N-VA-Kamerlid Koen Metsu in vaarwater extremistische Israëlische kolonistenleider

Frank Olbrechts
Metsu en Dagan
Koen Metsu (rechts) deelde op Facebook een foto van zijn ontmoeting met kolonistenleider Yossi Dagan. (Facebookpagina Koen Metsu)
Het beste van 2022 volgens Hind Fraihi

“Wat met Israël? En preciezer, met extremistische kolonisten aldaar? Bij N-VA weten ze raad: openlijk flirten onder het mom “het een en ander te moeten onderzoeken om zich uit te spreken over de situatie in de bezette gebieden”. Zo verklaart kamerlid Koen Metsu (N-VA) de paringsdans met extremistische Israëlische kolonistenleider Yossi Dagan. Geen woord over de alomgekende schendingen van de rechten van de Palestijnse bevolking, want zelfs een foute flirt verdraagt geen kritiek. Wel veel gesnuffel, tot in het Belgische halfrond toe.”

Ontdek alle artikels uit 2022 die je gelezen moet hebben.

Kamerlid en burgemeester van Edegem Koen Metsu (N-VA) maakte de volgers van zijn Facebookpagina op 15 april attent op zijn tweedaagse reis naar Israël en wie hij daar had ontmoet.

Koen Metsu in Israël
Koen Metsu (N-VA) plaatste een verslag van zijn bezoek op zijn persoonlijke Facebookpagina. (Screenshot Facebook)

In een periode waarin het geweld in Israël en de bezette Westoever nog maar eens dreigde te escaleren, liet Metsu weten dat hij op die "complexe West Bank" enkele lokale bedrijven had bezocht, en bovendien een gesprek had met Yossi Dagan, "de gouverneur van Samaria".

Yossi Dagan staat sinds 2015 aan het hoofd van de Shomron Regional Council. Deze raad overkoepelt 35 Israëlische nederzettingen in door Israël bezet gebied op de Westelijke Jordaanoever.

Dagan, een activist voor een nog agressievere nederzettingenpolitiek, pakte begin maart op zijn Facebookpagina al uit met een bezoek aan Europa. Toen ontmoette hij Metsu een eerste keer. Hij deelde een foto waarin hij op uitnodiging van de Sectie België-Israël van de Interparlementaire Unie (IPU) de Belgische Senaat bezocht. Van deze interparlementaire vriendschapsgroep is Metsu de voorzitter. Vanop het spreekgestoelte van de Senaat drukt Dagan op die foto de hand van Metsu.

Over de illegale Israëlische bezetting wil Metsu zich nog niet uitspreken: 'Ik ben dat nog aan het bestuderen'

Dat Yossi Dagan de foto op sociale media deelde, verbaast Metsu niet. "Wat zou uzelf doen in zijn geval", antwoordt Metsu aan Apache. De N-VA-politicus zegt dat zijn recente bezoek aan Israël "in ieder geval een eye opener was".

"Ik heb er gesproken met verschillende mensen ter plaatse, ook Palestijnen", zegt Metsu. Over hoe hij zich verhoudt tot de illegale Israëlische bezetting, wil hij zich nog niet uitspreken. "Ik ben dat nog aan het bestuderen", zegt hij.

Yossi Dagan - Koen Metsu
Op 3 maart 2022 deelde Yossi Dagan een foto waarop hij Koen Metsu de hand schudt in de Belgische Senaat. (Sreenshot Facebookpagina Yossi Dagan)

Judea en Samaria Lobby

Begin maart 2022 besteedde de Amerikaanse, pro-Israëlische website The Jewish Press uitgebreid aandacht aan een ontmoeting tussen Dagan en Metsu. Het stuk beschrijft hoe Dagan ook het Nederlandse Tweede Kamerlid Gidi Markuszower ontmoette, een omstreden politicus van de extreemrechtse PVV van Geert Wilders.

The Jewish Press schetst hoe Metsu en Markuszower ermee "instemden om 'de lobby van Judea en Samaria' op te richten en de EU-financiering van de campagne van de Palestijnse Autoriteit in Gebied C te bestrijden". 'Judea en Samaria' is de omstreden omschrijving die de Israëlische regering en de kolonisten gebruiken om de Westelijke Jordaanoever aan te duiden.

Het verhaal werd gretig gedeeld op sociale media, en overgenomen en vertaald op verschillende andere pro-Israëlische websites, zoals United with Israel, Israel National News en de Nederlandstalige sites Israel CNN en Brabosh, de website van de zogeheten Vlaamse vrienden van Israël.

Metsu zegt aan Apache dat hij Markuszower niet kent, en dat hij niet op de hoogte was van het stuk in The Jewish Press. Hij benadrukt ook dat hij niet als voorzitter van de Interparlementaire Unie (IPU) Sectie België-Israël naar Israël reisde.

Problematisch figuur

Martin Konecny van de NGO European Middle East Project (EuMEP) noemt het bijzonder shockerend dat een prominent Belgisch parlementslid als Koen Metsu zijn ontmoeting met Yossi Dagan in de bezette gebieden in de verf zet zonder zich van hem te distantiëren.

Martin Konecny (EuMEP): 'Yossi Dagan was als leidende figuur betrokken bij een groep van radicale kolonisten die oproer en geweld tegen Palestijnen en tegen het Israëlische leger hebben aangemoedigd'

"Dagan opereert aan de extreme rechterzijde van het politieke spectrum in Israël en de bezette gebieden", zegt Konecny. "Hij was als leidende figuur betrokken bij een groep van radicale kolonisten die oproer en geweld tegen Palestijnen en tegen het Israëlische leger hebben aangemoedigd. Al jaren probeert Dagan parlementsleden in Europa in te schakelen om de Israëlische bezetting aanvaardbaar te maken in de ogen van overheden en het brede publiek", zegt Konecny.

Aanvankelijk bouwde Dagan zijn netwerk met Europa en de EU vooral uit via contacten met extreemrechtse Europese kringen. Samen met toenmalig onderminister Ofir Akunis ontving Dagan in 2014 nog een delegatie van Vlaams Belang in de bezette gebieden, met aan het hoofd Filip Dewinter, die toen lijsttrekker was voor de Kamer.

Dagan ontving in 2014 nog een delegatie van Vlaams Belang in de bezette gebieden, met aan het hoofd toenmalig lijsttrekker Filip Dewinter

Dagan probeerde via dat bezoek de indruk te wekken dat een delegatie van het Belgische parlement de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever steunt en gekant is tegen een boycot van Israël. Eerder ontving Dagan ook al de extreemrechtse Oostenrijkse politicus en latere vice-kanselier Heinz-Christian Strache (FPÖ) in Israël.

Achter de schermen was Dagan ook de organisator van de zogeheten price tagging, zoals bleek uit een rapport van de Israëlische denktank Molad uit 2015. Molad beschrijft daarin hoe Palestijnen, maar ook het Israëlische leger door rechtse Israëlische activisten werden bestookt met georganiseerd vandalisme, dat vaak met geweld gepaard ging.

Dagan zelf moedigde deze acties aan vanuit het Shomron Residents’ Committee (SRC) (dat op zijn adres stond geregistreerd), terwijl - aanvankelijk met succes - de indruk werd gewekt dat zij slechts het werk waren van een handvol extremistische jongeren op de Westoever. Het was de bedoeling om Palestijnen te intimideren en de Israëlische staat af te brengen van het plan om illegale buitenposten ('outposts') te evacueren, wat officieren uit het Israëlische leger als "Joods terrorisme" omschreven. Voor alles moet een prijs worden betaald, was de onderliggende boodschap.

Datzelfde SRC gaf ook de opdracht om voor een agressieve smeercampagne tegen een rist 'linkse' Israëlische ngo's een video te maken waarin Europese donoren worden afgeschilderd als nazi's.

In de afgelopen weken breiden Dagan en zijn politieke medestanders nog maar eens een vervolg aan hun jarenlange provocaties. Op 19 april liep Dagan zelf voorop in een mars met volgens de organisatoren 20.000 deelnemers naar Homesh, een buitenpost op de Westoever, die eerder ontruimd moest worden. Palestijnse omwonenden beschouwden de optocht als een provocatie, opnieuw met geweld tot gevolg.

Problematisch bezoek

"Dat het stuk in The Jewish Press 'de Palestijnse illegale kolonisering van Gebied C' aan de kaak stelt, is een manifest foute en beschamende voorstelling van de feiten", zegt Brigitte Herremans, Midden-Oostenexpert en onderzoeker aan het Mensenrechtencentrum UGent.

Gebied C is het grootste deel van de bezette Westelijke Jordaanoever en beslaat ongeveer 60% van het Palestijnse grondgebied, waarover Israël de volledige controle heeft. In dit gebied bevindt zich ook het merendeel van de illegale Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever, waar meer dan 400.000 kolonisten wonen.

Brigitte Herremans (UGent): 'Als Dagan de Palestijnen ervan beschuldigt dat zij illegaal bouwen, is dat een volledige omkering van de realiteit'

"De situatie is volgens het internationaal recht echter zonneklaar", zegt Herremans. "Israël heeft de Westoever en de Gazastrook bezet op 5 juni 1967, en de VN hebben die bezetting veroordeeld. Het ging daarnaast over tot de annexatie van Oost-Jeruzalem. In verband daarmee geldt een dwingend principe (of een jus cogens) binnen het internationaal recht dat stelt dat verovering van gebied met geweld illegaal is, wat we momenteel ook zien in Oekraïne".

"Als Dagan de Palestijnen ervan beschuldigt dat zij illegaal bouwen, is dat een volledige omkering van de realiteit. Het is integendeel Israel dat illegaal nederzettingen in de bezette gebieden bouwt. Daarbij komt nog dat volgens de Vierde Conventie van Genève (1949) geen burgers mogen worden overgebracht naar bezet gebied, terwijl dit in Israël al decennia gebeurt", zegt Herremans.

Bezoek aan bezette gebieden en lokale bedrijven

Metsu verwijst in zijn Facebookpost naar zijn bezoek aan lokale bedrijven in de bezette gebieden. Dat is opmerkelijk, omdat België zich steeds heeft uitgesproken voor een differentiatiebeleid. Dat betekent dat België gekant is tegen handel met bedrijven in door Israël bezet gebied. Met bedrijven in Israël zelf mag wel handel worden gedreven.

Herremans noemt het bedenkelijk dat N-VA-Kamerlid Metsu alleszins gedeeltelijk lijkt mee te gaan in de propaganda van de nederzettingenlobby, en daarbij de realiteit en het internationaal recht uit het oog verliest.

"Mensen binnen zijn partij die het internationaal recht nog als leidraad beschouwen, zouden tegenwerk moeten bieden en erop wijzen dat het Oslo-vredesakkoord tussen Israël en de Palestijnen gestoeld is op het principe van land voor vrede. Volgens die akkoorden geeft Israël bezet gebied op (op het grondgebied van 22 % van historisch Palestina, met name de Westoever, Oost-Jeruzalem en Gaza) en in ruil daarvoor krijgt het vrede", zegt Herremans.

Dat Metsu aangeeft nog een en ander te moeten onderzoeken om zich uit te spreken over de situatie in de bezette gebieden, doet de wenkbrauwen fronsen. Hij is net zoals collega-Kamerlid Michael Freilich (N-VA) immers lid van de lobbygroep Transatlantic Friends of Israel (TFI), waarvan N-VA-Europarlementslid Assita Kanko (Europese Conservatieven en Hervormers) het vice-voorzitterschap bekleedt.

Volgens Brigitte Herremans voeren groepen als Transatlantic Friends of Israel duidelijk actie om de pro-Israëlische visie binnen het Europese beleid meer gewicht te geven

De drie N-VA'ers zijn de enige Belgische leden op een totaal van 166, uit verschillende parlementen aan beide zijden van de Atlantische Oceaan. Zij hebben zich er allemaal toe verbonden "het partnerschap tussen Europa, de Verenigde Staten, Canada en Israël te versterken".

Het American Jewish Committee, de koepelorganisatie boven TFI, is een organisatie die in de jaren 50 en 60 van vorige eeuw nog anti-zionistische standpunten innam, maar doorheen de jaren is uitgegroeid tot een zuiver pro-Israëlische lobbygroep die vooral redeneert met veiligheidsargumenten, en tegen 'terrorisme'. CEO David Harris huldigt een eenzijdige visie op het Israëlisch-Palestijns conflict, waarin alleen de Palestijnen schuld treft van de huidige situatie. Over het geannexeerde Oost-Jeruzalem is het partijdige standpunt nog stuitender en wordt de Palestijnen niks gegund. 

De EU en België beschouwen Oost-Jeruzalem echter nog steeds als de toekomstige hoofdstad van een toekomstige Palestijnse staat binnen de tweestatenoplossing. Bovendien bleek dat de lobbygroep in 2020 het plan van voormalig Israëlisch premier Benjamin Netanyahu genegen te zijn van een annexatie door Israël van grote delen van de bezette Westoever.

Volgens Brigitte Herremans voeren groepen als TFI duidelijk actie om de pro-Israëlische visie binnen het Europese beleid meer gewicht te geven. "Het discours over annexatie van Palestijns gebied staat echter haaks op het Europese beleid".

Herremans ziet wél een verschuiving en vindt die evolutie kwalijk. "De visie in staten die traditioneel pro-Israëlisch gezind zijn, zoals Hongarije, Polen en Tsjechië, vindt ingang in andere lidstaten van de EU."

"Partijen aan de rechterzijde van het politieke spectrum framen het conflict niet zozeer als een conflict met een bezettende macht, of als een conflict dat draait om zelfbeschikkingsrecht binnen het kader van het internationaal recht. Ideologische argumenten over veiligheid, de strijd tegen terreur, en de gemeenschappelijke joods-christelijke beschaving spelen Israël sterk in de kaart. Want dat zou kunnen betekenen dat Israël zijn verplichtingen binnen het kader van het internationaal recht niet langer moet naleven."

Assita Kanko liet per mail aan Apache weten dat zij sinds februari (2022) namens de ECH-fractie deel uitmaakt van de Board Members van TFI, "zoals dat het geval is voor bijna alle fracties van het Europees parlement (EVP, ECR, S&D, Renew)". Het is volgens haar "de bedoeling om zonder waardeoordeel samen te werken". Op gerichte vragen over haar visie op Israël en de bezetting ging Kanko niet in.

LEES OOK
Paul Gebruers / 26-12-2022

Gebalde vuisten voor gelijkheid krijgen late erkenning

De gebalde vuisten van Tommie Smith en John Carlos blijven tot vandaag nazinderen.
Tommie Smith en John Carlos
Liesbet De Kock / 17-11-2022

Ordediensten op de frontlinie tussen zorg en justitie

Wat te doen met het stijgende aantal ‘verwarde personen’?
Politie en handboeien
Hind Fraihi / 26-09-2022

Het digitale vrouwenleger van extreemrechts

De veroordeelde Vanessa Noels geeft een gezicht aan het extreemrechtse vrouwelijke online trollenleger.
het digitale vrouwenleger van extreemrechts