Van de meeste middeltjes is het effect niet bewezen: deze tips werken wel tegen een kater

De zoektocht naar een middel om een kater te ‘genezen’, of op zijn minst aanzienlijk minder ellendig te maken, draait al jaren op volle toeren. Vandaag de dag is er een groeiend assortiment producten – van rebranded eeuwenoude remedies tot nieuwe, gespecialiseerde formules – die beweren de ochtend-na-symptomen te verlichten. Van bruisende sinaasappeltabletten tot vloeibare elektrolytensupplementen om ’s nachts te gebruiken.

Er zijn zelfs vitamine B1-pleisters te koop om op je huid te plakken en pillen waarin aspirine zit gemengd met cafeïne. Alle beloven ze om een zware kater in pakweg een kwartiertje ‘op te lossen’.

Volgens Grand View Research, een Amerikaans marktonderzoeksbureau, wordt verwacht dat de productcategorie voor katerbehandelingen van 2021 tot 2028 jaarlijks met 14,6 procent zal groeien. Producten tegen een kater – en hun populaire ingrediënten – spelen in op het verlangen van mensen om wetenschap en technologie in te zetten om hun pijn te verlichten. Want we willen met z’n allen wel alcohol drinken, maar de effecten achteraf er helemaal niet van voelen. Het sluit ook aan bij een bredere trend, die van steeds hogere productiviteit. Mensen hebben het gevoel dat ze zich geen vrije dag kunnen veroorloven, zeker niet na een goed avondje doorzakken.

Maar wetenschappers zijn nogal sceptisch over al die katerbehandelingen. “Er is op dit moment niet echt veel bewijs voor een medicijn om een kater te voorkomen of te genezen,” zeg Emmert Roberts, klinisch onderzoeker aan de Universiteit van Stanford. Hij bekeek meer dan twintig studies over katerinterventies en keek naar verbindingen, zoals tolfenaminezuur, Koreaans perensap en een vitamine pyritinol, die aanwezig zijn in katerbestrijders en waarvan beweerd wordt dat ze helpen. Hij vond geen enkel bewijs dat dat ook zo is.

Bovendien, zegt hij, is het meeste onderzoek naar katerbehandelingen van zeer slechte kwaliteit, studies hebben vaak kleine steekproeven. Er komen dus veel producten op de markt die niet waarmaken wat ze beloven te gaan doen. “Maar dat is niet wat de mensen willen horen”, zegt Roberts. “Ze blijven gewoon die middelen proberen.”

Gif in je lichaam

Als die katermiddelen niet helpen, is er dan niets wat je kan doen om dat ellendig mottige en misselijkmakende gevoel te onderdrukken? Jawel, meent Roberts, maar daarvoor moeten we eerst begrijpen wat een kater is. Een kater is het bijproduct van acute alcoholontwenning.

Als je lichaam alcohol verwerkt, breekt het dat af in acetaldehyde, een kleurloze chemische verbinding. Dat is in wezen een gif en als je lichaam worstelt om dat te verwerken, stijgt je hartslag en kun je misselijk worden. Bovendien werkt alcohol als een diureticum, een middel dat de afgifte van water door de nieren bevordert. Dat kan leiden tot veel urineren, zweten, diarree, braken. Die, op hun beurt, drogen het lichaam nog verder uit en kunnen een bonkende hoofdpijn veroorzaken.

Het standaardadvies om een kater te voorkomen of de ernst ervan te verminderen is nog steeds het beste, meent Roberts. En dat is: drink met mate, wissel alcoholische dranken af met water en probeer niet te drinken op een lege maag.

Als is de keuze van alcoholische dranken ook belangrijk. Blijf bij heldere, lichtgekleurde opties zoals licht bier en witte wijn. Donkere alcoholische dranken, zoals bourbon, rum, whisky en rode wijn, kunnen ergere katers veroorzaken. Dat komt omdat het gistingsproces dat ze donkerder maakt, ook verbindingen vrijmaakt die congeners worden genoemd en die het slechte gevoel kunnen versterken wanneer je lichaam werkt om ze af te breken.

Suikerhoudende cocktails, samen met dranken om te mixen als cranberrysap en frisdrank, kunnen ook bijdragen tot een slechte ochtend. Ze verhogen aanvankelijk je bloedsuikerspiegel, en als die niveaus dan dalen, voel je je moe en zwak.

Als je thuiskomt, kun je een kater waarschijnlijk niet helemaal voorkomen door een aspirine te nemen voor je naar bed gaat, maar een pijnstiller kan de pijn bij het ontwaken misschien wel wat verminderen.

De ochtend erna

Hydratatie is net zo belangrijk de volgende dag, om hoofdpijn te verzachten en vocht aan te vullen. Voor de meeste mensen is gewoon water drinken voldoende; een goede gewoonte is om vocht te drinken tot de urine lichtgeel is. Maar wie ’s ochtends moet overgeven, of de avond zelf veel gedanst heeft en dus veel gezweet, zal waarschijnlijk ook een elektrolytvervanger nodig hebben, zoals een sportdrank. Volgens de overlevering kan ook cafeïne helpen om door de mist en de sufheid van een kater heen te breken. Een goeie kop koffie de day after kan dus wonderen doen.

Nog een tip: luister naar je lichaam bij een kater, dat weet doorgaans vrij goed zelf hoe het die moet bestrijden. Na een goeie drinkpartij verlangen we vaak naar comfortgerechten met bijvoorbeeld eieren, frieten, kaas en hesp. Die leveren ons lichaam vitamine B en C en zink, net de stoffen die we kwijtspelen door overmatig alcoholgebruik. Het lichaam wil die voorraden de volgende dag dan ook graag weer opbouwen.

^{© New York Times}