Fris opstaan en de hele dag fris blijven? Hou dan rekening met deze 4 factoren: “Ontbijt met koolhydraten”
Niemand verlaat ‘s ochtends graag zijn warme bed, maar in deze tijden van koude nachten en donkere ochtenden is opstaan toch nét dat beetje lastiger. Laat de wetenschap een handje helpen: onderzoekers ontdekten vier factoren die je helpen fris wakker te worden en dat ook te blijven - of je nu een ochtendmens of avondpersoon bent.
Je kent het wel: zo van die ochtenden dat je futloos bent en het gevoel hebt dat je minstens acht uur slaap extra nodig hebt. Alert is het laatste woord dat je zou gebruiken om je mentale staat te beschrijven. Andere dagen vlieg je dan weer door je taken met een eindeloze stroom aan energie.
Waar ligt dat aan? Wetenschappers hebben onderzocht wat maakt dat je de ene dag veel frisser opstaat dan de ander: het ligt volgens hen aan deze vier simpele factoren. Spoiler: je hebt ze deels zelf in de hand.
Bye bye, groggy gevoel?
“Hoe komt het dat wij mensen zo kunnen fluctueren qua alertheid?”, was de centrale vraag van het onderzoeksteam dat geleid werd door neuro- en slaapwetenschapper Raphael Vallat van de Californische universiteit Berkeley. Dat de ene beter ‘s ochtends presteert en de ander juist liever ‘s avonds doorwerkt, wist je al. Of je een zogenaamde vroege vogel of nachtuil bent wordt voor een groot stuk zelfs bepaald door je genetische aanleg. Maar de onderzoekers ontdekten vier factoren die élk individu helpen ‘s ochtends, ongeacht je aanleg.
In totaal deden 833 mensen mee aan de studie, en de meesten waren tweelingen - dit hielp de wetenschappers om variatie te wijten aan genetica uit te sluiten. Gedurende twee weken werden hun eten, fysieke activiteit, slaappatroon en glucoselevels bijgehouden, terwijl vrijwilligers hun alertheid beoordelen op verschillende momenten van de dag. Op die manier wilden ze in kaart brengen welke factoren aan- en afwezig waren als iemand fris wakker werd, en dat gevoel ook doorheen de dag wist vast te houden.
Deze vier factoren zijn essentieel
Een eerste belangrijke punt voor alertheid doorheen de dag was het slaapprofiel. De duur, de timing en efficiëntie van je nachtrust, dus. Langer slapen en later wakker worden dan gewoonlijk, werden beiden geassocieerd met meer alertheid in de ochtend.
Een tweede belangrijke factor was hoeveel iemand de dag voordien bewogen had. Hoe actiever je door de dag was (en hoe minder actief je dus ‘s nachts was), hoe meer ononderbroken en minder verstoorde slaap de proefpersonen hadden. En dit was dan weer een goede voorspeller van meer alertheid in de ochtend van de participanten.
Ochtendmaaltijden met meer koolhydraten zorgden voor een hogere alertheid, terwijl meer proteïnen juist het omgekeerde effect hadden.
Ontbijt speelde een derde, belangrijke rol. Ochtendmaaltijden met meer koolhydraten zorgden voor een hogere alertheid, terwijl meer proteïnen juist het omgekeerde effect hadden. De onderzoekers zorgden ervoor dat de calorieën in de gerechten hetzelfde waren, zodat ze zich konden focussen op het effect van de nutriënten die gegeten werden. Een voorbeeld van ontbijt met koolhydraten is havermout, eieren met avocado zijn dan weer ingrediënten die zorgen voor proteïne.
Last but not least: een piek in het bloedsuikerniveau na je ontbijt werd dan weer geassocieerd met een verminderde alertheid. Dat werd getest aan de hand van een vloeibaar drankje met pure glucose. Een ontbijt met veel koolhydraten verbeterde de alertheid, en zorgde voor en verminderde reactie van het bloed op de glucose dan het glucosedrankje.
Kortom: vermijd dat je bloedsuikerspiegel piekt ‘s ochtends, wil je je fris voelen. De manier waarop je lichaam eten verwerkt is belangrijk voor je alertheid, en van te veel suiker ga je eerder een energiedip dan een piek krijgen.
Maar ook dit was belangrijk
Het humeur en de leeftijd van de participanten beïnvloedde ook hoe alert ze zich voelden, maar deze factoren zijn uiteraard niet zo stuurbaar als wat je ‘s ochtends op je bord legt. “Deze resultaten onthullen een reeks essentiële factoren die verband houden met alertheid en die voor het grootste deel niet vaststaan. Het merendeel van deze factoren heb je zelf in de hand, en zijn vatbaar voor gedragsinterventie", aldus Vallat en zijn collega’s.
Het team wil enkele van deze mechanismen verder onderzoeken om nog nauwkeurigere gegevens te verzamelen. De mate van alertheid werd door menselijke deelnemers gemeld, en niet gemeten door wetenschappelijke instrumenten.
Lees ook :
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Mijnenergie
Uitsteltermijn plaatsing digitale meter bijna ten einde: is vrees voor factuurshock terecht?
-
PREMIUM
Wat je moet weten voor je aan de dodentocht begint “Vermijd een hongerklop, want dan geraak je écht niet meer vooruit”
Ben je klaar om deze vrijdag de Dodentocht te wandelen? Zorg er dan voor dat je goed voorbereid aan de start kunt staan. Nathalie Didden van Wandelsport Vlaanderen vzw gaf ons enkele belangrijke tips om hét wandelevenement van het jaar tot een goed einde te brengen. -
OPROEP. Ben je onherkenbaar na een plastische ingreep?
Onherkenbaar en een compleet andere man. Dat vonden volgers, vrienden en familie toen ze Fabrizio Tzinaridis’(31) nieuwe look aanschouwden. Deed jij ook een cosmetische ingreep waarna je amper te herkennen was was? We zijn op zoek naar mensen die hier eerlijk over durven vertellen. -
-
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike
-
2
“Ze hebben dubbel zoveel kans op een melanoom”: studie koppelt blootstelling PFAS aan hogere kans op kanker bij vrouwen
Vrouwen die zijn blootgesteld aan bepaalde soorten PFAS lijken een verhoogde kans te hebben op eierstokkanker en andere soorten kanker, waaronder een verdubbeling van de kans op een melanoom. Dat blijkt uit nieuw Amerikaans onderzoek naar de niet-afbreekbare chemische stoffen. -
Heb jij last van de herfstdip, net als 500.000 mensen? Misschien zijn SAD-lampen de oplossing
Voel jij je futloos, neerslachtig en moe? Je bent niet alleen, want nu de zon een pak minder schijnt, zijn we zeer vatbaar voor een winterdip of nog erger, een seizoensgebonden depressie (SAD). SAD-lampen beloven daarbij te helpen, maar wat is dat precies, en kunnen ze die belofte ook waarmaken? Wij vroegen het aan slaapexpert Annelies Smolders. “De meeste mensen denken aan zo'n wekker die de opkomende zon nabootst.” -
5
Smartwatchbandjes zitten boordevol potentieel schadelijke bacteriën: “9 op de 10 test positief”
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
-
PREMIUM
Bultje op je buik? Misschien is het een navelbreuk: “Veel mensen voelen het niet eens”
Ongeveer vijf procent van de mensen krijgt ooit met een navelbreuk te maken, maar vaak hebben ze dat zelf niet eens door. Kun je het dan niet erger maken als je er geen last van hebt? Hoe krijg je een navelbreuk in de eerste plaats en geraak je er weer vanaf? Specialist Filip Muysoms beantwoordt zes vragen: “De navel blijft heel ons leven een zwakke plek in de buikwand.” -
PREMIUMMijn lijf mijn leven
“‘Mama, ga jij dood?’, vroeg mijn 5-jarige dochter plots”: Laurence vocht 13 jaar lang tegen eetstoornis
Laurence (33) voelde zich lange tijd niet goed in haar vel, en dat uitte zich door een eetstoornis die ze probeerde te verbergen. “Het leek alsof ik uit twee verschillende personen bestond”, vertelt ze. Want achter haar lachende masker ging dertien jaar lang een zware innerlijke strijd schuil. “Nadat mijn moeder me erop wees dat ik verdikt was, begon ik mijzelf uit te hongeren.” -
PREMIUM
Wat maakt je echt ‘een slimme mens’ en kan je je intelligentie trainen? Expert: “Ja, dit boost je IQ”