Direct naar artikelinhoud
NieuwsCOP15

VN-natuurtop sluit ‘historisch’ akkoord over biodiversiteit: meer bescherming en steun voor ontwikkelingslanden

VN-natuurtop sluit ‘historisch’ akkoord over biodiversiteit: meer bescherming en steun voor ontwikkelingslanden
Beeld Getty Images

De VN-natuurtop in het Canadese Montreal heeft na moeizame onderhandelingen maandag een akkoord bereikt over de bescherming van de natuur en biodiversiteit. Ook zijn er afspraken gemaakt over meer financiële steun voor ontwikkelingslanden.

De Verenigde Naties spreekt in een persbericht van een historisch akkoord. Kern van de deal is de belofte van de 196 lidstaten van de VN-conventie voor biodiversiteit om in 2030 ten minste 30 procent van het aardoppervlak (land en zee) een vorm van bescherming te geven. Volgens de wetenschap is dat het absolute minimum om de natuur te redden. Nu is 17 procent van het land en 10 procent van de oceanen beschermd.

In Montreal is ook afgesproken dat er vanaf 2030 jaarlijks 189 miljard euro beschikbaar komt voor het beschermen van natuur en biodiversiteit. Steun voor de armste landen wordt verdubbeld tot 19 miljard euro per jaar in 2025, oplopend tot 28 miljard in 2030. Ook gaan de landen onderzoeken hoe ze schadelijke overheidssubsidies kunnen afschaffen. Daarmee zou in 2030 nog eens 472 miljard euro voor de natuur beschikbaar komen.

Het Palais de Congres in Montreal, waar de COP15 plaatsvindt.Beeld REUTERS

Ook natuurbeschermers noemen het akkoord een historische stap van de 196 landen (de VS maken daar geen deel van uit, maar zijn in Montreal waarnemer) om de wereldwijde achteruitgang van de natuur te stoppen. De deal werd gesloten een dag voordat de natuurtop, COP15, maandagavond officieel zou aflopen. De basis daarvoor werd volgens insiders gelegd door een ontwerptekst die voorzitter China zondagmorgen presenteerde. Het akkoord kwam uiteindelijk maandagochtend vroeg (lokale tijd) tot stand.

De status van het akkoord was maandagnacht nog wel onduidelijk. Een lidstaat, de Democratische Republiek Congo, liet te elfder ure weten de deal niet te kunnen ondersteunen. Niettemin verklaarde de Chinese minister van milieu Huang Runqiu, voorzitter van de COP, het akkoord enkele minuten later voor beklonken. Akkoorden worden binnen VN-conventies altijd met instemming van alle lidstaten gesloten.

Federaal minister van Noordzee Vincent Van Quickenborne (Open Vld) reageert tevreden op het akkoord. “Sinds 2019 staat België aan het roer van de Blue Leaders, een ambitieuze alliantie van meer dan 30 landen en partnerorganisaties. Dit akkoord is een belangrijke stap om effectief impact te hebben. De oceanen beslaan het grootste deel van onze planeet en zijn een krachtige buffer in de strijd tegen de klimaatopwarming. Alleen een gezonde oceaan, waar biodiversiteit opnieuw kan toenemen, zal in staat zijn om haar vitale rol te blijven vervullen.”

De concrete maatregelen uit het akkoord:

Minimaal 30 procent van al het landoppervlak, de binnenwateren, kustgebieden en oceanen moet effectief worden beschermd.

De achteruitgang in gebieden met een grote soortenrijkdom moet naar ‘nagenoeg nul’. Voor 30 procent gebieden die al zijn beschadigd moet in 2030 het herstel zijn ingezet.

Voedselverspilling moet worden gehalveerd, overconsumptie en afvalproductie moeten ‘significant’ omlaag.

Subsidies voor economische activiteiten die de biodiversiteit schaden moeten worden ‘uitgefaseerd of hervormd’ en minstens 500 miljard dollar per jaar moet beter worden besteed.

Landen moeten samen minstens 200 miljard dollar per jaar besteden aan het bevorderen van de biodiversiteit.

Op dat gebied moeten rijke landen moeten andere landen financieel helpen, met 20 miljard dollar steun in 2025 en 30 miljard in 2030.

Het overschot aan voedingsstoffen dat op veel plekken in de bodem en de natuur terechtkomt - bijvoorbeeld stikstof in (kunst)mest - moet worden gehalveerd. Hetzelfde geldt voor schadelijke pesticiden en chemicaliën.

De verspreiding van invasieve soorten in gebieden waar die niet thuishoren moet in 2030 in omvang zijn gehalveerd.

Multinationals en financiële instellingen moeten hun impact op de biodiversiteit meten en bekend te maken.

Lees ook

WWF waarschuwt voor mislukking VN-top: ‘In plaats van vooruit gaan we achteruit’