Jaagt dokter Google je de stuipen op het lijf? Expert: “Deze aandoening is een moderne vorm van hypochondrie”
Google jij weleens je symptomen? Je bent echt niet alleen. Het wereldwijde web weet namelijk altijd raad - maar biedt zelden weerwoord. Geen wonder dat dokter Google heel wat mensen de stuipen op het lijf jaagt. Enter: cyberchondrie. Een expert legt uit wanneer dat echt problematisch wordt en wat je ertegen kan doen. “Cyberchonders zijn mensen die perfect gezond zijn, maar dénken iets te voelen en vervolgens hun lichamelijke gewaarwordingen googelen.”
Maar liefst 92 procent van alle zoekopdrachten wereldwijd gebeurt via het Google-venster. In België is dat zelfs 96 procent, weet dr. Marleen Finoulst, auteur van het boek Dokter Google en drijvende kracht achter de onafhankelijke website Gezondheid en wetenschap. Heel vaak gaat het om gezondheidsinformatie.
Finoulst: “Vrouwen doen dit vaker dan mannen, jongvolwassenen vaker dan hun grootouders en mensen met chronische aandoeningen vaker dan gezonde personen. We zoeken niet alleen informatie voor onszelf, maar ook voor onze geliefden. Soms googelen we ook uit nieuwsgierigheid, zoals toen Apple-man Steve Jobs in 2011 overleed aan pancreaskanker. Het aantal zoekopdrachten naar deze aandoening nam met meer dan 600 procent toe.”
Keelpijn kan het gevolg zijn van droge lucht, maar ook wijzen op keelkanker. Een benauwd gevoel is misschien te wijten aan stress, maar ook een symptoom van een levensbedreigende longembolie.
Consultaties, wachtlijsten, schroom, drempelvrees of zelfs het prijskaartje: stuk voor stuk zijn het redenen die mensen ervan kunnen weerhouden naar de dokter te gaan. ‘Waarom zou ik’, redeneren velen, ‘als dokter Google mij in één klik kosteloos een lange lijst met mogelijke diagnoses kan voorstellen’. Het enige probleem is de ambivalentie: keelpijn kan het gevolg zijn van droge lucht, maar ook wijzen op keelkanker. Een benauwd gevoel is misschien te wijten aan stress, maar ook een symptoom van een levensbedreigende longembolie.
Ben jij een symptoomsurfer?
Het zijn uiteraard de ernstige aandoeningen die het langst blijven nazinderen. Iedereen is weleens bezorgd over zijn gezondheid na een sessie ‘symptoomsurfen’. Al kan de slinger ook flink doorslaan, weet dr. Finoulst. Cyberchondrie, heet dat. “Het is een moderne vorm van de erkende ziekte-angststoornis hypochondrie en duidt op de vrees om aan de aandoeningen te lijden die je op het internet tegenkomt, zonder dat je duidelijke symptomen hebt.”
Cyberchonders gaan steevast van het ergste uit en praten zichzelf klachten aan, met onnodige paniek als eindresultaat.
“Cyberchonders zijn mensen die perfect gezond zijn, maar dénken iets te voelen, hun lichamelijke gewaarwordingen googelen, ernstige ziektebeelden tegenkomen op het internet en er vervolgens rats van overtuigd raken dat ze lijden aan die ziekte. Ze gaan steevast van het ergste uit en praten zichzelf klachten aan, met onnodige paniek als eindresultaat. Hun angst houdt hen zodanig in een wurggreep dat ze daardoor inboeten aan levenskwaliteit.”
Wanneer wordt het problematisch?
De ziekte-angststoornis is zeldzaam: 1 à 2 procent van de mensen lijdt eraan. Dr. Finoulst: “Mentale kwetsbaarheid speelt een rol, maar vooral mensen met dwangstoornissen zijn er gevoeliger voor. Al kan de ziekte-angststoornis ook perfect op zichzelf voorkomen.”
Je virtuele zoektochten naar ziekten worden problematisch als je de informatie niet meer kan loslaten en je je continu ongerust voelt. “Cyberchonders vertonen ook vaak vermijdingsgedrag, zoals het kijken van bepaalde gezondheidsprogramma’s. Een andere rode vlag is een extreme drang naar controle. Bijvoorbeeld wanneer je kuit zeer doet als je de trap opgaat, en je vervolgens keer op keer die treden op- en afloopt om te checken of de pijn intussen verdwenen is.”
Ken uw klassiekers
Cyberchondrie kan je gelukkig goed behandelen. Met cognitieve gedragstherapie bij een psycholoog zorg je ervoor dat zelfdiagnoses niet langer je leven beheersen. Dr. Finoulst deelt ook meer algemene tips om niet hopeloos verstrikt te raken in het world wide web. “Met gezond verstand surfen betekent je zoekgedrag aanpassen. Laat het Google-zoekvenster achterwege, maar surf meteen naar de betrouwbare websites van bronnen die zich kenbaar maken, zoals gekende publieke instellingen of door de overheid gesubsidieerde organisaties.”
“Zit je met vragen over kanker, dan kan je bijvoorbeeld op de website van Kom op tegen Kanker of de Stichting tegen Kanker terecht. Gaat het om drugs, zoek dan eens op de website van de VAD, de koepel van de Vlaamse organisaties die werken rond alcohol en andere drugs. Andere voorbeelden zijn de website van CM, het platform Wanda van het Tropisch Instituut in Antwerpen of ons project: Gezondheid en wetenschap.”
Ken uw klassiekers, dus. Met stip op één: je huisarts en apotheker. “Verifieer bij hem of haar de informatie die je gevonden hebt. Leg ze voor aan je arts of apotheker voor je bepaalde stappen onderneemt.”
Dit stuk verscheen oorspronkelijk in Goed Gevoel. Meer lezen? Het januarinummer ligt nu in de winkel.
Lees ook:
Burn-out door het blokken? Het kan. Expert geeft 5 tips om te voorkomen dat je opgebrand geraakt (+)
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Waarom vrezen we bepaalde verjaardagen? Expert: “Wie zich jonger voelt dan hij is, is gelukkiger”
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
Er komen heel wat formaliteiten bij kijken als je werkgever je ‘laat gaan’. Eén van de belangrijkste, waarvoor je ook zelf de nodige stappen dient te ondernemen, is de werkloosheidsuitkering. Terwijl je zoekt naar een nieuwe job – intensief én tijdrovend – zorgt deze vergoeding ervoor dat je niet zonder een inkomen komt te zitten. Maar wanneer heb je er recht op als bediende, en hoeveel bedraagt die uitkering? Jobat.be zoekt het uit. -
PREMIUM
EXCLUSIEF. Nieuwsanker Hanne Decoutere had bijna een heel andere carrière: “Ik was er potverdikke goed in geweest”
Je kent Hanne Decoutere als nieuwsanker op VRT. Maar zelf had ze haar toekomst anders gezien. Ballet was haar eerste grote liefde, tot het leven daar een stokje voor stak. Hanne duikt voor ons haar jeugd in: rouwend om de droom die ze verloor, dankbaar omdat ze die alsnog terugvond. “Het verleden was altijd een potje dat achteraan in m’n kast stond en waar veel verdriet in zat.” -
-
Jobat
Hoe herken je een toxische baas en wat doe je ertegen? “Hij zal altijd druk bezig lijken, maar toch ook micromanagen”
-
PREMIUM
Vind je moeilijk rust tijdens je vakantie? Experts leren je grondig te ontkoppelen. “Deel niet alles op sociale media”
Veel Vlamingen ervaren ook buiten het werk (onbewust) chronische stress, zeggen auteurs Mieke Lannoey en Charlotte Labee. Een ‘burn-on’ heet dat. Ga je ziek of opgejaagd richting kerstvakantie? Dan zit je er misschien mee. De experts leggen bloot wat je verkeerd doet en hoe je wél grondig ontkoppelt van het werk. “Series bingen op Netflix of door sociale media scrollen is géén kwalitatieve ontspanning.” -
PREMIUM
“Het kikkergif kan heel wat emoties en trauma’s losmaken”: de (on)zin van kambosessies, volgens een coach en toxicoloog
Je moet ervan zweten, overgeven en je krijgt wellicht ook diarree. In het ergste geval begint je gezicht op te zwellen. En toch zijn er mensen die zweren bij kambo. Dit kikkergif wordt gezien als de ultieme detox. Hoe gezond is het? Een kambocoach en toxicoloog Jan Tytgat geven uitleg: “Dit lijkt op de symptomen die mensen ervaren als ze voor het eerst morfine of heroïne gebruiken.” -
PREMIUM
Betere seks in 2023? Experts geven 6 concrete lessen voor meer vuur tussen de lakens. “Ga uit je comfortzone”
-
PREMIUM
EXCLUSIEF. ‘Thuis’-actrice Tine Priem over de baby op komst en de burn-out: “Ik begon te huilen. Ik wist niet wat me overkwam”
-
PREMIUM
Bultje op je buik? Misschien is het een navelbreuk: “Veel mensen voelen het niet eens”
Ongeveer vijf procent van de mensen krijgt ooit met een navelbreuk te maken, maar vaak hebben ze dat zelf niet eens door. Kun je het dan niet erger maken als je er geen last van hebt? Hoe krijg je een navelbreuk in de eerste plaats en geraak je er weer vanaf? Specialist Filip Muysoms beantwoordt zes vragen: “De navel blijft heel ons leven een zwakke plek in de buikwand.” -
Dag van het geluk: 28 tips en inzichten voor een gelukkig leven
We zijn maar matig gelukkig. Volgens de meest recente cijfers van het Nationaal Geluksonderzoek geeft de Belg zijn geluk gemiddeld een 6,64 op 10. Dat kan beter. Daarom bundelden wij de 28 belangrijkste geluksinzichten van de afgelopen maanden voor jullie, gewikt en gewogen door experts ter zake. “Je mag het belang van je financiën niet onderschatten.” -
PREMIUM
Die blozende wangen wijzen misschien op rosacea. “Bepaalde prikkels kunnen de huidaandoening verergeren”