitter Thierry Bodson duidelijk.

Op spandoeken in de lange stoet staan slogans als “Verhoog de lonen, belast de winsten” of “Het leven is te duur, we willen nú oplossingen”.

Vakbond ACLVB pleit voor meer sociale rechtvaardigheid. “De regering probeert ons te paaien met een aantal kruimels. Met een koopkrachtpremie of een energiepremie of hoe ze het ook zullen noemen, maar wel een premie die werknemers zelf moeten onderhandelen op bedrijfsvlak” stelt nationaal voorzitter Mario Coppens.

Het VBO haalt scherp uit naar de vakbonden. “Een fout signaal en compleet onverantwoord”, klinkt het. “Zoals zo vaak worden acties georganiseerd wanneer ons economisch weefsel uit balans is. De vakbonden negeren de realiteit en pleiten in feite voor een verslechtering van onze economie.”

KIJK. Werkgeversorganisaties zeggen dat er niets méér in zit

De werkgevers begrijpen de actie niet. “In Duitsland sluiten ze akkoorden om jobs te redden, hier pleiten ze de facto voor extra jobverlies. Naast een loonhandicap van 16 procent loopt de extra kost van alle indexeringen en de gestegen energieprijzen voor bedrijven op tot 55 miljard in 2023. Zonder prijsverhogingen of minder investeringen zou dit betekenen dat alle winsten in 2022-2023 volledig zouden weggevaagd worden. Dan nog betogen? Begrijpe wie kan!”

Volgens Unizo gingen er in de periode 2020-2021 in België per 1.000 werknemers 57,3 werkdagen verloren door stakingen. Enkel Frankrijk telde meer stakingsdagen. “Nog even volhouden en België is Europees kampioen staken. Terwijl de militanten het land proberen plat te leggen, moeten ondernemers vechten om te overleven”, klinkt het verontwaardigd.

KIJK. Bedrijven staan niet te springen om de premie uit te delen