Lise Van Camp, zakelijk medewerkster: “We bereiden dossiers tot 2028 voor”

Lise Van Camp kwam een jaar geleden vanuit de stedelijke musea over naar het Rubenshuis als zakelijk medewerkster. Ze gaat over alle aankopen, contracten en projecten die het eengemaakte Rubenshuis en Rubenianum afsluiten. Met de veranderingen op til dikken de dossiers aan.

“Omdat we met overheidsgeld werken moeten alle procedures juist doorlopen worden. Bij de verhuis van de collectie komen er veel transporten kijken, die allemaal officieel gegund en geregeld moeten worden. Daarnaast zijn er de dossiers op langere termijn. Projectsubsidies voor onderzoek en publiekswerking moeten op tijd ingediend worden. Alle beleidsrapporten tot 2028 moet nu al voorbereid worden”, zegt Lise van Camp.

Het Rubenshuis-Rubenianum beperkt zich de volgende jaren allerminst tot bouwdossiers. Integendeel, alle diensten hebben er veel extra werk bij. ‘Behoud en beheer’ profiteert van de sluiting om collectiestukken te restaureren. De bibliotheek wordt grondig gereorganiseerd. Curatoren en publiekswerking bedenken nieuwe verhaallijnen voor de toekomstige opstelling.

Lise Van Camp: “In de loop 2024 zullen we het nieuwe onthaalgebouw van architectenbureau Robbrecht en Daem in Hopland in gebruik nemen. Op niveau -1 komt er een digitale Rubens Experience, op de gelijkvloerse verdieping komen de balie en museumshop en op niveau 2 en 3 de bibliotheek. Op de eerste verdieping staat het museumcafé ingepland, maar dat zal pas opengaan bij de heropening van het Rubenshuis. In tussentijd willen we er allerlei activiteiten en presentaties organiseren. ”

De heropening van het Rubenshuis is voorzien voor 2027, 450 jaar na de geboorte van de meester. “Uitstel is geen optie, want het wordt een groot Rubensjaar”, belooft Lise Van Camp.

Ute Staes, bibliothecaris: “Een nieuwe bibliotheek met twee kilometer rekken”

Ute Staes, die al veertien jaar met een vierkoppig team de bibliotheek en het documentatiecentrum van het Rubenshuis en Rubenianum up to date houdt, kijkt reikhalzend uit naar 2024, wanneer haar dienst verhuist naar het nieuwe onthaalgebouw in Hopland.

Vandaag zit de enorme bibliotheek van het Rubenianum verborgen in een anoniem gebouw in de Otto Veniusstraat aan de achterkant van het Rubenshuis. Vanaf 2024 zal iedereen terechtkunnen in een aangename, publieksvriendelijke leeszaal.

“Alles wat we verzameld hebben, willen we zo laagdrempelig mogelijk beschikbaar maken. Hier kon dat niet meer en barstten we uit de voegen. In de nieuwe leeszaal op de eerste verdieping in Hopland zal iedereen boeken vrij kunnen raadplegen. Op de tweede verdieping installeren we een documentatiecentrum voor gespecialiseerd opzoekwerk. In totaal zullen we over twee kilometer rekken beschikken.”

Die zijn nodig, want het Rubenianum geldt als hét onderzoekscentrum voor Rubens en tijdgenoten. Alleen al over Rubens bestaan grofweg geschat al zo’n drieduizend biografieën. “En er gaat geen dag voorbij of er wordt iets nieuws gepubliceerd. We houden alle tentoonstellingen in de hele wereld bij. En natuurlijk veilingcatalogi. Als er een schilderij op de markt komt, mogen we dat moment niet laten voorbijgaan, want het is soms de enige kans om een stuk eventjes op het spoor te komen”, zegt Ute Staes

“Het Rubenianum is er niet alleen voor vorsers uit de hele wereld en studenten kunstgeschiedenis, maar zeker ook voor alle Antwerpenaars”, maakt Staes zich sterk. “We willen er voor iedereen zijn en nieuwkomers prikkelen. Daarom maken we werk van lezingen en presentaties.”

Voor alle duidelijkheid, tot de opening van het nieuwe onthaalgebouw, blijft de oude leeszaal van het Rubenianum open.

Verhuiscoördinator Jan Callier : “Tegen 31 maart moet het Rubenshuis leeg zijn”

Op 9 januari wordt het d-day voor Jan Callier. De avond ervoor sluit het Rubenshuis en tegen 31 maart moet het volledige museum leeg zijn. De verhuiscoördinator van het Rubenshuis moet ervoor zorgen dat alle transporten gestroomlijnd gebeuren.

Met verhuizen van collecties heeft Callier ervaring. Eerder dit jaar begeleidde hij het project Google Books, waar duizenden banden van de Erfgoedbibliotheek en Museum Plantin Moretus digitaal ingescand werden. Vanaf juli volgend jaar gaat hij aan de slag in Mayer van den Bergh dat ook gaat verbouwen.

“Op 8 januari gaat het Rubenshuis dicht, op 9 januari is het aan mij”, lacht Callier. Het wordt heftig, maar de voorbije maanden werd nauwgezet een draaiboek voor de verhuis opgesteld. Zo’n driehonderd collectiestukken en zo’n vijfhonderd stuks inboedel moeten een nieuw onderkomen krijgen. Het transport begint met de inboedel, waarvan de meeste stukken direct naar een veilinghuis gaan.

“Een keukentje, rekken, kasten, stoelen, paaltjes om afstand te houden, een hele zolder vol met in de loop van de jaren afgedankte spullen. Die gaan we niet meer ergens opslaan, maar doet de stad van de hand”, zegt Callier.

Daarna begint de verhuis van de collectiestukken. Een deel verdwijnt in depot tot het Rubenshuis in 2027 heropent. Al die stukken moet uiterst professioneel ingepakt worden en verhuisd naar een extern depot van de Antwerpse musea. Een aantal kunstwerken gaat naar restauratieateliers. Belangrijke objecten en schilderijen worden in bruikleen aan andere musea gegeven. Antwerpse gegadigden zijn het KMSKA, het MAS maar ook bijvoorbeeld DIVA, dat het zilverstel van Rubens in huis haalt.

“Mijn kerntaak is dat de juiste mensen op de juiste plaats met de juiste taak bezig zijn”, vat Callier samen. “Er zijn zo’n veertig medewerkers bij betrokken. Alles moet mooi synchroon lopen want op 1 april moet de aannemer met de restauratie kunnen beginnen.”