Dat het niet goed gaat met de verkeersveiligheid in ons land: het is niet de eerste keer dat je dat hier kan lezen. Pas nog kwam verkeersveiligheidsinstituut Vias met nieuwe cijfers: in de eerste negen maanden van dit jaar was het aantal verkeersdoden alweer gestegen tot het hoogste aantal sinds 2016. In vergelijking met vorig jaar raakten 8 procent meer voetgangers gewond.

Die ongevallen gebeuren maar al te vaak óók op het zebrapad. Sinds 2010 stierven volgens het Belgische statistiekbureau Statbel 158 mensen toen ze aangereden werden op een zebrapad zonder verkeerslichten. Met andere woorden: terwijl ze overstaken waar ze dat horen te doen, en voorrang horen te hebben. De voorbije vijf jaar waren dat er 23 in Vlaanderen alleen.

Vias telde voor Vlaanderen de gewonden en doden bij elkaar op: meer dan tweeduizend, verspreid over de voorbije vijf jaar. Wellicht liggen de cijfers nog hoger, want in een derde van de gevallen specificeert de politie in het verslag niet waar het ongeval precies plaatsvond. Van de ongevallen waar die details wél bekend zijn, gebeurt ruim een kwart op een zebrapad zonder verkeerslichten. Vaker dus dan náást het zebrapad, op de stoep of op plaatsen waar in geen velden of wegen een oversteekplaats is te vinden. Al is dat op zich niet onlogisch - het is nu eenmaal de plaats waar voetgangers het vaakst oversteken.

Blijft de vraag hoe het cijfer naar beneden kan, om zo te voorkomen dat telkens weer nieuwe families in diepe rouw gedompeld worden. “Het is niet te herleiden tot één hoofdoorzaak”, zegt Stef Willems van Vias. “Het gaat om alle aspecten die ervoor kunnen zorgen dat je als bestuurder minder snel reageert. Afleiding, bijvoorbeeld door de gsm. Drugs, alcohol, verblinding door de zon. Of overdreven snelheid, waardoor je niet op tijd kan stoppen.”

Vaker in de winter

En dan is er nog de infrastructuur. In opdracht van de federale overheid formuleerde Vias in 2019 nog een reeks adviezen om ongevallen met voetgangers te voorkomen. “De blootstelling van voetgangers aan gemotoriseerd verkeer vermijden”, klonk het toen. En waar dat niet mogelijk is “een snelheidsbeperking tot 30 km/u”.

Uit de cijfers blijkt nog dat ongevallen met voetgangers vaker voorkomen in de winter dan in de zomer. Een gevolg van de vroeg invallende duisternis. Want ook al kan je als voetganger zelfs bij daglicht nooit helemaal gerust zijn, in het donker al helemaal niet. Zelfs niet als je alles goed doet. Zelfs niet met een fluovestje, en zelfs niet op een verlicht zebrapad.