Coronamaatregelen in Chinese miljoenenstad Shanghai opnieuw aangescherpt wegens stijgend aantal besmettingen

Shanghai was een van de Chinese steden waar eerder dit jaar een zeer strenge lockdown van kracht was, volledig in lijn met het strenge zerocovidbeleid dat de Chinese overheid al sinds het begin van de coronapandemie hanteert. Maar de voorbije weken werden de maatregelen iet of wat versoepeld. Volgens de overheid als gevolg van het dalend aantal besmettingen, volgens sommige analisten toch vooral als gevolg van het hevig straatprotest in onder meer Shanghai.

Na die versoepeling is het aantal besmettingen en daaropvolgende ziekenhuisopnames en sterfgevallen echter weer fors gestegen. Daarom verstrengt de miljoenenstad Shanghai de regels opnieuw. In de meeste scholen van het basis-, middelbaar en hoger onderwijs wordt vanaf maandag opnieuw afstandsonderwijs ingevoerd. In het drukke zakendistrict van de stad blijven ook alle kinderdagverblijven dicht.

De maatregelen zijn bedoeld om het virus toch wat gecontroleerder te laten rondgaan. "Want nu komt het gierend op ons af", zegt correspondente Eva Rammeloo vanuit Shanghai. Door alle maatregelen en de lockdown volledig los te laten, ging de overheid van het ene uiterste naar het andere, legt Rammeloo uit. Nu proberen ze daar dus wat aan te doen. Maar van een nieuwe lockdown is voorlopig geen sprake.

Ook in de hoofdstad Peking lijkt het aantal besmettingen weer toe te nemen. Een goed beeld krijgen van de verspreiding van het virus in China is echter heel moeilijk. De overheid maakte deze week bekend dat ze stopt met het rapporteren van asymptomatische gevallen, omdat het onmogelijk geworden is om die bij te houden nu massaal testen niet meer vereist is. "Er worden nog wel cijfers gepubliceerd, maar die zijn volstrekt onbetrouwbaar", zegt Rammeloo. "Niemand weet precies hoeveel mensen besmet zijn."

Maar berichten op sociale media en getuigenissen in internationale media over drukbezochte spoeddiensten, apotheken waar zelftesten uitverkocht zijn en drukke crematoria doen vermoeden dat het aantal besmettingen enorm gestegen is en er ook weer mensen aan het virus overlijden. Volgens de officiële cijfers zijn er sinds 4 december geen mensen meer gestorven aan covid (al gebruikt China strengere criteria dan vele andere landen om te bepalen of iemand aan covid is gestorven).

Zo noteerde het Amerikaanse persbureau AP getuigenissen over een crematorium in de hoofdstad Peking waar de voorbije dagen 150 lichamen per dag gecremeerd werden, terwijl dat er op een normale dag enkele tientallen zijn. Maar niet iedereen is ervan overtuigd dat het om covidslachtoffers gaat. Zo zouden er in de winter sowieso meer mensen gecremeerd worden.

Hoe het ook zij, de Chinese overheid staat voor een enorm dilemma. Het strenge zerocovidbeleid aanhouden, is eigenlijk geen optie meer. De economie begint er te hard onder te lijden. Bovendien bleek dat nochtans strenge beleid niet bestand te zijn tegen de zeer besmettelijke omikronvariant die nu rondgaat.

Aan de andere kant wordt gevreesd dat China zich door de versoepelingen nog door moeilijke tijden zal moeten worstelen. Met name de oudere bevolking loopt gevaar, want die blijkt onvoldoende gevaccineerd te zijn. Minder dan de helft van de 80-plussers kreeg onlangs een boosterprik. Zeker 25 miljoen ouderen zouden zelfs nooit gevaccineerd zijn geweest.

Over een dikke maand wordt het Chinese Nieuwjaar gevierd. Traditioneel reizen veel Chinezen dan het land door om familie te bezoeken. Met de zeer besmettelijke omikronvariant in omloop, wordt dan ook gevreesd voor een forse stijging van het aantal besmettingen. Amerikaanse onderzoekers vrezen zelfs dat als er niet opnieuw drastisch wordt ingegrepen, in de loop van volgend jaar tot 1 miljoen Chinezen aan covid zullen sterven.