Gaat de kleine bouwsector over de kop in 2023? "Steeds meer klanten stellen bouwwerken uit"
Ongeveer 1 op de 6 Vlaamse bouwbedrijven geeft aan dat er te weinig opdrachten zijn om rendabel te blijven. Dat blijkt uit de nieuwe driemaandelijkse bouwbarometer van Bouwunie, de sectororganisatie die de kmo's en zelfstandigen in de bouwsector vertegenwoordigt. "Steeds meer klanten stellen bouwwerken uit, of gelasten ze zelfs helemaal af."
Geen zorgeloos eindejaar voor de bouwsector. Het orderboekje van de Vlaamse kleine bouwbedrijven raakt moeilijk gevuld. Dat komt naar voren uit de nieuwe bouwbarometer van de Bouwunie. "Er is en blijft veel ongerustheid, zowel bij de klanten als bij de bouwbedrijven", klinkt het. "Door de hoge kosten zijn klanten een pak terughoudender. Ze stellen bestellingen uit of gelasten bouwwerken af."
Ondernemingsvertrouwen op een laag pitje
Dat blijkt ook uit het ondernemingsvertrouwen. De bouwbarometer tikt opnieuw onder de grens van 100, op 95,9. Als het cijfer onder de 100 zakt, verwacht een meerderheid van de bouwbedrijven negatieve marktvooruitzichten. Het vertrouwen ligt vandaag iets lager in vergelijking met afgelopen zomer (96,1), toen de bouwbarometer het op één na laagste peil sinds 2018 haalde. “Een stabilisatie, maar wel op een heel laag niveau”, zegt de Bouwunie.
De afname van het werkvolume en de dalende winstgevendheid noemt de sectorfederatie “het meest verontrustend". Ongeveer 16 procent van de bouwbedrijven meldt dat ze niet genoeg opdrachten hebben om rendabel te zijn. “Dat is uitzonderlijk veel. Vorig jaar rond deze tijd was dat 9 procent, en dat was ook al geen goede periode. Er zijn er die nog break-even draaien, maar dat is op lange termijn niet haalbaar. Kleine bouwbedrijven komen zo in de gevarenzone."
De perfecte storm
De duurder wordende bouwmaterialen zijn een belangrijke oorzaak. Vooral zand en grind, baksteen en cement stegen fors in prijs, voor een kwart van de bedrijven zelfs tot 20 procent en meer. Dat zijn materialen die gebakken worden in ovens die veelal op gas werken, en waar dus veel (dure) energie voor nodig is. Het prijskaartje stijgt daardoor samen met de energieprijs.
Maar er is meer. Naast de kosten voor het materiaal en de energie, stijgen ook die voor het personeel (door de verplichte indexering van de lonen).
"Een jaar om snel te vergeten"
2022 was volgens Jean-Pierre Waeytens, gedelegeerd bestuurder bij Bouwunie, "een jaar om snel te vergeten voor de bouw". Maar ook het nieuwe jaar belooft weinig goeds, oordeelt de sector. Slechts 9 procent verwacht een verbetering in 2023 en maar 7 procent geeft aan tevreden te zijn met de economische situatie.