Last van een kater én een angstig gevoel? 1 op de 10 kampt met hangxiety. “Verlegen mensen zijn vatbaarder”
Heb je gisteren te diep in het glas gekeken en voel je je nu niet alleen fysiek belabberd, maar ook mentaal slecht? Ben je verdrietig, onrustig en erg angstig? De kans is groot dat je last hebt van ‘hangxiety’, oftewel een angstkater. Tom Evenepoel, coördinator bij De Druglijn, geeft duiding bij het fenomeen. “Onder je hersenpan kaatst de bal terug.”
‘Hangxiety’ is een samentrekking van ‘hangover’, het Engelse woord voor kater, en ‘anxiety’, een overkoepelende term voor onrust, gespannen zijn, overmatig piekeren, angst en paniekaanvallen. Een mentale kater, zeg maar. Ook wel angstkater genoemd.
Het gaat verder dan een onrustig gevoel the day after, en ook verder dan je met schaamrood op de wangen afvragen wat je in godsnaam tegen die ene kennis in de nachtclub hebt verkondigd. Wie worstelt met hangxiety, ervaart veel stress op de katerdag. Je bent vatbaarder voor paniekaanvallen en voor paranoïde gedachten, en ontsnapt niet aan angst en schuldgevoelens. Zo’n twaalf procent van de mensen krijgt ermee te maken, blijkt uit onderzoek. Maar de intensiteit van die angstgevoelens verschillen sterk.
“Lichaam en geest kan je niet scheiden”
Alcohol is, uiteraard, de boosdoener. “Als we een kater hebben, ervaren we lichamelijke ongemakken zoals misselijkheid en hoofdpijn. Maar de meesten voelen zich ook futloos”, zegt Tom Evenepoel, coördinator bij De Druglijn. “Je kan lichaam en geest nu eenmaal niet scheiden. Dat komt bij iedereen op een andere manier tot uiting. Je kan je bijvoorbeeld moedeloos en verdrietig voelen of juist onrustig, maar ook te maken krijgen met angstgevoelens.”
Je kan alcohol vergelijken met een warm dekentje dat zich om de stress wikkelt en gepieker tegengaat.
Tom Evenepoel: “Alcohol is een verdovende stof. In eerste instantie vallen een aantal remmingen weg: je voelt minder schaamte, voelt je meer uitgelaten. Maar alcohol brengt je ook tot rust. We spreken niet voor niets over een ‘slaapmutsje’ of ‘een glaasje tegen de stress’. Je kan alcohol vergelijken met een warm dekentje dat zich om de stress wikkelt en gepieker tegengaat.”
Black-out door onze neurotransmitters
Dat heeft alles te maken met een proces in onze hersenen. “Alcohol beïnvloedt de huishouding van neurotransmitters. Drinken geeft de bekende neurotransmitters dopamine, ons genotshormoon, en serotonine, ons gelukshormoon, een boost. Maar vooral het effect van alcohol op de neurotransmitters glutamaat en GABA speelt bij hangxiety een rol.”
Glutamaat is belangrijk voor het cognitieve vermogen van onze hersenen, zoals ons geheugen. GABA daarentegen is een ‘rustgevende’ neurotransmitter. “Alcohol geeft GABA een boost. En hoe meer GABA er in de hersenen circuleert, hoe minder angstig en gestresseerd we ons voelen”, aldus Evenepoel. “Bij wie een glaasje drinkt, verlaagt de hoeveelheid glutamaat dan weer. Wat meteen verklaart waarom sommige mensen last krijgen een black-out, oftewel gaten in het geheugen.”
Ben je verlegen? Dan ben je vatbaarder
Alcohol verstoort dus het natuurlijke evenwicht in het brein en the day after wil je lichaam dat herstellen. En dat heeft nare gevolgen. “Je voelt je minder lekker in je vel omdat het niveau van ons genots- en gelukshormoon afneemt en kan angstiger zijn omdat er minder GABA in je brein circuleert”, aldus Tom Evenepoel. “Anderzijds voel je je een pak onrustiger omdat je hersenen de hoeveelheid glutamaat in evenwicht proberen te brengen. Met andere woorden: onder je hersenpan kaatst de bal terug. En dat zolang je kater duurt.”
Mensen met mentale problemen, zoals neerslachtigheid, angsten en depressieve gevoelens, zijn vatbaarder voor hangxiety. “Er is een zeer sterke samenhang tussen alcohol en mentale problemen. Personen met een zwaar alcoholprobleem zullen bijvoorbeeld sneller depressieve gevoelens hebben, maar omgekeerd geldt hetzelfde: wie zich mentaal niet goed voelt, zal sneller met alcohol in de problemen komen.”
Uit Australisch onderzoek blijkt ook dat verlegen mensen vatbaarder zijn voor een angstkater. “Dat is op zich logisch”, vertelt Tom Evenepoel. “Verlegenheid is in principe de voorloper van angstig zijn. Als de volgende dag het evenwicht hersteld moet worden, kan de hangxiety bij verlegen personen langer nazinderen.”
Zelf vragen over alcohol? Bel anoniem 078 15 10 20 of mail en chat via druglijn.be.
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Dag van het geluk: 28 tips en inzichten voor een gelukkig leven
-
Boeken die doen huilen gaan plots extra vlot over de toonbank. Wat is er aan de hand?
Je voelt je goed in je vel en bent gelukkig in de liefde, maar stiekem grijp je ’s avond in bed naar een triest boek dat je tranen doet vloeien. Op sociale media raden mensen massaal zulke sombere boeken nu aan. Waarom voelen we ons aangetrokken tot huilverhalen? En is dat wel gezond? -
PREMIUM
Moet je nu al zonnecrème smeren? Dermatologen: “Is de lucht hemelsblauw?”
De lente hangt in de lucht, deze week. Maar hoe schadelijk is de eerste lentezon? En hoe groot is de kans dat je al verbrandt? Twee dermatologen geven antwoord en leggen ook uit wat de crème de la zonnecrème is voor zachte lentezonnestralen. “Om te weten wat je nu moet smeren, moet je een onderscheid maken tussen de verschillende soorten uv-straling.” -
-
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
-
PREMIUM
“Ik moest je bellen van mijn man om je te bedanken.” Hyaluronzuur helpt vrouwen met vaginale droogte
Een op de twee vrouwen boven 55 jaar heeft last van vaginale droogte. Het jeukt, brandt en doet dikwijls pijn tijdens het vrijen. Maar volgens gynaecoloog Sofie Pelckmans kan het probleem verholpen worden met een simpele ingreep die amper vijf minuten in beslag neemt. “Niet alleen haar seksueel contact maar ook haar dagelijks leven werd een stuk aangenamer.” -
PREMIUM
De ‘onzichtbare’ ziekte treft véél vrouwen, ook op jonge leeftijd. Sarah (22) en Emma (17): “Ik dacht dat ik zot werd”
“De gynaecoloog zei dat ik ‘te jong was’ voor endometriose. Ik barstte in tranen uit.” Sarah (22) en Emma (17) groeien op met het gevoel dat iemand met een mes in hun buik steekt. Menstruatiepijn zo erg dat ze niet rechtop kunnen staan. Ze zien specialisten tíéntallen keren, voor ze hun diagnose krijgen. Hoe kan dat? “Het is gek om op je zeventiende al over je kinderwens te moeten nadenken.” -
PREMIUM
“Het kikkergif kan heel wat emoties en trauma’s losmaken”: de (on)zin van kambosessies, volgens een coach en toxicoloog
-
Spaargids.be
Hoeveel geld mag er op jouw spaarrekening staan vooraleer de fiscus passeert?
-
PREMIUM
De stoute kantjes van acteur Peter Van Asbroeck: “Ik was het condoom kwijt. Maar dat durfde ik niet te zeggen”
Acteur Peter Van Asbroeck (61) dook op in VTM-telenovelle ‘Milo’, na tien jaar van het scherm te verdwijnen. De roddel luidde dat hij aan de drank zat. Hij herinnert zich in elk geval nog één erge kater, tot beschilderde muren toe, bekent hij in onze reeks waarin we BV’s stoute vragen stellen. Even memorabel als die eerste tongkus of dat verdwenen condoom. “Ik durf het bijna niet te vertellen.” -
PREMIUM
Die blozende wangen wijzen misschien op rosacea. “Bepaalde prikkels kunnen de huidaandoening verergeren”
Ben je ouder dan dertig en krijg je plots weer pukkeltjes? Dan heb je misschien geen acne. Wel rosacea (dat spreek je uit als rosáásea), een huidaandoening die vooral vrouwen treft. Je kan er niet van genezen, maar de klachten wel onderdrukken. Dermatoloog Dagmar Ostijn legt uit wat de uitslag triggert en wat je er nog tegen kan doen. “In uitzonderlijke gevallen krijg je een ‘bloemkoolneus’.” -
PREMIUM
EXCLUSIEF. Gert en Sam Bettens, 5 jaar na Sams transitie: “Onze gezinnen zien elkaar nooit. Dat is spijtig”