De EU heeft de nieuwe klimaatwetten, waarvoor de regeringen van de lidstaten en het voltallige parlement nog wel definitief goedkeuring moeten geven, nodig om de klimaatdoelen te halen. Voor 2030 moet de CO2-uitstoot met 55 procent omlaag, zodat de EU in 2050 helemaal klimaatneutraal kan zijn.

De kern van de maatregelen is het strenger maken en uitbreiden van het succesvolle systeem van CO2-certificaten voor vervuilers. Energiebedrijven en de industrie moesten de afgelopen jaren al zulke vergunningen hebben om broeikasgassen te mogen uitstoten. Elk jaar geeft de EU minder van die rechten uit om de uitstoot omlaag te brengen. Door de schaarste worden ze steeds duurder. Bedrijven moeten door het zogeheten emissiehandelssysteem (ETS) dus minder gaan uitstoten of meer betalen. De onderhandelaars hebben afgesproken om de emissies in de sectoren die onder het Europese emissiehandelssysteem vallen 62 procent terug te dringen voor 2030.

Doorrekenen aan de klant

Er komt nu ook een markt voor uitstootrechten voor de broeikasgassen waarvoor het wegverkeer en gebouwen verantwoordelijk zijn. Burgers en bedrijven zullen moeten betalen voor de CO2 uit de uitlaat en de schoorsteen. Dat gaat via energiebedrijven en pompstations. Zij moeten betalen voor emissierechten, en rekenen de kosten vervolgens door aan de klant die komt tanken of de gaskachel aanzet.

Dat kan pijn doen nu alles, en zeker energie, afgelopen jaar zo duur is geworden. Daarom is het nog belangrijker dat mensen met een klein budget worden geholpen, erkenden de onderhandelaars. Het fonds dat voor hen is bedacht moet daarom groter worden dan gepland. De EU-landen kunnen met dat geld de kosten voor armen wat dempen, of hen helpen bij het aanschaffen van een warmtepomp of elektrische auto. Het fonds bedraagt ruim 86 miljard euro.

Klimaatkampioen

De EU wil wel klimaatkampioen zijn, maar wil ook voorkomen dat het zoveel van de eigen bedrijven vraagt dat die eraan onderdoor gaan. Daarom komt er ook een grensbelasting voor de invoer van een aantal klimaatonvriendelijke producten als staal en cement. Dat moet voorkomen dat Europese fabrikanten op de fles gaan, of uitwijken naar een minder streng buitenland, wat banen kost en het klimaat niet verder helpt.